Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ]TAÛN MAÏN VEÀ CHUYEÄN TU HOÏC Taâm Hieàn TTC Trong soá baùo Hoa Nghieâm kyø tröôùc (Möøng Xuaân Giaùp Thaân PL 2547-2004) toâi coù ñaët vaán ñeà veà söï baét buoäc coù söï khaùc bieät giöõa taêng só vaø cö só veà söï thöïc taäp tu hoïc haèng ngaøy, xin theâm moät vaøi taûn maïn veà chuyeän tu hoïc haèng ngaøy cuûa cö só.
Thaät ra yù kieán neâu ra cuõng chaúng coù gì môùi meû. Thôøi Phaät taïi theá Ngaøi ñaõ noùi kinh ÖÙc Giaø Tröôûng giaû, daïy cho Phaät töû taïi gia tu haønh nhö theá naøo vôùi raát nhieàu chi tieát cho cuoäc soáng haèng ngaøy vaøo thôøi ñaïi ñoù. ÔÛ thôøi ñaïi naøy, raát nhieàu quí Thaày cuõng ñaõ vieát raát nhieàu veà phöông caùch tu hoïc cho Phaät töû taïi gia. Ngöôi vieát xin duøng chöõ taûn maïn laø do vieäc tu hoïc haèng ngaøy chaúng coù ñaàu ñuoâi xuoâi ngöôïc, ñeå xin ngöôøi ñoïc cuõng ñoïc theo tinh thaàn taûn maïn, cho "vui cöûa vui nhaø", xin ñöøng duøng kính hieån vi soi leân chöõ nghóa.
Ña soá chuùng ta ñeàu thaám nhuaàn Tam Quy, Nguõ Giôùi, Thaäp Thieän,... vaø moät phaàn naøo ñaõ ñem aùp duïng vaøo ñôøi soáng haèng ngaøy - ñôøi soáng haèng ngaøy hieän nay taïi caùc xaõ hoäi coâng ngheä vôùi toác ñoä xoay ñeán choùng maët cuõng ñaët ra laém vaán ñeà cho "thieän nam töû, thieän nöõ nhaân" cuûa theá kyû 21. Do ñoù vaán ñeà öu tieân cuûa söï tu hoïc haèng ngaøy coù theå sai khaùc vôùi maáy ngaøn naêm tröôùc, duø raèng cô baûn vaãn gioáng nhau.
1. TU TOÁC ÑOÄ
Saùng ra laùi xe ñi laøm hay cuoái tuaàn phoùng xe ñi chôi, ta ñeàu phaûi ñoái dieän vôùi chuyeän ñuùng giôø, phaûi nhanh, phaûi ñuùng giôø, laâu ngaøy aùp duïng vaøo chuyeän tu hoïc, ta coù thoùi quen cuõng muoán tu nhanh, muoán "töùc khaéc khai ngoä".
Tu töø kieáp naøy sang kieáp khaùc coi boä laâu quaù, söï kieân nhaãn seõ taøn luïi daàn theo thôøi gian. Khoán thay, duïc toác baát ñaït, ta phaûi "tu toác ñoä", phaûi söûa laïi toác ñoä chieác xe, toác ñoä loái soáng, böôùc ñi, toác ñoä suy tö, moãi ngaøy töï vaán khoâng phaûi laø "taâm ñoäng hay phöôùng ñoäng" maø coøn laø "taâm ñoäng hay xe ñoäng", phaûi taïo cô hoäi döøng laïi ñònh taâm nhìn laïi, phaûn quan, quaùn chieáu chaân taâm, baûn lai dieän muïc. Söï döøng laïi naøy ít nhaát cuõng giuùp chuùng ta traùnh caêng thaúng, giaûm löôïng "adrenaline", do ñoù giaûm thieåu löôïng cholesterol trong maùu. Vaû laïi neáu ta chaáp nhaän Tònh ñoä laø ñaây, Nieát baøn laø nôi khoâng ñeán khoâng ñi, khoâng treân khoâng döôùi, khoâng moät khoâng hai ... thì khoâng gì maø voäi; moãi ngaøy laùi xe, nhìn ñoàng hoà toác ñoä, giaûm bôùt laïi, hít thôû, nieäm Phaät vaøi tieáng, nhôù laïi vaøi ba caâu kinh, soaùt laïi caùi taâm voâ nieäm voán saün coù trong mình, phaûi chaêng cuõng laø moät phaùp tu thuù vò vaø thöïc teá hieän nay ?.
2. TU "GARAGE" VAØ TU "BASEMENT"
Chaéc quí vò thænh thoaûng cuõng nhìn laïi vaø doïn deïp caùi nhaø xe vaø taàng treät ngoån ngang cuûa nhaø mình vôùi bao nhieâu vaät duïng mua xong duøng moät vaøi laàn roài boû, khoâng bao giôø ngoù ngaøng tôùi maø vaãn caát ñaáy töø naêm naøy sang naêm khaùc. Noùi theo ví duï cuûa Ñöùc Phaät laø haõy boû bôùt maáy con boø ñi, ñôøi soáng môùi haïnh phuùc, phaûi chaêng ta cuõng neân xaõ boû bôùt nhöõng gì voâ ích , vaät chaát cuõng nhö tinh thaàn, trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Chöõ Tu garage do vaäy khoâng gôïi yù söûa laïi caùi nhaø chöùa xe cho ñeïp , maø noùi ñôn giaûn laø, theo kieåu "garage sale", ít nhaát ta haõy boá thí bôùt nhöõng gì ta ñang coù, xaû boû bôùt nhöõng gì ta ñang thöøa; noùi theo kieåu trieát lyù laø trong vieäc tu hoïc moãi ngaøy ta khoâng neân taøng tröõ nhöõng gì khoâng caàn thieát trong A Laïi Gia thöùc, böôùc ñaàu taát yeáu cho moät chaân taâm vaéng laëng maø ta haèng mong ñaït tôùi trong suoát quaù trình tu hoïc cuûa mình. Toâi ñeà nghò moãi laàn ngoài thieàn quí vò cöù taäp quan saùt (hay quaùn chieáu caøng toát) caùi garage, caùi basement, hay caùi tuû aùo quaàn ..... ñeå tu haïnh Xaû. Laâu ngaøy quen daàn, chaéc chuùng ta seõ böôùc ñeán tieán trình ruùt töø töø nhöõng taø kieán , voïng thöùc ra khoûi taàng haàm "øA laïi gia thöùc" maø ta ñaõ taøng tröõ ñuû thöù nghieäp chöôùng trong nhieàu ñôøi nhieàu kieáp. Phaûi chaêng taâm voâ nieäm laø keát quaû cuûa moät taøng thöùc troáng roãng ?.
3. TU TRUYEÀN HÌNH
Ñoái dieän vôùi caùi TiVi, hôn bao giôø heát ta caàn tu con maét moät caùch tuyeät ñoái. Ta tu chöa cao, xin chôù quaùn baát tònh, vì quaùn baát tònh maø thoâi seõ khoâng ñuû, xin nhaém maét thì toát hôn, tröôùc caùc hình aûnh kheâu gôïi, tröôùc caùc caûnh baïo ñoäng khoâng heà coù ôû caùc theá kyû tröôùc. Con ngöôøi qua kyõ thuaät ñaõ taïo ñöôïc thieân lyù nhaõn vaïn lyù nhó, nhöng ñoàng thôøi cuõng gaây raéc roái cho vieäc ñònh taâm. Töïu trung TiVi mang laïi nhieàu taùc haïi cho söùc khoûe vaät chaát cuõng nhö tinh thaàn cuûa nhaân loaïi, ñaëc bieät laø cho keû tu hoïc nhö chuùng ta laáy ñònh taâm laøm neàn taûng cho vieäc giaûi thoaùt phieàn naõo hay giaûi thoaùt sinh töû. Bôùt bao nhieâu giôø, choïn chöông trình naøo ñeå xem laø do quyeát ñònh töøng caù nhaân, muïc ñích chung cuûa Phaät töû vaãn laø laøm sao cho lôïi vieäc giaûm aùc, taêng thieän trong töøng giôø töøng phuùt. Tuy nhieân boû haún TiVi trong thôøi ñaïi naøy laø khoâng nhaäp theá. Daïy cho con caùi choïn chöông trình naøo ñeå xem, ñoàng thôøi cuõng töï khuyeán caùo mình moãi ngaøy neân xem gì coù lôïi laïc cho taâm linh cuõng laø moät loái tu tænh thöùc raát thöïc teá vaø thöôøng xuyeân.
4. TU "INTERNET"
Xa loä thoâng tin ñaõ thay ñoåi toaøn boä loái soáng nhaân loaïi, vaø dó nhieân ñaõ thay ñoåi trong bao naêm nay loái truyeàn baù ñaïo phaùp, laøm cho keû tu hueä raát tieän lôïi trong vaán ñeà hoïc. Tuy nhieân bao nhieâu löôïng thoâng tin thì ñuû ? Xin caùc baäc thöùc giaû goùp yù. Ñöøng ñeå cho löôïng thoâng tin laøm ta "taåu hoûa nhaäp ma". Choïn thoâng tin ñuùng ñaén ñeå xem laø vaán ñeà cuûa chuyeân moân töøng ngaønh. Ví duï nhöõng thoâng tin veà khoâng gian, vaät lyù, y khoa... phaàn lôùn chæ höõu ích cho caùc chuyeân gia cuûa caùc ngaønh ñoù. Vaán ñeà thöïc teá ñaët ra ôû ñaây laø khi Tam taïng kinh ñieån ñöôïc ñöa leân "maïng" bôûi caùc vò khoâng chuyeân moân thì sao. Trí tueä phaøm phu coù giôùi haïn, ta phaûi Vaên, Tö ñeán möùc naøo môùi baét ñaàu Tu. Auøp duïng thoâng tin qua saùch baùo, treân maïng löôùi ñeán möùc naøo trong vieäc tu hoïc laø do töøng möùc ñoä cuûa moãi caù nhaân. Chæ xin gioùng leân moät hoài chuoâng baùo ñoäng laø xin ñöøng laøm teá baøo thaàn kinh meät moûi quaù ñoä, naõo boä seõ khoâng coøn naêng löôïng ñeå phaân bieät giöõa taø vaø chaùnh phaùp, taâm seõ khoâng ñònh ñeå thoaùt khoûi phieàn naõo. Noùi moät caùch ñôn giaûn hôn laø ta haõy laøm chuû caùi maùy ñöøng ñeå caùi maùy laøm chuû ta vaø ta choïn thoâng tin ñeå phaùt huy trí tueä tu hoïc chöù khoâng ñeå trí tueä bò môø aùm vì caùc thoâng tin voâ boå.
5. TU NAY, TU XÖA
Taûn maïn cho nhieàu, nhöng chung chung loaøi ngöôøi cuûa theá kyû hieän ñaïi cuõng chaúng khaùc ngaøy xöa bao nhieâu, cuõng töøng aáy tham saân si , cuõng töøng aáy hæ noä aùi oá , nghieäp chöôùng cuõng truøng truøng duyeân khôûi. Do vaäy maø caùc nguyeân taéc ñoái trò nay khoâng khaùc xöa. Lôøi Phaät daïy cho Uuøc Giaø tröôûng giaû maáy ngaøn naêm veà tröôùc vaãn coøn voâ cuøng giaù trò cho taát caû chuùng ta. Haõy boû taâm phaân bieät xöa nay ñeå haønh trì chaùnh phaùp cho thaân taâm an laïc xaõ hoäi an laønh.
Toâi xa Hueá luùc coøn raát treû, söï hieåu bieát Phaät Phaùp laø qua truyeàn thoáng gia ñình vaø moâi tröôøng ñaïo phaùp cuûa xöù Hueá. Nhöõng laø laøm laønh laùnh döõ, tam qui, nguõ giôùi, hoä trì chaùnh phaùp v.v... ñaõ thaám nhuaàn vaøo taâm khaûm cuûa thôøi thô aáu. Qua bao nhieâu bieán ñoäng trong ñôøi, qua khoâng bieát bao nhieâu tö duy veà Phaät phaùp qua saùch baùo, qua quí Thaày trong vaø ngoaøi nöôùc, toâi vaãn thaáy caùi voán lieáng hieåu bieát höõu ích cho vieäc tu hoïc haèng ngaøy vaãn laø caùi voán ñaàu tieân truyeàn ñaït bôûi thaân phuï cuûa toâi. Ngoài vieát baøi naøy luùc chuaån bò trôû laïi Hueá ñeå laøm leã gioã naêm ñaàu cho thaân phuï, toâi nhaän chaân ra moät ñieàu laø vaøo nhöõng ngaøy xöa thaân aùi ñoù, taâm treû thô nhö tôø giaáy traéng, nhöõng giaùo huaán kinh ñieån qua cha toâi ñaõ in saâu, khoâng deã gì phai nhaït. Toâi ñaõ soáng hoàn nhieân nhö hít thôû baèng nhöõng giaùo huaán ñoù qua bao nhieâu naêm thaùng. Nhöõng lôøi taûn maïn naøy laø ñeå thaønh kính tri aân thaân phuï toâi ñaõ truyeàn ñaït moät soá giaùo lyù caên baûn raát lôïi laïc cho ñôøi soáng haèng ngaøy.
Vaø töø ñoù, toâi cuõng ñaûnh leã ñaáng Töø Phuï maø giaùo lyù cuûa Ngaøi ñaõ in daáu aán cho nhaân loaïi qua maáy ngaøn naêm vaãn coøn giaù trò. Coù leõ chaêng, maáy ngaøn naêm veà tröôùc caùi taâm con ngöôøi cuõng hoàn nhieân trong traéng nhö caùi toâi cuûa thôøi thô aáu, neân vieäc truyeàn ñaït giaùo phaùp cuûa Ngaøi cuõng deã in saâu trong taâm khaûm khoâng deã gì phai nhaït. Nhöõng gì Ngaøi noùi cho ÖÙc Giaø cö só cuõng vaãn coøn vang voïng vaø höõu ích cho chuùng ta ngaøy nay, cho moät loái soáng ích mình lôïi ngöôøi; coõi nhaân sinh seõ bôùt raát nhieàu phieàn naõo vaø khoå ñau.
Taâm Hieàn TTC
[ Trôû Veà ]