Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [ Trang Chuû ]
Thaùi Lan (Thailand), teân cuõ goïi laø Siam (Xieâm-la), moät quoác gia naèm trong vuøng Ñoâng Nam chaâu AÙ. Phía Baéc vaø Taây giaùp vôùi Mieán Ñieän, Ñoâng Baéc giaùp vôùi Laøo, Nam giaùp vôùi Maõ Lai, vaø vònh Siam giaùp vôùi Campuchia. Thuû ñoâ Bangkok, dieän tích: 514.000 km2, daân soá 60 trieäu (thoáng keâ naêm 1999), maät ñoä daân cö: 108,4 ngöôøi/km2. Ngoân ngöõ chính laø Thaùi ngöõ, nhöng tieáng Anh vaø tieáng Hoa (Tieàu chaâu) cuõng raát thoâng duïng.
Nguyeân thuû quoác gia hieän nay laø Vua Bhumibol Adulyadej. Sau khi neàn quaân chuû chuyeân cheá keát thuùc vaøo naêm 1932, ñaát nöôùc Thaùi Lan ñaõ laät sang moät trang môùi. Laø moät quoác gia maø Phaät giaùo ñöôïc xem quoác giaùo vaø laø moät nöôùc coù nhieàu nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân, nhöng chöa bao giôø bieán thaønh moät nöôùc thuoäc ñòa cuûa caùc ñeá quoác chaâu AÂu nhö caùc nöôùc laùng gieàng khaùc, Thaùi Lan ñaõ coù moät neàn coâng nghieäp phaùt trieån vaøo cuoái nhöõng naêm 80 nhôø nhöõng nguoàn ñaàu tö töø nöôùc ngoaøi. Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi hieän nay ôû Thaùi Lan laø treân döôùi 2000 ñoâ la.
Phaät giaùo laø quoác giaùo cuûa Thaùi Lan (nhöõng toân giaùo nhoû khaùc laø Ky Toâ giaùo, Hoài giaùo vaø AÁn giaùo). Thaùi Lan ñöôïc bieát ñeán nhö "vuøng ñaát töï do", "queâ höông cuûa nuï cöôøi", "ñaát nöôùc cuûa nhöõng chieác aùo caø sa". Teân goïi cuoái cuøng naøy ñaõ moâ taû moät caùch saâu saéc veà moät toân giaùo lôùn maø daân toäc Thaùi ñang toân thôø.
Lòch söû Thaùi Lan ñöôïc chia thaønh 4 thôøi kyø qua caùc trieàu ñaïi: Sukhothai, Ayutthaya, Thon Buri vaø Rattanakosin (Bangkok). Thôøi kyø ñaàu cuûa trieàu ñaïi Sukhothai (1237-1456), Phaät giaùo (PG) ñaõ ñöôïc xem laø quoác giaùo cuûa daân toäc Thaùi.
Hieän taïi, toång soá 95% daân chuùng ñöôïc ghi nhaän laø tín ñoà PG, haàu heát laø theo truyeàn thoáng Theravada. Theo söï thoáng keâ gaàn ñaây (1998) cho thaáy, coù treân 30.000 ngoâi Chuøa ôû 75 tænh thaønh cuûa Thaùi Lan. Con soá taêng só Thaùi Lan khoâng coù con soá nhaát ñònh maø tuøy thuoäc vaøo muøa moãi naêm. Con soá cao nhaát ñöôïc ghi nhaän laø 350.000 taêng só hieän dieän trong muøa nhaèm vaøo muøa kieát ñoâng an cö cuûa chö taêng Thaùi, töø thaùng 7 ñeán thaùng 9 moãi naêm. Ngoaøi nhöõng vò ñaõ chính thöùc ñöôïc truyeàn Cuï Tuùc giôùi (Upasamapada), soá coøn laïi laø nhöõng taêng sinh taäp söï hoaëc tu gieo duyeân, tuoåi töø 6 cho ñeán 19, con soá naøy ñoâng khoâng theå thoáng keâ ñöôïc.
Nguoàn goác truyeàn nhaäp Phaät giaùo vaøo Thaùi Lan
Nhieàu nguoàn tö lieäu cho raèng Phaät giaùo ñöôïc truyeàn vaøo Thaùi Lan vaøo ñaàu theá kyû thöù 3 tröôùc Taây Lòch (khoaûng naêm 241 tr TL) theo sau cuoäc truyeàn baù Chaùnh phaùp quy moâ cuûa nhaø vua Phaät töû Asoka (A Duïc) ñeán Tích Lan vaø Mieán Ñieän. PG Thaùi Lan (PGTL) veà sau coøn tieáp nhaän theâm nhieàu nhaø truyeàn baù ñeán töø Mieán Ñieän vaøo naêm 1044 vaø caùc phaùp sö ñeán töø Tích Lan vaøo naêm 1155. Haàu heát laø theo truyeàn thoáng PG Theravada. Tuy vaäy, PG chæ thöïc söï ñaët laïi neàn moùng, phaùt trieån vaø aûnh höôûng saâu roäng vaøo xaõ hoäi Thaùi Lan töø trieàu ñaïi Sukhothai (1237-1456). Trong thôøi kyø naøy coù raát nhieàu vò vua tín ngöôõng Phaät Phaùp, xaây döïng chuøa chieàn, uûng hoä vieäc ñaøo taïo taêng taøi ñeå phaùt trieån Chaùnh phaùp, thaäm chí coù nhieàu vò xuaát gia tu hoïc luoân, nhö Vua Ramkhamheng vaø Vua Lithai.
Ñaëc bieät, Vua Lithai laø moät oâng Vua Phaät töû anh minh, töø aùi, thöông daân nhö con cuûa mình, keå caû nhöõng keû ñoái ñaàu vôùi mình, nhöõng ngöôøi choáng laïi Thaùi Lan. OÂng ñaõ coù coâng xaây chuøa vaø ñuùc töôïng Phaät raát nhieàu trong thôøi oâng trò vì. Nhöõng töôïng ñoàng thaät lôùn hieän nay vaãn coøn toân thôø ôû Chuøa Buddhajinarai, Chuøa Phrarinatnahadhatu, Chuøa Sadassana v.v. ñeàu ñöôïc ñuùc töø thôøi cuûa oâng.
Tieáp ñeán laø caùc trieàu ñaïi Ayudhya (1350-1766), Thonburi (1766-?) vaø trieàu ñaïi Bangkok (1782-cho ñeán nay) do vua Rama I thieát laäp, PG ñaõ tieáp tuïc phaùt trieån maïnh trong moïi lónh vöïc. Ñaëc bieät caùc vò Vua trong trieàu ñaïi Bangkok, coù nhieàu vò ñaõ xuaát gia tu hoïc vaø saùng taùc nhieàu taùc phaåm vaên hoïc PG giaù trò ñeå coáng hieán cho ñôøi.
Coù theå noùi trieàu ñaïi Bangkok laø moät trieàu ñaïi uûng hoä cho PG phaùt trieån moïi maët. Nhaát laø Vua Rama V (vua Mongkut) ñaõ xuaát gia tu hoïc ôû Chuøa Bovoranives, oâng ñaõ toå chöùc bieân taäp laïi Tam Taïng Thaùnh Ñieån PG, baèng tieáng Pali vaøo naêm 1888, ñeán naêm 1893 hoaøn thaønh vôùi 39 quyeån. Ñaây laø moät boä Tam Taïng Thaùnh Ñieån PG ñaàu tieân treân theá giôùi baèng tieáng Paøli ñöôïc in treân giaáy (tröôùc ñaây chæ vieát treân laù boái). Boä Tam Taïng naøy sau ñoù ñöôïc aán toáng ra raát nhieàu ñeå gôûi taëng caùc PG treân theá giôùi. Nhaø vua cuõng cho thaønh laäp heä phaùi Dhammayuttika goàm caùc tu só tu haïnh ñaàu ñaø, vaãn coøn hoaït ñoäng cho ñeán ngaøy nay ôû mieàn Ñoâng Baéc, song song vôùi heä phaùi chính laø Mahanikaya laø heä phaùi cuûa ña soá tu só Thaùi.
Ñeán naêm 1934, Vua Rama VII ñaõ cho caûi bieân laïi thaønh 45 taäp, bieåu tröng cho soá naêm hoaèng phaùp cuûa Phaät. Boä Ñaïi Taïng naøy ñeán naêm 1940, döôùi trieàu ñaïi cuûa Vua Rama VIII, vò Taêng thoáng Tissadeva ñaõ taäp hôïp ñöôïc hôn 200 vò taêng laàu thoâng ngoân ngöõ Pali ñeå phieân dòch ra tieáng Thaùi. Cuoái cuøng boä Ñaïi Taïng Kinh tieáng Thaùi cuõng ñaõ hoaøn taát vaøo naêm 1952, goàm 70 taäp, trong ñoù coù 42 taäp thuoäc Taïng Kinh, 13 taäp thuoäc Taïng Luaät vaø 25 taäp thuoäc Taïng Luaän, sôû phí in aán coâng trình vó ñaïi naøy ñöôïc ñoùng goùp cuûa toaøn nhaân daân vaø Chính phuû Thaùi vaøo luùc aáy.
Trong trieàu ñaïi cuûa Vua Bhulmibol Adulyadej (Rama IX) töø 1946 ñeán nay, PG cuõng phaùt trieån ñeàu ñaën veà caùc lónh vöïc vaên hoùa, y teá vaø giaùo duïc. Ñaëc bieät, vò vua naøy ñaõ uûng hoä cho coâng trình ñöa Tam Taïng Thaùnh Ñieån Phaät Giaùo (Tipitaka) vaøo caát giöõ trong heä thoáng ñieän töû CD-ROM, coâng trình naøy baét ñaàu thöïc hieän töø naêm 1987 ñeå kyû nieäm sinh nhaät laàn thöù 60 cuûa oâng. Ñeán nay ñaõ hoaøn thaønh ñöôïc boán ñóa CD-ROM, goàm caùc thöù tieáng Pali, Thaùi, Mieán, Khmer vaø Tích Lan, toång coäng coù 115 quyeån, 50.189 trang, 210 tyû chöõ ( moãi ñóa chöùa khoaûng 500 trieäu chöõ). Ñòa chæ vaøo xem hoaëc thænh CD-ROM naøy laø: http://www.mahidol.ac.th/budsir/budsir-main.html .
Chuøa vaø taêng só ñoùng moät vai troø raát quan troïng trong xaõ hoäi Thaùi treân 700 naêm qua. Chuùng ta seõ laàn löôït tìm hieåu veà nhöõng vai troø naøy cuûa hoï qua caùc lónh vöïc giaùo duïc, kinh teá, vaên hoùa vaø xaõ hoäi sau ñaây:
* Veà giaùo duïc
Taêng só Thaùi Lan ñaõ ñoùng moät vai troø raát quan troïng trong lónh vöïc naøy. Ngoâi tröôøng ñaàu tieân ñöôïc thaønh laäp ôû Thaùi Lan ñöôïc xaây döïng ngay treân khu ñaát cuûa Chuøa vaø nhöõng giaùo vieân ñaàu tieân laø taêng só. PG ñaõ naém giöõ vai troø naøy trong moät thôøi gian daøi cho ñeán trieàu ñaïi cuûa Vua Chulalongkorn (Rama V) thì ngaønh giaùo duïc phoå caäp chính thöùc ra ñôøi.
Caùc tröôøng coâng laàn löôït ñöôïc môû beân ngoaøi tu vieän, caùc tröôøng PG daàn daàn ñöôïc tieáp quaûn bôûi boä giaùo duïc Thaùi, ñieàu naøy daãn tôùi vò trí cuûa taêng só trong lónh vöïc giaùo duïc bò thu heïp daàn. Caùc giaùo vieân theá gian cuõng ñöôïc thay theá vaø taêng só hieän nay chæ coøn daïy moät ít moân hoïc nhö giaùo lyù caên baûn, coâng daân giaùo duïc....
Ngaøy nay, tuy vai troø cuûa PG khoâng coøn can thieäp nhieàu vaøo ngaønh giaùo duïc phoå caäp, nhöng nhöõng di saûn cuûa PG ñeå laïi, vaãn giöõ nguyeân giaù trò vaø vaãn ñöùng vöõng trong loøng cuûa daân toäc Thaùi. Nhöõng toøa bieät thöï ñoà soä cuûa boä giaùo duïc, nhöõng ngoâi tröôøng lôùn, nhöõng toå chöùc töø thieän... phaàn lôùn vaãn coøn naèm trong khuoân vieân cuûa Chuøa. Nhöõng ngoâi tröôøng Trung hoïc vaø Ñaïi hoïc coù uy tín vaø danh tieáng, coù nhieàu tieâu chuaån cao trong vieäc hoïc vaø daïy, ñeàu gôïi laïi cho ngöôøi ta nhôù ñeán moät quaù khöù toát ñeïp thoâng qua söï hoaït ñoäng cuûa taêng só PG Thaùi.
* Veà kinh teá:
Phaät giaùo cuõng ñoùng moät vai troø ñaùng keå trong moâi tröôøng kinh teá cuûa ngöôøi daân Thaùi. Nhieàu lôøi Phaät daïy veà caùch choïn ngheà chaân chính vaø thöïc hieän coâng vieäc laøm aên chaân chính, ñaõ ñöôïc aùp duïng roäng raõi trong moïi gia taàng cuûa xaõ hoäi Thaùi, vaø ngöôøi daân Thaùi bieát laøm theá naøo ñeå duy trì moät gia ñình haïnh phuùc, oån ñònh veà kinh teá qua giaùo lyù cuûa nhaø Phaät.
Theo truyeàn thoáng, nhöõng taêng só Thaùi thöôøng ñoùng vai troø ngöôøi laõnh ñaïo trong caùc coâng trình lôùn. Do xuaát phaùt töø traùi tim töø bi, voâ vò kyû maø hoï ñöôïc xem laø nhöõng nhaø coá vaán vaø giaùm saùt coâng trình thaønh coâng nhaát, chi phí ñöôïc giaûm xuoáng, nhöõng truïc traëc, trôû ngaïi trong tieán trình xaây döïng cuõng ít xaûy ra. Maët khaùc, nhöõng chuøa ôû Thaùi Lan cuõng môû tröôøng huaán ngheä cho daân chuùng nhö baøo cheá thuoác Nam, thôï moäc, thôï neà vaø nhieàu ngaønh ngheà thuû coâng khaùc. Noùi chung, daân chuùng ñaõ nhaän ñöôïc nhieàu söï lôïi laïc veà kinh teá töø nhaø Chuøa vaø caùc taêng só cuõng luoân yù thöùc raèng boån phaän cuûa hoï khoâng chæ coù traùch nhieäm giuùp ñôõ vaø chaêm soùc ñôøi soáng taâm linh maø coøn quan taâm ñeán ñôøi soáng kinh teá cho ngöôøi daân nöõa.
* Nhöõng leã nghi:
Sinh hoaït tín ngöôõng PG luoân laø moät phaàn quan troïng trong ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân Thaùi, töø luùc môùi chaøo ñôøi, tröôûng thaønh, leã cöôùi, ma chay... ñeàu coù lieân quan ñeán chuøa chieàn vaø taêng só.
Leã Ñaët Teân: Khi sanh con, cha meï thöôøng thænh y Quyù Thaày ñaët teân cho con mình, vì hoï tin raèng teân ñöôïc choïn töø caùc Thaày seõ vöøa ñeïp ñeõ veà maët ngoân ngöõ laãn yù nghóa. Tieáp ñoù laø Quyù Thaày seõ laøm leã ñaët teân vaø tuïng moät thôøi kinh caàu an cho ñöùa beù.
Leã Thoï Giôùi: Nghi thöùc thöù hai naøy cuõng raát quan troïng vaø baét buoäc ñoái vôùi moïi thanh nieân Thaùi, keå caû caùc baäc vua chuùa, khi hoï ôû vaøo giai ñoaïn tröôûng thaønh, möôøi taùm ñeán hai möôi tuoåi. Thoâng thöôøng, hoï vaøo Chuøa tu taäp ba thaùng, moät naêm hoaëc ba naêm, tuøy theo sôû thích vaø öôùc nguyeän cuûa moãi ngöôøi. Nhieàu baäc cha meï muoán con caùi cuûa hoï ñöôïc döï leã thoï giôùi naøy tröôùc khi laäp gia ñình hoaëc khi baét ñaàu moät ngheà nghieäp chính thöùc. Vì raèng, buoåi leã naøy seõ giuùp cho ngöôøi aáy coù ñöôïc moät taâm hoàn roäng lôùn hôn ñöôïc keøm vôùi giôùi luaät, nhöõng lôøi phaùt nguyeän trong buoåi leã naøy seõ khieán cho ngöôøi aáy phaûi traân troïng vaø gìn giöõ suoát moät ñôøi ngöôøi. Noù laø neàn taûng vöõng chaéc cho ñôøi soáng taâm linh cuûa ngöôøi daân Thaùi.
Theo truyeàn thoáng, buoåi leã dieãn ra sau moät thôøi gian ngaén ngöôøi aáy thöïc taäp trong Chuøa. Leã truyeàn giôùi ñöôïc toå chöùc trong suoát thaùng baûy cuûa moãi naêm. Vaøo ngaøy tröôùc khi thoï giôùi, vò thanh nieân aáy ñöôïc caïo ñaàu vaø ñöôïc maëc moät boä y maøu traéng. Quyù Thaày lôùn tuoåi ñöôïc cung thænh veà nhaø cuûa vò aáy ñeå tuïng kinh caàu an vaø tieáp nhaän söï cuùng döôøng. Baïn beø vaø nhöõng ngöôøi thaân cuõng ñöôïc pheùp tham döï buoåi leã ñaëc bieät naøy ñeå cho vò aáy taï töø tröôùc khi böôùc vaøo ñôøi soáng môùi.
Vaøo ngaøy leã truyeàn giôùi, vò Thaày töông lai naøy ñöôïc höôùng daãn ñi kinh haønh voøng quanh tu vieän tröôùc khi ñöôïc ñöa vaøo beân trong ñieän Phaät maø chö giôùi sö ñaõ hieän dieän saün. Sau khi traûi qua moät loaït kieåm tra veà nhöõng ñieàu luaät caàn thieát cuûa moät taêng só, vò aáy ñöôïc caùc baäc tröôûng laõo giôùi sö tuyeân boá laø caùc vò chính thöùc trôû thaønh taêng só PG, cho pheùp gia nhaäp vaøo taêng ñoaøn vaø ngay laäp töùc ñöôïc trao cho ba chieác y maøu vaøng ngheä, moät chieác bình baùt vaø nhöõng vaät duïng caàn thieát cuûa moät ngöôøi taêng só.
Sau khi thoï giôùi Tyø kheo xong, vò aáy soáng tinh caàn, thanh tònh vaø luoân ñöôïc ñaøo taïo moät caùch nghieâm khaéc ñeå coù theå kieåm soaùt thaân vaø taâm cuûa mình theo giôùi luaät ñaõ thoï. Vò aáy phaûi soáng nghieâm tuùc theo giôùi luaät nhö moät taêng só thaät söï trong thôøi gian löu truù trong tu vieän. Tuy nhieân, vò aáy coù theå trôû veà vôùi thaân phaän cuûa moät ngöôøi theá tuïc ôû baát kyø thôøi ñieåm naøo maø vò aáy muoán.
Leã Cöôùi: Phaät giaùo cuõng ñoùng vai troø quan troïng trong hoân leã, buoåi leã seõ giuùp cho hai ngöôøi coù moät söï keát hôïp thieâng lieâng trong leã cöôùi.
Thoâng thöôøng, caùc Tyø kheo ñöôïc cung thænh ñeán tuïng kinh caàu an trong caên nhaø cuûa ñoâi taân hoân aáy vaøo buoåi chieàu tröôùc leã cöôùi cuûa hoï. Buoåi saùng hoâm sau caëp vôï choàng naøy ñem thöùc aên cuùng döôøng cho chö Taêng tröôùc khi hoï tieán haønh hoân leã. Chö Taêngtieáp ñoù seõ ñoïc kinh caàu phuùc vaø raûi nöôùc thaùnh leân coâ daâu vaø chuù reã. Nhöõng quan khaùch tham döï leã cöôùi ñoå nöôùc thaùnh töø moät voû soø xuoáng baøn tay cuûa ñoâi vôï choàng. Nhöõng baøn tay khaùc cuûa quan khaùch ñöôïc choáng laïi thaønh ñoùa sen buùp ñeå toû loøng toân kính vaø chuùc möøng trong khi ñoâi taân hoân quyø xuoáng treân moät chieác gheá thaáp, moãi ngöôøi ñöôïc ñeo moät voøng hoa lieân keát vôùi nhau, ñeå töôïng tröng cho söï thaét chaët cuoäc soáng töông lai cuûa hoï.
Leã Tang: Leã nghi naøy cuõng raát quan troïng trong ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân Thaùi. Tang leã ñöôïc toå chöùc tuøy theo phong tuïc cuûa töøng ñòa phöông, nhöng phaàn lôùn vaãn ñöôïc aùp duïng theo nghi thöùc Phaät giaùo.
Sau khi moät ngöôøi ñaõ qua ñôøi, thoâng thöôøng moät nghi thöùc taém vaø thay ñoà xaûy ra vaøo buoåi tröa ñaàu tieân. Vò Thaày chuû leã ñeán laøm pheùp vaø raûi nöôùc hoa leân nhuïc thaân cuûa ngöôøi cheát, moät sôïi thieâng lieâng ñöôïc keùo qua ba laàn treân thi theå ngöôøi quaù coá, roài caét boû, töôïng tröng cho sôïi daây raøng buoäc cuûa tham aùi, saân haän vaø si meâ nay khoâng coøn nöõa. Thi haøi ñöôïc nhaäp taåm lieäm vaøo buoåi chieàu vaø ñöôïc trang hoaøng vôùi nhieàu voøng hoa töôi xung quanh quan taøi. Quyù Thaày vaø baïn beø thay phieân nhau tuïng kinh caàu sieâu ñeán luùc leã hoûa taùng hay ñòa taùng xaûy ra. Vaøo ngaøy cuoái cuûa tang leã, moät buoåi leã cuùng döôøng trai taêng ñöôïc toå chöùc ñeå hoài höôùng coâng ñöùc sieâu ñoä vong linh.
Sau leã hoûa taùng, tro coát cuûa ngöôøi maát ñöôïc thu nhaët laïi, moät ít ñöôïc ñaët vaøo bình ñöïng coát, thôø taïi nhaø hoaëc Chuøa vaø phaàn coøn laïi ñöôïc raûi xuoáng bieån hay ñöôïc neùm vaøo trong gioù, bieåu hieän vieäc laøm lôïi ích cho moâi tröôøng xung quanh.
Moãi naêm ñeán ngaøy gioã cuûa ngöôøi maát, Quyù Thaày vaø beø baïn ñöôïc môøi ñeán nhaø ñeå tuïng kinh sieâu ñoä, ban phuùc laønh leân tro coát cuûa ngöôøi maát vaø trong dòp naøy nhöõng leã cuùng döôøng cho Quyù Thaày cuõng ñöôïc toå chöùc ñeå taïo phöôùc duyeân cho ngöôøi quaù coá.
Phaät giaùo Thaùi vôùi coâng taùc töø thieän xaõ hoäi
Ñöôïc thaám nhuaàn töø lôøi daïy töø bi cuûa Ñöùc Phaät, caùc taêng só PG Thaùi ñaõ trôû neân tích cöïc, ñeå heát taâm trí vaøo caùc vaán ñeà phuùc lôïi xaõ hoäi.
Moät trong nhöõng vò sö noåi tieáng veà coâng taùc naøy laø Hoøa thöôïng Chamroon, Chuøa Thamkrabok ôû tænh Saraburi thuoäc mieàn Trung Thaùi Lan, vò naøy coù uy tín trong vieäc ñieàu trò khoûi chöùng nghieän ma tuùy. Vì nhìn thaáy caùi khoå trieàn mieân cuûa ngöôøi nghieän maø Ngaøi ñaõ coá coâng nghieân cöùu vaø baøo cheá ra moät loaïi döôïc thaûo ñeå chöõa beänh vaø ñaõ thaønh coâng. Nhöõng keát quaû gaàn ñaây cho thaáy raèng söï ñieàu trò cuûa Trung taâm Ngaøi coù hieäu quaû hôn 70%. Hieän taïi, nhieàu ngaøn ngöôøi ñaõ ñoå xoâ veà Trung taâm cai nghieän ma tuùy cuûa Ngaøi ñeå tìm söï giuùp ñôõ, trong ñoù ngöôøi ta thaáy coù caû nhöõng con nghieän ñeán töø Myõ vaø chaâu AÂu. Ñieàu ñaùng keå laø tieàn leä phí chöõa beänh vaø ôû noäi truù vôùi giaù raát thaáp. Nhôø theá maø Trung taâm cuûa Ngaøi ngaøy caøng ñoâng theâm. Chính quyeàn Thaùi Lan ñaõ uûng hoä vaø taøi trôï cho Trung taâm naøy trong nhieàu naêm qua. Ñòa chæ web page laø: http://www.thamkrabok.org.au/ .
Caùc taêng só PG khoâng chæ ñoùng vai troø ñieàu trò veà thaân beänh maø hoï coøn phuïc vuï xuaát saéc trong lónh vöïc chöõa khoûi taâm beänh. Nhöõng taêng só Thaùi Lan ñöôïc xem laø nhöõng nhaø tö vaán veà taâm lyù hay nhaát xöa nay ôû xöù sôû naøy.
Ngoâi chuøa vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân Thaùi
Chuøa, moät kho taøng an toaøn nhaát: Ngöôøi daân Thaùi Lan thöôøng caûm thaáy baát an khi giöõ nhöõng ñoà quyù giaù trong nhaø cuûa hoï, vì theá hoï ñaõ gôûi vaøo trong Chuøa vaø xin pheùp vò truï trì löu tröõ nhöõng vaät quyù aáy trong Chuøa.
Chuøa cuõng laø nôi an toaøn: ñeå baûo trì boä Ñaïi Taïng Kinh vieát treân laù boái baèng tieáng Paøli, nhöõng boä saùch lòch söû cuûa caùc Vöông trieàu cuûa Thaùi Lan, nhöõng saùch coù giaù trò thôøi coå ñaïi cuûa ngaønh thöông maõi cuûa Thaùi Lan ñöôïc vieát treân laù cau, laù döøa... vaãn coøn baûo trì cho ñeán ngaøy nay.
Chuøa laø nôi ñeå baûo toàn: nhöõng pho töôïng Phaät voâ giaù cuûa daân toäc Thaùi, phaàn lôùn töôïng ñöôïc ñuùc baèng vaøng, ñoàng vaø ngoïc. Theo tín ngöôõng cuûa ngöôøi daân Thaùi, nhöõng pho töôïng laâu ñôøi naøy coù moät söùc maïnh taâm linh voâ cuøng ñaëc bieät, ñaõ coù theå baùo tröôùc nhöõng söï kieän nguy hieåm vaø tai hoïa saép xaûy ra cho ngöôøi daân Thaùi.
Chuøa, nôi taïm truù: Trong quaù khöù, khi chöa coù nhaø troï hay khaùch saïn, ngöôøi du khaùch töø nôi naøy ñeán nôi khaùc, khoâng coù nôi taïm truù moät ñeâm, trong hoaøn caûnh ñoù chæ coù Chuøa laø nôi hoï höôùng veà. Caùnh cöûa Chuøa luoân roäng môû cho nhöõng ai caàn ñeán, luoân saün saøng giuùp ñôõ cho taát caû moïi ngöôøi daân. Nhieàu ngöôøi ngheøo ôû noâng thoân coù con ñi hoïc ôû Bangkok hay ôû nhöõng thaønh phoá khaùc, khoâng coù tieàn traû kyù tuùc xaù, hoï ñaõ gôûi con vaøo taïm truù trong Chuøa.
Chuøa, nôi hoäi hoïp: Chuøa ôû Thaùi Lan luoân luoân coù moät phoøng hoäi hoïp roäng lôùn vaø moät saân chôi theå thao. Moãi khi coù hoäi hoïp trong laøng xaõ ñoù, hoï thöôøng taäp trung veà Chuøa. Saân theå thao ñöôïc söû duïng vaøo nhieàu muïc ñích khaùc nhau, ngoaøi vieäc chôi theå thao cho thanh thieáu nieân trong vuøng, coøn laø nôi ñeå toå chöùc baàu cöû quoác hoäi, nôi tuyeån quaân ra traän, nôi chích ngöøa, nôi coù nhöõng cuoäc meeting lôùn....
Chuøa laø moät trung taâm vaên hoùa: Chuøa laø nôi baûo toàn nhöõng baøi haùt ñieäu nhaûy, nhöõng vôû kòch truyeàn thoáng coù giaù trò cuûa Thaùi Lan. Chuøa cuõng laø nôi duy trì vaø toàn laïi ñuû caùc kieåu kieán truùc, ñieâu khaéc, chaïm troå cuûa Thaùi Lan töø xöa cho ñeán nay.
Moät soá toå chöùc Phaät giaùo taïi Thaùi Lan
Thaùi Lan ñöôïc bieát ñeán nhö laø moät vuøng ñaát töï do, do ñoù coù nhieàu toå chöùc Phi Chính phuû ñaõ ñöôïc thaønh laäp taïi ñaát nöôùc naøy, trong ñoù coù hai toå chöùc Phaät giaùo Theá giôùi ñeàu ñöôïc ñaët truï sôû chính taïi nôi ñaây, ñoù laø World Buddhist Followship (vieát taét: WBF, Hoäi Lieân Höõu Phaät Giaùo Theá Giôùi) vaø International Network of Engaged Buddhists (vieát taét: INEB, taïm dòch: Toå Chöùc Quoác Teá Caùc Phaät Töû Daán Thaân).
Veà Hoäi WBF ñöôïc thaønh laäp vaøo ngaøy 25 thaùng 5 naêm 1950 taïi Tích Lan vôùi naêm chuû tröông nhö sau: 1) Khuyeán khích hoäi vieân hoïc vaø tu theo lôøi Phaät daïy; 2) Sieát chaët tình höõu nghò, ñoaøn keát vaø thoáng nhaát giöõa caùc quoác gia Phaät giaùo; 3) Ñaåy maïnh coâng taùc truyeàn baù giaùo lyù maàu nhieäm cuûa Phaät; 4) Toå chöùc vaø ñöa caùc hoaït ñoäng Phaät söï vaøo trong caùc lónh vöïc nhö xaõ hoäi, giaùo duïc, vaên hoùa; 5) Mang laïi hoøa bình, an laïc vaø haïnh phuùc ñeán cho haønh tinh naøy vaø saún saøng lieân keát vôùi nhöõng toå chöùc khaùc coù cuøng ñöôøng höôùng.
Ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích treân, WFB ñaõ cho thaønh laäp nhieàu chi nhaùnh treân khaép theá giôùi vaø moät Hoäi ñoàng trò söï goàm caùc ban nhö: Ban Giaùo duïc, in aán vaø ngheä thuaät, Ban Hoaèng phaùp, Ban Töø thieän, Ban Ñoaøn keáaât, Ban Taøi chaùnh.... Trong 30 naêm hoaït ñoäng, vôùi söï uûng hoä nhieät thaønh cuûa caùc Chính phuû Tích Lan, Mieán Ñieän vaø Thaùi Lan, töø 27 chi nhaùnh ban ñaàu ñaõ phaùt trieån leân ñeán 123 chi nhaùnh, töø 39 quoác gia treân khaép caùc chaâu luïc. Veà truï sôû Trung öông ñöôïc ñaët taïi Tích Lan töø naêm 1950 ñeán 1958, sau ñoù ñöôïc dôøi qua Mieán Ñieän, sau saùu naêm (1958-1963) ñaët taïi Mieán, truï sôû moät laàn nöõa laïi chuyeån qua ñeán Thaùi Lan töø naêm 1963 ñeán nay. (Ñòa chæ lieân laïc cuûa hoäi laø: World Fellowship of Buddhists, 616 Benjasiri Park, Soi Medhinivet off Soi Sukhumvit 24, Sukhumvit Road, Bangkok 10110, Thailand. Tel: 662.661.128489. Fax: 662.661.0555). Hoäi WBF vöøa toå chöùc ñaïi hoäi ñònh kyø laàn thöù 20 taïi UÙc chaâu vaø theo keá hoaïch Ñaïi hoäi laàn thöù 21 cuûa WFB seõ ñöôïc toå chöùc taïi Tích Lan vaøo naêm 2000. (Xin vaøo ñòa chæ sau ñaây ñeå bieát theâm veà hieäp hoäi naøy: http://www.zip.com.au/-lyallg/ )
Veà Hieäp hoäi INEB do ñaïo höõu ngöôøi Thaùi Sulak Sivaraksa keát hôïp vôùi Hoøa thöôïng ngöôøi Nhaät Baûn Teruo Muruyama thaønh laäp vaøo thaùng hai naêm 1989 taïi Bangkok theo sau cuoäc Hoäi nghò khoaùng ñaïi goàm nhieàu ñaïi bieåu Phaät giaùo töø möôøi ba quoác gia nhö UÙc, Myõ, Canada, Y Ù, Ñöùc, Anh, Phaùp, Bangladesh, v.v. treân khaép theá giôùi veà döï. Hieäp hoäi ñaõ cung thænh Ñaïi laõo Hoøa thöôïng ngöôøi Thaùi Buddhadasa, Ñöùc Dalai Lama, ngöôøi Taây Taïng, Thieàn sö ngöôøi Vieät Thích Nhaát Haïnh vaø Hoøa thöôïng Camboát Maha Ghosananda vaøo haøng chöùng minh vaø coá vaán tinh thaàn cho Hoäi.
Chuû tröông cuûa INEB laø keát hôïp vôùi nhieàu toå chöùc Toân giaùo treân theá giôùi ñeå toå chöùc caùc cuoäc Hoäi Thaûo veà xaõ hoäi vaø toân giaùo, haàu ñem laïi lôïi ích thaät söï cho xaõ hoäi; Cung caáp nhöõng tin töùc môùi veà PG vaø hoã trôï cho caùc nöôùc PG ngheøo ôû trong vuøng Nam AÙ vaø Ñoâng Nam chaâu AÙ; Vaän ñoäng caùc quoác gia giaûm bôùt chính saùch haø khaéc cuûa hoï ñoái vôùi toân giaùo vaø daân chuû; Baûo trôï vaø toå chöùc caùc buoåi hoäi thaûo xung quanh chuû ñeà giaûm thieåu khoå ñau thoâng qua caùc sinh hoaït xaõ hoäi, chính trò, kinh teá, sinh thaùi v.v. vôùi muïc tieâu toát ñeïp treân, töø 36 hoäi vieân luùc ban ñaàu, ñeán nay INEB ñaõ coù hôn 400 hoäi vieân töø 33 quoác gia treân khaép theá giôùi. INEB coøn cho phaùt haønh Nguyeät san Seeds of Peace (Haït gioáng cuûa Hoøa bình) vaø môû moät trang baùo ñieän töû khaùc ñeå phoå bieán chuû tröông vaø giaùo lyù. Ñòa chæ truy caäp laø: http://www.bpf.org/ineb.html .
Keát luaän
Phaät giaùo ñaõ ñoùng goùp tích cöïc vaøo trong ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân Thaùi khoâng nhöõng veà maët vaät chaát, kinh teá maø coøn ñi saâu vaøo ñôøi soáng tinh thaàn cuûa hoï. Söï hieåu bieát vaø thaám nhuaàn giaùo lyù nhaân quaû nghieäp baùo vaø nhieàu giaùo lyù coát loõi cuûa PG, ñaõ giuùp cho ngöôøi daân Thaùi bieát soáng vaø soáng theo khuoân khoå cuûa Chaùnh phaùp. Baûn chaát hieàn hoøa, töø aùi, khieâm cung vaø nhaõ nhaën cuûa ngöôøi daân Thaùi ñaõ theå hieän moät phaàn naøo ñoù töø söï thöïc haønh ñaïo lyù cuûa hoï.
Söï thöøa nhaän vaø taùn döông PG vai troø cuûa noù trong xaõ hoäi Thaùi laø moät ñieàu caàn thieát vaø khoâng cöôøng ñieäu ñeå noùi leân ñieàu aáy. Thöïc vaäy, Phaät giaùo ñaõ aên saâu vaøo loøng cuûa daân toäc Thaùi, vaø ñaõ coù maët treân khaép moïi ngaõ ñöôøng cuûa xöù sôû naøy./.
Toång hôïp theo caùc taøi lieäu :
Insight Guide Thailand/Singapore/1989
Images of Thailand/Hong Kong/1990
Bangkok/Singapore/1994
Thailand Handbook/Bangkok/1999
Today Magazine, Bangkok/January 1999Thích Nguyeân TaïngXin chaân thaønh caûm ôn chò Haûi Haïnh ñaõ coù thieän taâm ñaùnh maùy baøi naøy.
Chuøa Quaûng Ñöùc
Melbourne, Australia
thaùng 5, 1999
[ Trôû Veà ]