Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Hoøa Thöôïng Böûu Chôn
(1911-1979)Trang nhaø Quaûng Ñöùc
Hoøa Thöôïng Böûu Chôn theá danh laø Phaïm Vaên Thoâng, sinh naêm Taân Hôïi (1911) taïi Sa Ñeùc, Ñoàng Thaùp. Thuôû thieáu thôøi Ngaøi sinh soáng taïi ñaát nöôùc Chuøa Thaùp Campuchia, do ñoù Ngaøi thaám nhuaàn Phaät Giaùo Nam Toâng, voán laø quoác giaùo cuûa Vöông quoác naøy. Saün coù tuùc duyeân Phaät phaùp neân vaøo naêm 1940, Ngaøi xuaát gia thuoäc heä phaùi Nam Toâng.
Sau ñoù Ngaøi vaøo röøng chaáp trì haïnh ñaàu ñaø (Dhutanga) suoát möôøi hai naêm. Naêm 1951 Ngaøi ñöôïc Phaät töû Vieät Nam cung thænh veà Saøi Goøn ñeå truyeàn baù giaùo phaùp Nguyeân Thuûy. Naêm 1952 Ngaøi coù duyeân laønh sang Tích Lan ñeå nghieân cöùu Phaät hoïc taïi tröôøng Dhammaducla Viddhyaølaya trong thôøi gian hai naêm. Ngaøi cuõng ñaõ haønh höông sang AÁn Ñoä ñeå chieâm baùi caùc thaùnh tích vaø cung thænh Ngoïc Xaù Lôïi do Giaùo Hoäi Phaät Giaùo ôû Tích Lan taëng ñem veà Vieät Nam.
Naêm 1954, Ngaøi daãn ñaàu phaùi ñoaøn Phaät Giaùo Vieät Nam tham döï Hoäi nghò Keát Taäp Tam Taïng Paøli laàn thöù 6 taïi Rangoon, Mieán Ñieän. Ngaøi laø vò Giaùo phaåm Phaät giaùo Vieät Nam ñaõ tham gia nhieàu hoaït ñoäng Phaät söï quoác teá. Vaøo naêm 1956, Ngaøi tham döï Hoäi nghò Phaät giaùo Theá giôùi laàn thöù 3 taïi Mieán Ñieän. Vaø nhaân dòp naøy Boä Leã Mieán Ñieän ñaõ trao taëng Ngoïc Xaù Lôïi cho Ngaøi mang veà Vieät Nam toân thôø.
Ngaøi laø thaønh vieân vaän ñoäng thaønh laäp Giaùo Hoäi Taêng Giaø Nguyeân Thuûy Vieät Nam. Nhieäm kyø laâm thôøi Ngaøi ñöôïc cöû laøm Taêng Thoáng Ban Chöôûng Quaûn vaøo naêm 1957. Trong naêm naøy Ngaøi daãn ñaàu phaùi ñoaøn döï leã kyû nieäm 2.500 naêm Phaät Giaùo taïi Campuchia. Ngaøi döï Hoäi nghò Phaät giaùo laàn thöù 4 taïi Neùpal vaø Hoäi nghò Trieát hoïc taïi AÁn Ñoä.
Naêm 1958, Ngaøi döï Hoäi nghò Quoác teá veà lòch söû Toân Giaùo Theá Giôùi laàn thöù 9 taïi Ñoâng Kinh, Nhaät Baûn. Naêm 1960 Ngaøi ñöôïc baàu laøm Phoù Chuû Tòch Hoäi Phaät Giaùo Theá Giôùi trong kyø Ñaïi Hoäi laàn thöù 5 taïi Thaùi Lan vaø tham döï Hoäi nghò Lòch Söû Toân Giaùo Theá Giôùi laàn thöù 10 taïi Taây Ñöùc. Ngaøi cuõng ñeán caùc nöôùc Taây Phöông: Anh, Y Ù, Phaùp ñeå nghieân cöùu caùc toå chöùc Phaät Giaùo taïi caùc nôi naøy. Naêm 1961 taïi Hoäi nghò Phaät giaùo Theá giôùi laàn thöù 6 taïi Phnoâm Peânh, Campuchia, Ngaøi ñöôïc baàu vaøo chöùc vuï Coá vaán tinh thaàn toái cao vaø vónh vieãn cho Hoäi Phaät giaùo Theá giôùi.
Naêm 1962, Ngaøi ñaéc cöû Taêng Thoáng Giaùo Hoäi Giaø Nguyeân Thuûy Vieät Nam. Ngaøi ñaõ cuøng vôùi Hoøa thöôïng Narada (ngöôøi Tích Lan) vaän ñoäng xaây döïng thaéng Thích Ca Phaät Ñaøi taïi nuùi Lôùn ôû Vuõng Taøu.
Naêm 1963, Ngaøi giöõ chöùc Phoù Chuû Tòch UÛy ban Lieân phaùi Baûo Veä Phaät Giaùo choáng cheá ñoä nhaø Ngoâ kyø thò Phaät Giaùo. Naêm 1964, Ngaøi daãn ñaàu phaùi tham döï Hoäi nghò Phaät Giaùo Theá Giôùi laàn thöù 7 taïi AÁn Ñoä. Naêm 1965 taïi Taân Gia Ba, Ngaøi ñöôïc baàu laøm Chuû Tòch Hoäi Phaät Giaùo Theá Giôùi ñòa phöông vaø tham döï Hoäi nghò thaønh laäp Hoäi Taêng Giaø Theá Giôùi taïi Tích Lan.
Naêm 1966, Ngaøi daãn ñaàu phaùi ñoaøn tham döï Hoäi nghò Phaät Giaùo Theá Giôùi laàn thöù 8 taïi Thaùi Lan. Naêm 1968 Ngaøi tham döï Hoäi nghò Lòch Söû Toân Giaùo Theá Giôùi thöù 12 taïi Jerusalem Do Thaùi. Naêm1972 Ngaøi ñaûm nhieäm chöùc vuï Phoù Taêng Thoáng Giaùo Hoäi Taêng Giaø Nguyeân Thuûy Vieät Nam. Naêm 1979, Ngaøi ñaûm nhaän chöùc vuï Coá vaán Ban Chöôûng Quaûn Giaùo Hoäi Taêng Giaø Nguyeân Thuûy Vieät Nam khoùa II.
Ngaøi laø moät hoïc giaû, bieát raát nhieàu ngoaïi ngöõ nhö Laøo, Thaùi Lan, Khmer, Mieán Ñieän, Tích Lan, Trung Quoác, Phaùp, Anh, Ñöùc, Y Ù, Nga vaø Coå ngöõ Paøli. Rieâng veà Paøli laø ngoân ngöõ maø Ngaøi ñaõ daønh raát nhieàu thì giôø nghieân cöùu vaø ñaõ soaïn thaønh töï ñieån Paøli. Duø baän roän Phaät söï trong nöôùc cuõng nhö Phaät söï quoác teá, Ngaøi vaãn daønh thôøi gian ñeå phieân dòch vaø tröôùc taùc nhieàu kinh saùch ñeå hoaèng döông giaùo phaùp, treân döôùi 20 taùc phaåm.
Ngaøy 17-9-1979, maëc duø söùc khoûe suy keùm, Ngaøi vaån daån ñaàu phaùi ñoaøn Phaät Giaùo Vieät Nam sang thaêm höõu nghò, tham döï leã Doân Ta (leã lôùn nhaát cuûa daân toäc Campuchia) taïi Campuchia vaø toå chöùc leã truyeàn giôùi Tyø Kheo cho caùc nhaø sö Campuchia. Ngaøy 19-9-1979 beänh cuõ boäc phaùt traàm troïng, ñeán 2 giôø saùng ngaøy 21-9-1979 (1 thaùng 8, Kyû Muøi) Ngaøi an nhieân vieân tòch taïi Phnoâm Peânh, höôûng thoï 69 tuoåi ñôøi, vôùi 30 tuoåi ñaïo. Tröôùc giôø phuùt laâm chung, treân giöôøng beänh Hoøa thöôïng vaãn coøn tónh taùo nghe caùc thaønh vieân trong ñoaøn baùo caùo buoåi leã Doân Ta vaø leã Truyeàn giôùi vieân maõn cho 7 vò sö Campuchia, môû ñaàu kyû nguyeân phuïc hoài neàn Phaät Giaùo xöù Chuøa Thaùp.
Ngaøi laø moät taám göông saùng veà phöông dieän hoaèng phaùp lôïi sanh. Coâng haïnh Ngaøi coøn toûa roäng ra theá giôùi, vaø coøn löu laïi trong moãi böôùc haønh trì giôùi phaùp ñoä sanh cuûa nhöõng ngöôøi coù loøng vò tha vaø chí tìm caàu giaûi thoaùt. Caùc taùc phaåm cuûa Ngaøi coøn ñeå laïi trong söï nghieäp saùng taùc phieân dòch :
Tham Khaûo: "Danh Taêng Vieät Nam", Taäp I, Thích Ñoàng Boån Chuû bieân, Thaønh Hoäi Phaät Giaùo xuaát baûn, Saøi Goøn, 1997.- Cö Só Thöïc Haønh.
- Töù Thanh Tònh Giôùi.
- Phaùp Xa.
- Chuyeån Phaùp Luaân.
- Boà Taùt Khoå Haïnh.
- Haøng raøo giai caáp.
- Nieäm Thaân.
- Chaùnh Giaùc Toâng.
- Toäi Nguõ traàn.
- Truyeän Ngaï Quyõ.
- Quaû Baùo Sa Moân.
- Nhaân Quaû Lieân Quan.
- Kho taøng Phaùp Baûo.
- Phaùp Ñaàu Ñaø.
- Hoäi Nghò Quoác Teá.
- Vaên Phaïm Paøli.
- Ñònh luaät thieân nhieân cuûa vuõ truï.
- Töï Ñieån Paøli.
Source: Quang-Duc Home Page, http://www.eisa.net.au/~quangduc/
[ Trôû Veà ]