Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Baøi hoïc töø Côn luït mieàn trung Toân Thaát Chieåu
Haøng ngaøn baøi vieát veà traän luït mieàn Trung Vieät Nam thaùng 11/99 ñaõ phaûn aûnh ñöôïc haøng trieäu taám loøng trong nöôùc vaø treân khaép theá giôùi daønh cho ñoàng baøo baát haïnh cuûa chuùng ta.
Toâi vieát theâm vaøi doøng ñeå noùi leân nhöõng ñieàu ñaõ hoïc ñöôïc do traän luõ luït ñoù qua vieäc tröïc tieáp quyeân goùp vaø cöùu trôï cho moät soá naïn nhaân taïi Thöøa Thieân Hueá.
OÂng cuï thaân sinh cuûa toâi naêm nay böôùc sang tuoåi 98, gaàn troøn moät theá kyû, ñaõ xaùc quyeát laø chöa bao giôø phaûi traûi qua moät traän luït lôùn nhö theá; ngay caû khi chöa veà thaêm Hueá, toâi ñaõ tin vieäc duøng chöõ Ñaïi Hoàng Thuûy laø moät vieäc khoâng noùi ngoa. Coù nhöõng ñieàu chöa thaáy maø vaãn tin.
Chæ sau vaøi hoâm hoïp phaùt ñoäng chieán dòch cöùu luït raàm roä, moät anh baïn thaân cöù xoay quanh maõi vaán ñeà nguyeân nhaân naøo ñaõ gaây ra traän luõ lôùn ñeán theá, naïn phaù röøng böøa baõi chaêng? hieän töôïng "La Nina" chaêng?.. Gay caán hôn nöõa laø caâu hoûi keá tieáp, neáu do phaù röøng thì ai phaù?.. neáu laø La Nina thì taàng Ozone do ai vaø caùi gì huûy hoaïi?.. Dó nhieân laø caõi nhau cho vui, chaû ñi ñeán ñaâu, thaäm chí ñöa ñeán giaän nhau laø ñaøng khaùc. Toâi boãng nhôù vaø noùi laïi cho anh baïn nghe lôøi ñöùc Phaät caùch ñaây maáy ngaøn naêm laø luùc caàn cöùu naïn nhaân bò muõi teân baén truùng ñang quaèn quaïi trong ñau khoå, vieäc caáp toác phaûi laøm laø ruùt muõi teân ra, chöõa trò veát thöông, chöù chöa caàn hoûi muõi teân töø ñaâu ñeán, do ai baén, taïi sao baén, baén vôùi muïc ñích gì?.. Coù nhöõng ñieàu caàn laøm theo con tim, thì cöù laøm maø coù theå chöa caàn trí tueä.
Sau moät ñôït ñaàu quyeân goùp, vaán ñeà ñaët ra laø gôûi cho ai? laøm sao ñeán tay ngöôøi nhaän moät caùch toaøn veïn vaø höõu hieäu nhaát..., möôøi ngöôøi, traêm yù, laïi caõi vaõ, laïi maát thì giôø. Ngöôøi anh caû trong nhoùm chuùng toâi, voán ít noùi, nhöng ñaõ phaùt bieåu moät caùch doõng daïc raèng hoaïn naïn nhö theá, sao coøn ñem taâm phaân bieät ñoái xöû. Khi thieân tai cuoán troâi moät laøng, môû theâm moät cöûa bieån, thieân tai khoâng phaân bieät naïn nhaân laø nhaø giaøu hay laø keû khoán cuøng, theo Phaät hay Thieân Chuùa giaùo, thuoäc loaïi daân thöôøng hay boä ñoäi, coâng an... Coù nhöõng ñieàu maø nguyeân nhaân (thieân tai) khoâng phaân bieät ñoái xöû, haäu quaû (naïn nhaân) do ñoù khoâng phaân bieät ñoái xöû, thì phöông tieän cöùu caùnh (vieäc cöùu trôï) cuõng khoâng caàn phaân bieät ñoái xöû. Taâm khoâng phaân bieät ñoái xöû seõ ñem laïi nieàm an vui khoâng phaân bieät ñoái xöû (keû cho ngöôøi nhaän ñeàu cuøng vui).
Trong thôøi gian ñi cöùu trôï ôû Vieät Nam, toâi gaëp laïi ngöôøi hoïc troø cuõ vaø cuõng laø ngöôøi ñaõ haêng say phaùt ñoäng chieán dòch cöùu trôï raàm roä treân Internet. Chuùng toâi coù baøn veà chuyeän tieàn quyeân goùp töø moïi nôi, trong nöôùc vaø khaép theá giôùi, chuùng toâi ñaõ duøng chöõ "tieàn cuûa baù taùnh" laïi ñem trao cho baù taùnh; vaäy maø ñaõ coù nhieàu ngöôøi mang danh cöùu trôï laïi cöù "caàm nhaàm credit" cuûa baù taùnh, tuyeân boá huyeânh hoang veà caùi "toâi cöùu trôï"; veà caùi "ego" to lôùn sau caùi ñoùng goùp nho nhoû so vôùi caùi ñau khoå vó ñaïi cuûa naïn nhaân luõ luït. Baøi hoïc toâi taâm nieäm trong suoát thôøi gian lo vieäc cöùu trôï laø ñoàng tieàn ta quyeân goùp ñöôïc töø baù taùnh laø ñoàng tieàn "voâ ngaõ" ta haõy ñöa taän tay ngöôøi nhaän trong tinh thaàn voâ ngaõ. Nieàm vui voâ ngaõ ñoù haõy soi saùng treân moïi neûo ñöôøng cuûa ngöôøi haønh thieän.
Toâi thaáy moät doøng leä treân khoeù maét moät baø cuï giaø luùc laéng nghe Sö coâ Nhö Minh ñoïc baøi thô veà côn luït vöøa qua tröôùc khi phaùt quaø. Döôùi côn möa taàm taõ, keùo daøi theâm vaøi phuùt tröôùc khi phaùt quaø laø ñieàu khoâng neân, toâi nghó nhö theá; nhöng hình nhö caâu thô ñang ñi vaøo taâm hoàn ñau khoå cuûa baø cuï, ñang san seû ñöôïc noãi khoå ñau maø baø cuï khoâng töï mình noùi leân ñöôïc. Vaán naïn ñaët ra cho toâi vaø cho taát caû ngöôøi Vieät coù taám loøng khaép nôi treân theá giôùi, laø chuùng ta coù san seû ñöôïc noãi khoå veà vaät chaát, ta coù theå laøm gì theâm ñeå san seû noãi khoå tinh thaàn?
Ngoaøi tröø coù pheùp laï, Thöøa Thieân Hueá vaø mieàn Trung caàn nhieàu naêm nöõa môùi phuïc hoài ñöôïc moät neàn kinh teá ñaõ maát, ngöôøi daân ngoaøi vieäc troâng nhôø nhaø nöôùc coù moät chính saùch ñuùng ñaén höõu hieäu trong vieäc phoøng choáng thieân tai baõo luït, coøn phaûi caàn raát nhieàu cô sôû töø thieän cuûa caùc toân giaùo lôùn. Rieâng ôû Hueá, ngöôøi daân coøn quen thuoäc raát nhieàu vôùi Thaày Haûi AÁn, Kheá Chôn.. caùc Ni sö Nhö Minh, Minh Taùnh, Minh Tuù.. vaø Soeur Buøi Thò Boâng..., caùc teân tuoåi maø giôø ñaây, nhôø E.mail vaø Internet, khoâng ai ôû nöôùc ngoaøi quan taâm ñeán vieäc cöùu trôï maø laïi khoâng bieát ñeán sau traän luõ luït vöøa qua. Moät keát luaän khaù roõ raøng trong vaø sau côn luït laø chöa bao giôø ngöôøi Vieät thöông yeâu nhau ñeán theá; baøi hoïc nan giaûi laø laøm sao chuùng ta noái daøi tinh thaàn thöông yeâu, ñoaøn keát ñoù ngay caû vaøo luùc khoâng coù hoaïn naïn? Coù theå chaêng coù söï ñoái thoaïi nhieàu hôn nöõa giöõa khu vöïc coâng (nhaø nöôùc) vaø khu vöïc tö (caùc ñoaøn theå, toân giaùo..)?
Daân Hueá maát heát gia suùc, luùa döï tröõ vaø luùa gioáng trong côn luït vöøa qua. Laïi maát theâm luùa gioáng hai laàn nöõa vì côn luït nhoû sau ñoù cuøng vôùi söï öù nöôùc ôû caùc vuøng thaáp do caùc côn möa keùo daøi cho ñeán caùc ngaøy tröôùc Teát Canh Thìn, do ñoù vieäc cöùu trôï vaãn coøn tieáp dieãn veà maët noâng nghieäp. Trong moät cuoäc maïn ñaøm cuøng moät vò sö, Thaày coù noùi ñeán vieäc maát luùa gioáng dó nhieân laø moät tai hoïa to lôùn; nhöng moãi ngöôøi, töø thöôøng daân cho ñeán chính quyeàn, trong hay ngoaøi nöôùc chôù neân ñaùnh maát haït gioáng Töø Bi; maát haït gioáng töø bi seõ laâm vaøo tai hoïa trieäu laàn nhieàu hôn. Cuøng baûo nhau vun troàng vaø gìn giöõ haït gioáng ñoù cuõng caáp baùch vaø caàn thieát nhö vieäc cöùu luõ luït hieän nay.
Tröôùc khi töø giaõ Hueá, toâi coù hoûi oâng cuï thaân sinh toâi laø luùc ngoài treân luït ôû löùa tuoåi gaàn traêm, OÂn nghó gì vaø mong öôùc gì? OÂng cuï laø moät cö só Phaät Giaùo nhieàu naêm chæ cöôøi maø baûo raèng löùa tuoåi naøy thì chaúng sôï cheát, nhöng coù caàu mong raèng: "vieäc tu haønh tinh taán cuøng "Giôùi, Ñònh, Hueä" cuõng daâng nhanh nhö nöôùc luït".
Vieäc cöùu trôï coøn tieáp dieãn bao giôø coøn coù keû khoå ñau, trong tinh thaàn Voâ Ngaõ, baèng caùch nuoâi döôõng haït gioáng Töø Bi trong taâm moãi ngöôøi haønh thieän. Haõy gôûi theâm cho naïn nhaân nhieàu chieác thuyeàn taâm linh ñeå qua beân kia bôø giaùc ngoä tröôùc khi côn Ñaïi Hoàng Thuûy traøn ñeán.
Hueá, Teát Canh Thìn.(Baøi naøy ñaõ ñöôïc ñaêng trong Ñaëc San Hoa Nghieâm, Vu Lan 2000)
Toân Thaát Chieåu
[ Trôû Veà ]