Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà ]          [ Trang Chuû ]

Phaät Giaùo taïi AÙi Nhó Lan

Thích Nguyeân Taïng

 
AÙi Nhó Lan (Ireland) laø moät quoác gia naèm ôû mieàn Baéc chaâu AÂu, thuû ñoâ Dublin, vôùi dieän tích 70.280 km2, daân soá 3.720.000 ngöôøi , vaø ngoân ngöõ chính laø Anh vaø AÙi Nhó Lan. Phaät giaùo laø moät trong taùm toân giaùo (bao goàm: Ca toâ giaùo, Anh giaùo, Tin laønh, Do thaùi giaùo, Bahai , Hoài giaùo, AÁn giaùo, Phaät giaùo) coù maët taïi AÙi Nhó Lan.

Trong moät cuoäc thoáng keâ gaàn ñaây taïi AÙi Nhó Lan, coù khoaûng 1.500 ngöôøi töï nhaän mình laø Phaät töû, phaàn lôùn trong soá ñeàu theo truyeàn thoáng Phaät giaùo Taây Taïng (PG TT) vaø PG Nam toâng. Tính ñeán nay coù khoaûng 15 töï vieän vaø Trung Taâm Phaät giaùo treân khaép AÙi Nhó Lan, vaø Baéc AÙi Nhó Lan.

Phaät giaùo ñöôïc truyeàn vaøo AÙi Nhó Lan vaøo ñaàu thaäp nieân boán möôi cuûa theá kyû naøy, do coâng cuûa nhöõng nhaø truyeàn giaùo cö só ngöôøi Anh thuoäc Hoäi Thieän Höõu Phaät Giaùo Phöông Taây (The Friends of the Western Buddhist Order). Hoäi naøy ñaõ xaây döïng moät Trung taâm PG taïi thuû ñoâ Dublin vaøo naêm 1944 vôùi muïc ñích ñöa lôøi Phaät daïy vaøo theá giôùi phöông Taây. Chuû tröông cuûa Hoäi naøy keát hôïp nhieàu truyeàn thoáng Phaät giaùo ôû phöông Ñoâng ñeå mang laïi nhöõng lôïi ích thieát thöïc cho xaõ hoäi phöông Taây. Hieän taïi Hoäi naøy vaãn coøn hoaït ñoäng maïnh.

Ñeán naêm 1977, Tu vieän Samyedzong ñöôïc thaønh laäp do nhu caàu ngaøy caøng ñoâng cuûa ngöôøi Phaät töû taïi nôi naøy. Thaønh vieân ban ñaàu cuûa tu vieän phaàn lôùn laø ngöôøi theo AÙi Nhó Lan vaø ngöôøi theo ñaïo Ky Toâ. Hoï ñeán vôùi tu vieän tröôùc heát laø toø moø hôn laø hoïc hoûi, vì hoï quaù chaùn ngaùn nhöõng caûnh xung ñoät giöõa caùc toân giaùo taïi xöù sôû naøy. Laàn hoài hoï phaùt hieän ra raèng trong Phaät giaùo coù moät caùi gì ñoù raát bao dung vaø thoaûi maùi trong caùch xöû theá cuûa ngöôøi tín ñoà Phaät giaùo ñoái vôùi ngöôøi theo ñaïo khaùc. Hoï tìm thaáy ôû ñaïo Phaät coù moät söï haøi hoøa vaø saün saøng hôïp taùc vôùi toân giaùo khaùc ñeå coù theå mang laïi söï bình an vaø coâng baèng cho xaõ hoäi. Ñaây laø moät trong nhöõng thuaän lôïi cuûa Phaät giaùo khi ñöôïc truyeàn sang nhöõng vuøng ñaát môùi nhö AÙi Nhó Lan naøy. Vì ñaây laø trung taâm coù taêng só hoaït ñoäng ñaàu tieân taïi AÙi Nhó Lan, cho neân noù thu huùt raát nhieàu saéc daân khaùc nhau keùo ñeán nhö Taây Taïng, Trung Hoa, Vieät Nam vaø ngöôøi baûn xöù.

Nhôø vaøo chuû tröông phoùng khoaùng, khoâng toâng phaùi, chaúng bao laâu Tu vieän Samydzong ñaõ trôû neân moät trung taâm PG lôùn nhaät taïi AÙi Nhó Lan trong vieäc truyeàn baù Chaùnh Phaùp. Hoäi vieân thöôøng tröïc hieän nay laø khoaûng töø ba ñeán boán traêm ngöôøi ñeán Tu vieän sinh hoaït haøng tuaàn. Anh John O'Neill, thö kyù cuûa Tu vieän keå laïi nhöõng khôûi ñaàu cuûa Tu Vieän vaøo cuoái thaäp nieân baûy möôi: ''Trong nhöõng naêm ñaàu Samyedzong gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc tìm moät nôi ñeå xaây döïng Trung taâm vaø cöù phaûi dôøi ñi dôøi laïi nhieàu nôi khaùc nhau giöõa Dublin vaø nhöõng thaønh phoá laân caän. Töø naêm 1981, moïi sinh hoaït tuïng kinh, ngoài thieàn, nghe phaùp ñeàu dieãn ra trong moät ngoâi chaùnh ñieän vaø moät thö vieän nhoû trong moät caên nhaø ôû Inchicore. Tuy nhieân, caùc cuoäc hoaèng Phaùp vaãn ñöôïc toå chöùc khaép caùc nôi ôû Ireland nhö tænh Bray, Galway vaø Waterford. Töø naêm 1977 ñeán 1993, Tu vieän ñaõ toå chöùc taát caû ñöôïc saùu möôi chuyeán ñi hoaèng Phaùp treân khaép AÙi Nhó Lan''.

Naêm 1991, Tu vieän goùp phaàn thaønh coâng vôùi chöông trình leã nhaïc truyeàn thoáng cuûa Taây Taïng vaø Moâng Coå trong dòp cung ñoùn Ñöùc Ñaït Lai Laït Ma vieáng thaêm AÙi Nhó Lan. Tu vieän cuõng ñaõ baûo trôï cho baûy taêng só Taây Taïng ñang theo ñuoåi chöông trình Cao hoïc taïi AÁn Ñoä, vaø Tu vieän cuõng ñaõ aán toáng nhieàu kinh saùch phoå bieán cho moïi giôùi ñoäc giaû ôû ñaây. Tu vieän cuõng ñöôïc môøi noùi chuyeän treân heä thoáng truyeàn thoâng ñaïi chuùng vaø ñöôïc môøi dieãn thuyeát taïi nhieàu tröôøng hoïc vaø nhieàu vieän nghieân cöùu khaùc nhau ôû AÙi Nhó Lan.

Ñeán thaùng gieâng naêm 1994, Tu vieän mua ñöôïc moät toøa nhaø lôùn taïi trung taâm thaønh phoá Kilmainham vaø Tu vieän ñöôïc dôøi veà ñaây. Toøa nhaø chæ ñöôïc söûa sang laïi chuùt ñænh cho phuø hôïp vôùi Tu vieän vaø söï tu hoïc ñöôïc thieát laäp trôû laïi nhö cuõ maø khoâng coù moät söï xaùo troän naøo. Hieän taïi, Tu vieän ñang theo ñuoåi moät chöông trình tu hoïc nhö sau: thöù ba töø 8 giôø toái: ngoài thieàn vaø thaûo luaän veà trieát hoïc Phaät giaùo, bao goàm caû vieäc hoûi vaø giaûi ñaùp; thöù naêm töø 8 giôø toái, lôùp giaùo lyù cho ngöôøi sô cô, thaûo luaän , toïa thieàn vaø traø ñaïo; saùng thöù baûy töø 9 giôø: lôùp giaùo lyù, nghi thöùc vaø thieàn taäp theo truyeàn thoáng cuûa PG Taây Taïng.

Ngöôøi laõnh ñaïo tinh thaàn Phaät giaùo Ireland noùi chung vaø Tu vieän Samtdzong , laø Thöôïng toaï Akong Rinpoche, moät taêng só ngöôøi Taây Taïng. Ngaøi xuaát gia naêm 1941, luùc chæ môùi hai tuoåi sau khi ñöôïc thöøa nhaän laø haäu thaân cuûa vò truï trì chuøa Dolma Lhakang ôû Taây Taïng. Ngaøi ñaõ ñöôïc nuoâi daïy raát kyõ theo truyeàn thoáng PGTT ñeå coù theå trôû thaønh nhaø truyeàn giaùo sau naøy. Ngaøi cuõng ñöôïc ñaøo taïo nhö moät baùc só ñeå chöõa beänh theo truyeàn thoáng y hoïc Taây Taïng. Naêm 1959, ngaøi ñaõ ñaøo thoaùt ra khoûi queâ höông cuûa mình vaø sang tò naïn taïi AÁn Ñoä khi quaân lính Trung Hoa xaâm chieám Taây Taïng. Ngaøi tieáp tuïc tu hoïc taïi AÁn cho ñeán ñaàu nhöõng naêm saùu möôi, ngaøi baét ñaàu chuyeán hoaèng Phaùp ñeán chaâu AÂu. Sau chuyeán du hoùa naøy, ngaøi ñaõ xaây döïng Tu vieän Samye Ling taïi Toâ Caùch Lan (Scottland), ñaây laø moät nhöõng cô sôû truyeàn truyeàn giaùo ñaàu tieân cuûa PGTT ôû phöông Taây thôøi baáy giôø.

Ñaïi sö Akong Rinpoche laø moät laït ma tu theo Hoaøng Maïo phaùi cuûa Taây Taïng. Ngoaøi vieäc chaêm nom hai cô sôû taïi AÙi Nhó Lan vaø Toâ Caùch Lan, ngaøi coøn baän roän cho nhöõng chuyeán hoaèng Phaùp ôû khaép chaâu AÂu vaø ñang xaây döïng moät soá Trung taâm PG taïi Trung AÂu vaø Nam Phi.

Moät cô sôû Phaät giaùo ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát taïi AÙi Nhó Lan laø Nhoùm Tu Thieàn Quaùn Nieäm (Insight Medition Group), nhoùm naøy thaønh laäp vaøo naêm 1976 taïi thaønh phoá Glenageary , theo truyeàn thoáng cuûa Phaät giaùo Nam Toâng. Hoäi vieân cuûa nhoùm naøy naèm raûi raùc khaép AÙi Nhó Lan vaø Anh quoác. Haøng tuaàn, vaøo toái thöù tö vaø thöù baûy, töø 8 ñeán 9 giôø, ñeàu coù lôùp daïy thieàn quaùn nieäm (caû lyù thuyeát laãn thöïc haønh), thu huùt raát nhieàu tín ñoà ñeán tham döï, ñaëc bieät gaàn ñaây coù raát nhieàu ngöôøi theo ñaïo Ky Toâ cuõng tìm ñeán hoïc hoûi.

Song song vôùi ñaø phaùt trieån PG taïi AÙi Nhó Lan , PG taïi Baéc AÙi Nhó Lan cuõng töøng böôùuøc thaønh laäp vaø phaùt trieån. Hieän taïi nôi naøy coù taát caû naêm trung taâm PG ñang laøm coâng taùc truyeàn baù Chaùnh Phaùp. Noåi baät nhaát trong Trung Taâm Phaät giaùo Taây Taïng Tashi Khyil, ñöôïc Thöôïng toïa Panchen Otrul thaønh laäp vaøo naêm 1990 taïi vuøng Crossgar, ñeå laøm nôi tu hoïc cho tín ñoà trong vuøng, ñaëc bieät laø ngöôøi Taây Taïng vaø AÁn Ñoä taäp trung taïi nôi naøy raát ñoâng. Moät trung taâm PG khaùc laø Vieän Phaät Hoïc Asanga, ñöôïc thaønh laäp vaøo naêm 1979 taïi Belfast, theo truyeàn thoáng PG Theravada. Hoäi vieân thöôøng tröïc hieän nay laø 50 ngöôøi, phaàn ñoâng laø ngöôøi AÙi Nhó Lan. Moãi tuaàn gaëp nhau moät laàn vaøo ngaøy chuû nhaät töø 11 giôø ñeán 13 giôø ñeå hoïc giaùo lyù, tuïng kinh vaø toïa thieàn.

Theo caùc baûn baùo caùo cuûa caùc coäng ñoàng saéc toäc, thì moïi ngöôøi döôøng nhö hieàn hoøa hôn vaø ít gaây haán hôn töø khi hoï trôû veà vôùi PG. Moät soá vuøng thoân queâ ôû AÙi Nhó Lan coù veõ chöa hieåu gì nhieàu veà giaùo lyù nhaø Phaät nhöng ñieàu maø ai cuõng bieát ñoù laø tinh thaàn töø bi vaø trí tueä luoân ñöôïc nuoâi döôõng vaø khuyeán khích phaùt trieån trong moïi coäng ñoàng. Moät lyù do khaùc khieán cho ngöôøi AÙi Nhó Lan thích thuù PG, bôûi vì PG khoâng nhaém vaøo vieäc ñi tìm vaø khuyeán khích ngöôøi khaùc ñoåi ñaïo, ñaây laø moät nguyeân taéc ñoäc ñaùo cuûa PG giuùp traùnh khoûi moïi xung ñoät vaø toân troïng tín ngöôõng cuûa ngöôøi baûn xöù. Moät vaøi yù kieán cho raèng coù moät soá giôùi luaät cuûa PG hôi kyø laï ñoái vôùi ñôøi soáng vaät chaát vaø vaên hoùa cuûa AÙi Nhó Lan, tuy nhieân ñoù khoâng phaûi laø taát caû. Nhö laø moät coäng ñoàng, PG taïi AÙi Nhó Lan vöøa laøm coâng taùc truyeàn baù vaø baûo veä truyeàn thoáng voán coù cuûa mình nhaèm ñem laïi nhöõng nhu caàu thieát thöïc cho xöù sôû naøy. Moät phaùt ngoân vieân cuûa PG AÙi Nhó Lan , anh John O' Neill phaùt bieåu: ''Toâi töï haøo ñeå noùi raèng, toâi chöa bao giôø nghe thaáy baát kyø moät söï xung ñoät, thuø haèn naøo xaûy ra giöõa caùc coäng ñoàng Phaät giaùo ôû treân ñaát nöôùc naøy''.

Nhìn chung, Phaät giaùo taïi AÙi Nhó Lan so vôùi caùc quoác gia ôû chaâu AÂu, nhö Ñöùc, Anh, Phaùp, thì vaãn coøn quaù non treû, vaø phaùt trieån moät caùch chaäm chaïp töø khi ñöôïc truyeàn vaøo, ñieàu naøy cuõng deã hieåu, vì thieáu quaù nhieàu phöông tieän truyeàn baù cuõng nhö quyù taêng só khoâng thöôøng xuyeân lui tôùi nôi naøy, vieäc hoïc vaø tu Phaät taïi xöù naøy xöa nay, phaàn lôùn ñeàu nhôø vaøo caùc vò cö só coù taâm ñaïo. Mong raèng caùc nhaø truyeàn baù Chaùnh Phaùp trong thôøi hieän ñaïi naøy ñeå taâm cho nhöõng xöù sôû Phaät giaùo quaù non keùm nhö AÙi Nhó Lan ./.

(Toång hôïp theo taøi lieäu:
-- ANOTHER IRELAND, An Introduction to Ireland 's Ethnic-Religious Minority Communities. Belfast, 1996)

Thích Nguyeân Taïng,
Chuøa Quaûng Ñöùc
Melbourne, Australia
[ Trôû Veà ]