Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Vaøi suy nghó veà thieát cheá Phaät giaùo Vieät Nam
Thích Nhaät Töø
thichnhattu@yahoo.comPhaùt hoïa ra ñöôøng höôùng phaùt trieån Phaät giaùo VN laø coâng vieäc voâ cuøng quan troïng, böùc thieát, nhöng khoâng deã daøng, do caùc ñieàu kieän khaùch quan cuûa xaõ hoäi vaø noäi boä Phaät giaùo. Ñoù laø moät coâng trình ñoøi hoûi söï goùp söùc cuûa toaøn theå taêng ni vaø Phaät töû trong vaø ngoaøi nöôùc. Caùc ñoùng goùp ñoù bao goàm nhaân löïc, vaät löïc, taøi löïc, chaát xaùm, trí tueä vaø quan troïng nhaát laø söï thöïc tu thöïc hoïc cuûa ngöôøi con Phaät. Neáu "chæ khi naøo ñôøi soáng ñaïo ñöùc cuûa ngöôøi con Phaät coøn thì Phaät giaùo coøn höng thaïnh" (Tyø-ni taïng truï Phaät phaùp dieäc truï) thì coâng vieäc phaùt trieån Phaät giaùo tröôùc nhaát phaûi laø coâng vieäc phaùt trieån ñôøi soáng ñaïo ñöùc vaø trí tueä cuûa nhöõng ngöôøi con Phaät. Do ñoù, khi ñeà caäp ñeán moät ñöôøng höôùng phaùt trieån Phaät giaùo trong thôøi ñaïi môùi, trong theá kyû môùi khoâng coù nghóa cho raèng ñaïo Phaät caàn phaûi ñöôïc canh taân, veà giaùo nghóa hay phöông phaùp haønh trì, maø ñuùng ra laø vaø quan troïng hôn laø chính nhöõng ngöôøi con Phaät, nhöõng ngöôøi haønh trì lôøi Phaät caàn phaûi canh taân tö duy, haønh ñoäng vaø phöông phaùp tu taäp cuûa mình ñeå thoâng ñieäp töø bi, trí tueä vaø giaûi thoaùt cuûa ñöùc Phaät troå hoa traùi an laïc vaø haïnh phuùc cho nhaân sinh. Moät coâng trình nhö vaäy tuy lôùn lao, khoù khaên nhöng khoâng coù nghóa laø khoâng laøm ñöôïc.
Vôùi tö caùch laø moät tu só Phaät giaùo, ngöôøi vieát xin trình baøy moät vaøi thieån yù veà thieát cheá Phaät giaùo VN. Hy voïng caùc yù kieán naøy seõ goùp phaàn nhö moät vieân gaïch cho moät phong traøo phaùt trieån Phaät giaùo trong theá kyû môùi. Ñeå chuaån bò vaø ñaùp öùng nhu caàu ña daïng cuûa thôøi ñaïi môùi, ñieàu quan troïng nhaát, theo chuùng toâi, laø thieát cheá Phaät giaùo Vieät Nam caàn phaûi ñöôïc thay ñoåi. Thieát cheá giaùo hoäi coù theå thay ñoåi theo caùc ñieåm caên baûn sau ñaây:
1. Lieân keát caùc giaùo hoäi Phaät giaùo
Giaùo hoäi neân coù chính saùch vaø töøng böôùc xoùa boû yù thöùc heä giaùo hoäi PG tröôùc vaø sau 1975. Giaùo hoäi neân chuû ñoäng "nôùi roäng voøng tay," môøi ñoùn caùc taàng lôùp trí thöùc vaø thaät tu cuûa Phaät giaùo trong vaø ngoaøi nöôùc, khoâng phaân bieät yù thöùc heä GHPGVN vaø GHPGVNTN, taêng ni hay cö só, ñeå cuøng nhau khoâi phuïc, chaán chænh vaø phaùt huy tieàm naêng ñaõ vaø ñang bò phaân hoùa cuûa Phaät giaùo, treân bình dieän yù thöùc heä vaø ñòa dö. Söï phaân hoùa yù thöùc heä giaùo hoäi PG trong hai thaäp nieân qua chæ laøm cho toång theå PGVN noùi chung yeáu ñi veà nhieàu phöông dieän, nhaát laø maët hoaèng phaùp.
Coù moät söï thaät maø chuùng ta phaûi thöøa nhaän ñoù laø, nôi naøo coù söï phaân bieät yù thöùc heä, nôi ñoù coù söï phaân hoùa. Nôi naøo coù söï phaân hoùa, nôi ñoù coù söï ñoå vôõ caùc moái quan heä con ngöôøi. Nôi naøo coù söï ñoå vôõ, nôi ñoù vaéng maët cuûa haïnh phuùc vaø an laïc. Nôi naøo khoâng coù maët cuûa an laïc, nôi ñoù khoâng phaûi laø con ñöôøng höôùng ñeán ñaïo töø bi, giaùc ngoä vaø giaûi thoaùt cuûa ñöùc Phaät. Do ñoù, chuùng con kính mong caùc vò laõnh ñaïo PGVN neân sôùm ngoài laïi vôùi nhau, xoùa ñi caùc ñieåm dò bieät, phaùt trieån caùc ñieåm töông ñoàng, cuøng hôïp söùc truyeàn baù chaùnh phaùp cuûa ñöùc Phaät theo tinh thaàn 84.000 phaùp moân, moãi phaùp moân ñeàu coù coâng naêng höôùng haønh giaû thaúng tieán treân con ñöôøng giaùc ngoä cuûa ñöùc Phaät. Neáu söï phaân hoùa yù thöùc heä giaùo hoäi laøm cho PGVN thaønh nhöõng maûnh vuïn rôøi raït thì söï lieân keát vaø hôïp taùc roäng raõi caùc giaùo hoäi PGVN trong vaø ngoaøi nöôùc seõ laø moät truïc xoay laøm cho PGVN vöõng maïnh thöïc söï, ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu taâm linh vaø tu taäp cuûa quaàn chuùng Phaät töû Vieät Nam treân khaép theá giôùi.
Hôn theá nöõa, neáu ñöùc Phaät ñaõ töøng daïy "maùu cuûa chuùng sanh coù cuøng maøu ñoû, nöôùc bieån chæ coù moät vò maën, ñaïo Phaät duy nhaát coù moät vò giaûi thoaùt" thì PGVN neân coù chung moät con ñöôøng, moät chí höôùng, ñoù laø con ñöôøng vaø chí höôùng ñoaøn keát, hoøa hôïp caùc toå chöùc giaùo hoäi PG treân tinh thaàn traêm hoa ñua nôû, ñeå cuøng nhau chia xeû, haønh trì vaø truyeàn baù höông vò giaûi thoaùt cuûa lôøi Phaät daïy, ñem laïi haïnh phuùc cho nhieàu ngöôøi.
2. Xoùa boû yù thöùc heä vuøng mieàn vaø ñòa phöông
Song song vôùi söï lieân keát caùc giaùo hoäi Phaät giaùo trong vaø ngoaøi nöôùc, giaùo hoäi neân ñaåy maïnh cuoäc thanh loïc, nhaèm xoùa boû yù thöùc heä vuøng mieàn, ñòa phöông, heä phaùi ñang lan traøn döôùi nhieàu hình thöùc trong töøng ban ngaønh cuûa giaùo hoäi. Chính yù thöùc heä phaân chia naøy ñaõ laøm cho giaùo hoäi voán ñaõ ít nhaân söï laïi trôû neân ít hôn; laøm cho ngöôøi coù taâm huyeát khoâng coù cô hoäi phuïc vuï, vaø teä haïi hôn, oùc beø phaùi chæ coù theå lieân keát ñöôïc caùc phaàn töû thieáu chuyeân moân vaø do ñoù khoâng ñuû khaû naêng ñeå laøm vieäc phaät söï, ñöa giaùo hoäi vaøo vöïc thaåm cuûa cuïc boä vaø laïc haäu.
Chính vì theá, PGVN neân noi theo moâ hình taêng ñoaøn thôøi ñöùc Phaät, khoâng phaân chia giai caáp vaø vò trí xaõ hoäi cuûa caùc thaønh vieân. Giaù trò ñaïo ñöùc cuûa caùc caù nhaân tuøy thuoäc haàu heát vaøo ñôøi soáng ñaïo ñöùc vaø trí tueä cuûa töøng thaønh vieân ñoù, baát luaän hoï thuoäc toå chöùc hay giaùo hoäi Phaät giaùo naøo. Chæ khi naøo yù thöùc phaân chia vuøng mieàn, heä phaùi ñöôïc nhoå saïch taän goác reã khoûi maûnh ñaát PGVN thì con ñöôøng Phaät söï cuûa PGVN môùi thaät söï nôû hoa trí tueä vaø troå quaû an vui cho con ngöôøi vaø ñaát nöôùc VN.
3. AÁn ñònh soá nhieäm kyø laõnh ñaïo caùc ban ngaønh giaùo hoäi
Cho ñeán ngaøy hoâm nay, coù nhieàu vò toân tuùc ñaõ lieân tuïc "taùi nhieäm" vai troø laõnh ñaïo caùc ban ngaønh giaùo hoäi, maëc duø caùc ngaøi ñaõ quaù "cao nieân" khoâng coøn ñuû söùc khoûe ñeå ñaûm traùch caùc Phaät söï ñoù moät caùch hieäu quaû. Chính vì tình traïng naøy, caùc ban ngaønh cuûa giaùo hoäi trôû neân thieáu saùng taïo vaø vaéng maët haún caùc ñoùng goùp coù yù nghóa Phaät söï cao. Haàu nhö caùc ban ngaønh chæ laäp ñi laäp laïi caùc coâng vieäc cuûa nhieàu naêm tröôùc maø khoâng heà coù caùc hoaït ñoäng hay phöông höôùng Phaät söï môùi meû naøo.
Do vaäy, giaùo hoäi neân qui ñònh haún hoøi soá nhieäm kyø toái ña vaø theå thöùc baàu choïn caùc vò toân tuùc laõnh ñaïo Hoäi ñoàng trò söï toaøn quoác vaø Ban trò söï caùc tænh thaønh, ñaëc bieät laø Vieän nghieân cöùu Phaät hoïc Vieät Nam vaø caùc Hoïc vieän Phaät giaùo Vieät Nam. Moãi vò toân tuùc laõnh ñaïo caùc ban ngaønh giaùo hoäi toái ña laø 3 nhieäm kyø, moãi nhieäm kyø 4 naêm. Nghóa laø caùc vò toân tuùc chæ ñöôïc taùi nhieäm toái ña laø 2 laàn, neáu caùc ngaøi coù nhieàu ñoùng goùp to lôùn cho laõnh vöïc phuï traùch.
Ñaønh raèng PGVN ngheøo nhaân söï nhöng khoâng phaûi ngheøo nhaân söï ñeán noãi khoâng coù ai coù theå thay theá caùc chöùc vuï treân moät caùch coù hieäu quaû, ñeå laøm cho boä maùy giaùo hoäi cuõng nhö söï nghieäp nghieân cöùu, giaùo duïc Phaät giaùo ñöôïc môùi meû hôn, taàm voùc hôn vaø hieäu quaû hôn. Vieäc toå chöùc baàu choïn moät caùch daân chuû caùc nhaân söï laõnh ñaïo môùi vaøo caùc ban ngaønh giaùo hoäi, sau moãi nhieäm kyø aán ñònh, seõ giuùp cho giaùo hoäi traùnh ñöôïc oùc ñòa phöông, beø phaùi vaø tình traïng daäm chaân taïi choã, do heä quaû cuûa söï taäp quyeàn veà moät nhoùm.
4. Treû hoùa thaønh phaàn laõnh ñaïo caùc ban ngaønh giaùo hoäi
Giaùo hoäi neân treû hoùa thaønh phaàn laõnh ñaïo caùc ban ngaønh cuûa giaùo hoäi vaø Hoäi Ñoäng Trò Söï, baèng caùch quaân bình tyû soá löùa tuoåi trong caùc thaønh phaàn. Thaønh phaàn 25 ñeán 40 tuoåi chieám toái thieåu 30% trong boä maùy haønh chaùnh giaùo hoäi; thaønh phaàn 41 ñeán 50 tuoåi chieám 30%; thaønh phaàn 51 ñeán 60 tuoåi chieám 25% vaø thaønh phaàn sau 61 tuoåi chæ chieám 15%. Nghóa laø lôùp treû töø 25 ñeán 50 tuoåi neân chieám ít nhaát 60% treân toång soá caùc vò laõnh ñaïo haønh chaùnh giaùo hoäi, vaø chö toân tuùc sau 61 tuoåi chieám toái ña laø 40%. Giaùo hoäi neân qui ñònh tuoåi höu trí cho caùc vò toân tuùc laõnh ñaïo caùc ban ngaønh cuûa giaùo hoäi, ñeå môû ñöôøng cho lôùp treû coù taâm ñaïo, khaû naêng vaø nhieät huyeát, goùp phaàn phuïc vuï vaø ñöa giaùo hoäi ñi leân.
5. Ñaøo taïo nghieäp vuï chuyeân moân
Giaùo hoäi neân baàu choïn vaø giao troïng traùch cho nhöõng vò laõnh ñaïo caùc ban ngaønh giaùo hoäi coù trình ñoä nghieäp vuï chuyeân moân. Neáu caùc vò ñöôïc baàu choïn thieáu trình ñoä nghieäp vuï chuyeân moân thì giaùo hoäi phaûi toå chöùc caùc khoùa huaán luyeän caáp toác vaø daøi haïn cho caùc vò laõnh ñaïo ñoù.
Söï baàu choïn ngöôøi thieáu trình ñoä chuyeân moân vaøo caùc ban ngaønh cuõng nhö khoâng coù chöông trình ñaïo taïo nghieäp vuï giaùo hoäi, chaéc chaén, seõ laøm giaûm ñi tính hieäu quaû cuûa caùc coâng vieäc phaät söï, nhö chuùng ta ñaõ chöùng kieán trong nhieàu naêm qua. Khoâng theå chaáp nhaän tình traïng, chaúng haïn, caùc thaønh vieân trong ban töø thieän xaõ hoäi laïi khoâng coù kieán thöùc, khoâng ñöôïc ñaøo taïo töø caùc tröôøng lôùp "Coâng taùc xaõ hoäi" (Social work) hay boä moân xaõ hoäi hoïc, song song vôùi tinh thaàn nhaäp theá cuûa haïnh Boà-taùt. Töông töï, caùc thaønh vieân trong ban giaùo duïc phaûi coù trình ñoä chuyeân moân veà giaùo duïc hoïc; ban taêng söï phaûi coù trình ñoä veà quaûn trò, v.v. . .
6. Xoùa boû heä thoáng "kieâm nhieäm"
Giaùo hoäi neân haïn cheá moät caùch toái ña tình traïng "kieâm nhieäm nhieàu chöùc" nhö trong caùc nhieäm kyø qua cuõng nhö hieän nay. Söï kieâm nhieäm nhieàu chöùc chaéc chaén seõ daãn ñeán tình traïng thieáu saùng taïo, keùm hieäu quaû vaø öù ñoïng trong coâng vieäc phaät söï. Moãi vò neân ñaûm traùch toái ña hai chöùc vuï (ñöôïc hieåu nhö moät troïng traùch phaät söï) ñeå nhöôøng choã cho caùc vò khaùc coù khaû naêng vaø taâm ñaïo coù cô hoäi phuïc vuï. Söï kieâm nhieäm moät chöùc saéc thöù hai khoâng neân aùp duïng cho chö toân tuùc sau 70 tuoåi. Giaùo hoäi neân haïn cheá moät caùch toái ña, vaø toát nhaát, neân xoùa boû tình traïngó "cheùo caúng ngoång" moät caùch nghòch lyù trong söï phaân boå caùc nhaân söï laõnh ñaïo caùc ban ngaønh giaùo hoäi. Khoâng theå chaáp nhaän tình traïng vò Tröôûng ban Giaùo Duïc Trung Öông laïi kieâm chöùc Hieäu tröôûng hay Hieäu phoù Hoïc Vieän PGVN, hay Hieäu tröôûng tröôøng Cô Baûn PH. Söï nghòch lyù naøy trôû neân roõ neùt hôn neáu ta so saùnh vôùi vò Boä tröôûng Boä Giaùo Duïc cuûa moät quoác gia laïi kieâm nhieäm chöùc Hieäu truôûng, Hieâu phoù cuûa moät tröôøng ñaïi hoïc / cao ñaúng sö phaïm, hay trung hoïc! Töông töï, khoâng theå chaáp nhaän tình traïng caùc vò giôùi chöùc trong Hoïc Vieän Phaät Giaùo taïi Hoà Chí Minh cuõng laïi laø caùc vò giôùi chöùc trong Hoïc Vieän Phaät Giaùo taïi Hueá v.v. . . Söï truøng laáp moät caùch nghòch lyù naøy hieån nhieân khoâng phaûi laø heä quaû cuûa söï thieáu nhaân söï, maø thaät chaát laø heä quaû cuûa söï phaân boå nhaân söï khoâng hôïp lyù.
7. Môû roäng maïng löôùi hoaèng phaùp
Ngoaøi vieäc taêng cöôøng caùc trung taâm giaûng daïy Phaät phaùp vaø chuyeân tu, giaùo hoäi neân môû roäng söï nghieäp hoaèng phaùp qua caùc maïng internet, ñeå laøm cho thoâng ñieäp cuûa ñöùc Phaät thaät söï sieâu vieät thôøi gian vaø khoâng gian. Hoäi ñoàng trò söï trung öông vaø caùc ban ngaønh cuûa giaùo hoäi neân coù caùc trang nhaø rieâng bieät, baèng hai thöù tieáng Vieät vaø Anh. Nghóa laø, chuùng ta neân coù moät trang nhaø rieâng cho PGVN, nhaèm giôùi thieäu:
(I) toång quaùt veà lòch söû Phaät giaùo vaø caên baûn Phaät phaùp
(II) lòch söû PGVN, caùc toâng phaùi vaø phaùp moân cuûa PGVN xöa vaø hieän nay
(III) caùc di tích vaên hoùa cuûa Phaät giaùo treân theá giôùi
(IV) caùc danh lam sôn thaéng cuûa PGVN
(V) caùc hoaït ñoäng phaät söï cuûa PGVN
(VI) caùc tröôùc taùc Phaät hoïc döôùi nhieàu hình thöùc (saùch, baøi chuyeân khaûo, thô, nhaïc, kòch, hoïa, ñieâu khaéc,
kieán truùc v.v&)
(VII) phaùt thanh baêng giaûng giaùo lyù cuûa chö toân ñöùc giaùo phaåm PGVN
(VIII) caùc trang nhaø lieân heä (links) vôùi caùc ban ngaønh cuûa giaùo hoäi cuõng nhö caùc trang nhaø khaùc cuûa Phaät
giaùo trong vaø ngoaøi nöôùc.Moãi ban ngaønh cuûa giaùo hoäi cuõng neân coù trang nhaø rieâng, giôùi thieäu veà toâng chæ, phöông huôùng, chöông trình vaø caùc hoaït ñoäng cuûa ban ngaønh mình. Cuõng gioáng nhö trang nhaø cuûa PGVN, caùc trang nhaø cuûa caùc ban ngaønh cuõng phaûi coù ñòa chæ cuûa caùc trang nhaø Phaät giaùo khaùc, trong vaø ngoaøi nöôùc.
Ñieåm caàn löu yù laø caùc maïng Phaät phaùp cuûa caùc ban ngaønh giaùo hoäi cuõng nhö cuûa caùc hoäi ñoaøn, caù nhaân Phaät giaùo neân phoå bieán caùc phöông phaùp tu taäp vaø haønh trì lôøi Phaät daïy theo tinh thaàn toân troïng caùc phaùp moân khaùc; khoâng neân chæ trích caù nhaân do baát ñoàng veà tö töôûng vaø phöông höôùng haønh trì trong noäi boä Phaät giaùo. Thay vaøo ñoù, caùc maïng Phaät phaùp neân laø nôi lieân keát caùc toå chöùc, ñoaøn theå Phaät giaùo treân khaép theá giôùi; laø nhòp caàu thoâng caûm vaø chia xeû kinh nghieäm tu hoïc cuûa taêng ni Phaät töû khaép nôi; laø moùn aên tinh thaàn khoâng theå thieáu treân sieâu xa loä thoâng tin.
8. Tieáp nhaän vaø phaân boå hôïp lyù
Chæ trong voøng 5 naêm tôùi, PGVN seõ coù treân 200 vò taêng ni treû coù hoïc vò tieán só, thaïc só vaø phoù tieán só Phaät hoïc töø nhieàu nöôùc trôû veà. Giaùo hoäi neân ñoùn nhaän vaø phaân boå hoï vaøo caùc ban ngaønh thích hôïp vôùi sôû tröôøng cuûa hoï, töø caáp toaøn quoác cho ñeán caùc tænh thaønh. Ngoaøi ra, moät ñieàu ñaùng möøng khaùc nöõa laø coù treân 100 taêng ni ñaõ ñi chuyeân tu taïi caùc trung taâm tu taäp cuûa Phaät giaùo Taây Taïng, Mieán Ñieän, Thaùi Lan, Trung Quoác, Ñaøi Loan vaø AÁn Ñoä v.v& Doøng chaát xaùm cuûa quyù taêng ni coù hoïc vò seõ laø nguoàn nhaân löïc to lôùn cuûa giaùo hoäi trong söï nghieäp hoaèng phaùp vaø truyeàn baù vaên hoùa Phaät giaùo trong töông lai. Trong khi doøng chaát xaùm cuûa quyù taêng ni chuyeân tu seõ trôû thaønh nguoàn tieàm naêng "Thaùnh hoùa" vaø trong saùng hoùa caùc hoaït ñoäng Phaät söï cuûa PGVN. Hai nguoàn tieàm naêng naøy seõ boå sung cho nhau, trong söï nghieäp chaán höng Phaät giaùo VN, ñem laïi nguoàn soáng ñaïo thöïc söï cho con ngöôøi VN.
9. Vieät hoùa nghi thöùc tuïng nieäm
Vieät hoùa nghi thöùc tuïng nieäm khoâng chæ laø nieàm mô öôùc cuûa taêng ni Phaät töû maø coøn laø nhu caàu khoâng theå thieáu nhö caây coû caàn aùnh saùng vaø con ngöôøi caàn khoâng khí ñeå thôû. Hieän nay, heä phaùi Khaát Só coù 2 nghi thöùc tuïng nieäm baèng tieáng Vieät, moät baûn löu haønh beân Ni giôùi vaø baûn löu haønh beân chö Taêng. PG Nam Toâng VN cuõng ñaõ coù nghi thöùc tuïng nieäm Pali-Vieät. Nghi thöùc tuïng nieäm cuûa phaùi Khaát Só laø nghi thöùc duy nhaát baèng tieáng Vieät ñöôïc bieân soaïn theo theå thô luïc baùt vaø song thaát luïc baùt. Nghi thöùc cuûa PG Nam toâng coøn naëng veà chöõ Pali, maëc duø coù baûn tieáng Vieät ñoái chieáu. Tuy nhieân caû hai nghi thöùc naøy bò giôùi haïn trong moät soá baøi kinh vaø baøi tuïng ít oûi, thieáu vaéng caùc kinh ñieån quan troïng vaø caên baûn cuûa ñöùc Phaät.
Trong khi ñoù, PG Baéc toâng VN coù quaù nhieàu quyeån nghi thöùc tuïng nieäm thuaàn Vieät do caùc chuøa vaø caùc caù nhaân bieân soaïn, khoâng theo moät tieâu chuaån naøo caû. Coøn quyeån nghi thöùc tuïng nieäm cuûa GHPGVN thì hoaøn toaøn xa laï vôùi vaên hoùa vaø ngoân ngöõ Vieät Nam. Nghi thöùc naøy, ngoaøi vieäc tuïng ñoïc caùc kinh ñieån baèng aâm Haùn Vieät, coøn laø nghi thöùc hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo nghi thöùc cuûa Trung Quoác. Nghi thöùc tuïng nieäm cuûa GHPGVN hieän nay thöïc chaát laø baûn sao cuûa Nghi thöùc tuïng nieäm cuûa GHPGVNTN, ñöôïc bieân soaïn caùch ñaây treân 30 naêm. Vaên phong cuûa nghi thöùc hoaøn toaøn xa laï vôùi ngoân ngöõ Vieät Nam, vaø do ñoù, seõ gaây khoâng ít khoù khaên cho ngöôøi Phaät töû trong khi ñoïc tuïng, neáu khoâng muoán noùi laø khoâng coù ích lôïi gì veà phöông dieän "hieåu ñeå haønh trì" lôøi Phaät daïy.
Ngöôøi vieát raát mong giaùo hoäi neân thænh caàu caùc vò cao taêng vaø caùc trí thöùc Phaät giaùo sôùm soaïn thaûo moät nghi thöùc tuïng nieäm thuaàn Vieät tieâu chuaån, chöùa ñöïng caùc baøi kinh quan troïng cuûa hai truyeàn thoáng PG Nam toâng vaø Baéc toâng. Nghi thöùc thuaàn Vieät naøy moät maët nhaèm taùch khoûi söï noâ leä vaên töï Trung Quoác vaø Pali, maët khaùc giôùi thieäu saéc thaùi ñoäc laäp vaø rieâng bieät cuûa PGVN trong phöông phaùp tu taäp vaø haønh trì lôøi Phaät daïy. Ñöôïc nhö vaäy, ngöôøi Phaät töû Vieät Nam coù theå ñoïc tuïng kinh ñieån baèng tieáng meï ñeû, deã daøng hieåu roõ lôøi Phaät daïy (vaên), tö duy lôøi vaøng ngoïc cuûa ñöùc Phaät (tö), ñeå öùng duïng lôøi vaøng ñoù (tu) trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Coù nhö theá thì söï ñoïc tuïng kinh ñieån cuûa ngöôøi Phaät töû Vieät Nam môùi thaät söï coù lôïi ích (ñoïc kinh giaû minh Phaät chi lyù).
10. Töông taùc vôùi caùc toân giaùo vaø caùc traøo löu tö töôûng
Giaùo hoäi neân coù moät ban ngaønh hay moät phaân ban chuyeân nghieân cöùu veà caùc toân giaùo baïn cuõng nhö caùc traøo löu tö töôûng trieát hoïc treân theá giôùi. Caùc toân giaùo lôùn maø ban ngaønh hay phaân ban naøy caàn nghieân cöùu laø Ky-toâ giaùo, Do Thaùi giaùo, Hoài giaùo, Khoång giaùo vaø AÁn giaùo v.v& Caùc traøo löu tö töôûng bao goàm trieát hoïc hieän sinh, trieát hoïc Krishnamurti, trieát hoïc Osho v.v& Ngoaøi ra, cuõng neân nghieân cöùu caùc ñaïo giaùo vaø tín ngöôõng Vieät Nam nhö Cao Ñaøi, Hoøa Haûo, Böûu Sôn Kyø Höông vaø caùc tín ngöôõng daân gian Vieät Nam. Söï nghieân cöùu veà toân giaùo vaø traøo löu tö töôûng neân bao goàm caùc khaûo cöùu veà nguoàn goác ra ñôøi, caùc hình thaùi phaùt trieån, caùc vaên baûn kinh ñieån vaø caùc saùng taùc noùi chung, caùc hình thaùi leã hoäi vaên hoùa vaø söï hoäi nhaäp cuûa chuùng trong töøng boái caûnh lòch söû vaø ñòa dö khaùc nhau.
Söï nghieân cöùu naøy moät maët tieáp thu nhöõng caùi hay cuûa toân giaùo vaø traøo löu tö töôûng khaùc ñeå aùp duïng vaø phaùt huy trong phöông tieän haønh ñaïo cuûa ñaïo Phaät, maët khaùc vaïch ra nhöõng ñieåm töông ñoàng vaø dò bieät giöõa ñaïo Phaät vôùi caùc toân giaùo vaø trieát hoïc, vaø quan troïng hôn laø, cho thaáy ñöôïc söï sieâu vieät cuûa ñaïo Phaät so vôùi caùc toân giaùo vaø trieát hoïc treân theá giôùi.
Ngoaøi ra, ban ngaønh naøy coøn laøm nhieäm vuï giaûi hoaëc caùc saùng taùc vaên hoïc vaø ngheä thuaät cuûa nhöõng ngöôøi khaùc ñaïo hoaëc khoâng coù ñaïo, khi hoï vu khoáng, xuyeân taïc ñöùc Phaät vaø ñaïo Phaät döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau. Coâng vieäc giaûi hoaëc naøy neân ñöôïc phoå bieán roäng raõi döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng, ñeå giuùp cho ngöôøi Phaät töû vaø ngöôøi khaùc ñaïo traùnh ñöôïc caùc ngoä nhaän ñaùng tieác coù theå xaûy ra.
11. Môû roäng caùc trung taâm tu hoïc
Moät trong nhöõng ñieåm quan troïng baäc nhaát maø PGVN neân laøm trong töông lai laø giaùo hoäi neân taïo ñieàu kieän môû caùc trung taâm tu hoïc khaép nôi trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc.
Ñoái vôùi trong nöôùc, giaùo hoäi neân môû caùc khoùa tu Thieàn vaø Tònh Ñoä trong thôøi gian 7 ngaøy (thieàn thaát, Phaät thaát). Caùc khoùa tu naøy coù theå ñöôïc toå chöùc ôû caùc nôi rieâng bieät yeân tónh, nhöng cuõng coù theå toå chöùc taäp trung ôû nhöõng ñòa ñieåm thích hôïp. Caùc khoùa tu ngaén haïn naøy seõ laø nôi trao ñoåi vaø hoïc hoûi kinh nghieäm tu taäp cuûa ngöôøi con Phaät khaép nôi. Giaùo hoäi cuõng neân môøi caùc vò thieàn sö, phaùp sö noåi tieáng trong nöôùc vaø khaép theá giôùi veà höôùng daãn caùc khoùa tu, ñeå taêng tröôûng ñaïo taâm vaø trình ñoä tu taäp cuûa ngöôøi con Phaät. Ngoaøi ra, giaùo hoäi cuõng neân coù keá hoaïch vaø chính saùch haún hoøi, ñöa ban hoaèng phaùp vaøo caùc vuøng saâu vaø vuøng xa cuûa ñaát nöôùc, nhöõng nôi maø Phaät giaùo chöa ñöôïc bieát ñeán.
Ñoái vôùi nöôùc ngoaøi, giaùo hoäi neân coù chöông trình ñaøo taïo caùc vò phaùp sö tinh thoâng kinh ñieån, theá hoïc vaø ngoaïi ngöõ (Anh, Hoa vaø Phaùp) gôûi ra nöôùc ngoaøi ñeå truyeàn baù Phaät Phaùp nhö caùc nöôùc Phaät giaùo Thaùi Lan, Tích Lan, Mieán Ñieän, Ñaøi Loan ñaõ laøm. Ñeå laøm ñöôïc vieâc naøy, giaùo hoäi neân môû caùc tu vieän, thieàn vieän ôû nöôùc ngoaøi ñeå coâng vieäc truyeàn baù vaø tu hoïc ñöôïc deã daøng hôn. Ngoaøi ra, giaùo hoäi cuõng neân coù caùc taïp chí Phaät hoïc hay nhaø xuaát baûn Phaät giaùo baèng 2 thöù tieáng quoác teá laø Anh vaø Phaùp ñeå truyeàn baù thoâng ñieäp cuûa ñöùc Phaät ñeán giôùi ñoäc giaû phöông Taây. Caùc xuaát baûn naøy toát nhaát laø phaùt haønh theo daïng aán toáng, hay ít nhaát laø caùc aán baûn giaù reõ, khoâng vuï lôïi ñeå truyeàn baù Phaät phaùp. Caùc trung taâm tu hoïc nhö vaäy chaéc chaén khoâng chæ xaùc ñònh vai troø nhaäp theá cuûa Phaät giaùo VN maø coøn laø nguoàn truyeàn baù Phaät phaùp trong tinh thaàn bao dung, hoøa hôïp vaø hieäu quaû.
-oOo-
Ngöôøi vieát tin chaéc raèng, vôùi söï thay ñoåi thieát cheá giaùo hoäi theo caùc ñieåm caên baûn treân, PGVN seõ laø moät trong nhöõng nguoàn naêng löïc quan troïng trong söï nghieäp hoaèng truyeàn thoâng ñieäp töø bi vaø trí hueä cuûa ñöùc Phaät moät caùch vöõng maïnh, hieäu quaû vaø ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu mong ñôïi cuûa con ngöôøi VN noùi rieâng, con ngöôøi noùi chung, trong thieân nieân kyû môùi.
Thích Nhaät Töø
AÁn Ñoä, thaùng 12-1999, boå sung thaùng 6-2000Source : Ñaïo Phaät Ngaøy Nay
[ Trôû Veà ]