Hieän töôïng naøy do sö coâ Thích Chieáu Hueä khôûi xöôùng vaø ngaøy caøng lan roäng, nhaän ñònh veà hieän töôïng naøy vaø tìm hieåu nguyeân nhaân maø noù phaùt sinh caàn coù caùi nhìn toaøn dieän veà xaõ hoäi vaø Phaät giaùo Ñaøi Loan.

1) Xaõ hoäi phaùt trieån theo xu höôùng nam nöõ bình quyeàn.

Ñaøi Loan ñaõ trôû thaønh moät trong boán con roàng Chaâu AÙ vaø ñaõ chòu aûnh höôûng saâu saéc cuûa nhöõng tö töôûng phaùt trieån töø phöông taây, do ñoù trong xaõ hoäi ngaøy nay quyeàn bình ñaúng luoân ñöôïc phuï nöõ Ñaøi Loan vaän ñoäng vaø tranh ñaáu. Phong traøo nöõ quyeàn ôû Ñaøi Loan ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu nhaát ñònh. Nöõ giôùi daàn coù ñòa vò cao trong moïi lónh vöïc cuûa xaõ hoäi. Quan ñieåm "nam nöõ bình quyeàn" ñaõ ñöôïc tuyeät ñaïi ña soá quaàn chuùng uûng hoä vaø noù cuõng taùc ñoäng vaøo sau caùnh coång chuøa ñeán taàng lôùp ni giôùi cuûa Ñaøi Loan.

2) Cheá ñoä quaân bò aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån veà nhieàu maët cuûa chö taêng.

Ñaøi Loan luoân ôû trong tö theá saün saøng coù chieán tranh neân Luaät nghóa vuï quaân söï (quaân dòch) ñöôïc aùp duïng chaët cheõ ñeán taát caû nam giôùi. Nam coâng daân Ñaøi Loan ñeàu phaûi thöïc hieän nghóa vuï quaân söï (ñi lính hai naêm) vaø nghóa vuï naøy khoâng töø khöôùc baát kyø ai keå caû tu só. Do vaäy taêng só Ñaøi Loan phaûi ñi lính vaø trong hai naêm ñi lính aáy taêng só phaûi rôøi chuøa (xem nhö hoaøn tuïc) neân ñaõ aûnh höôûng ñeán vieäc tu taäp laãn nghieân cöùu. Trong thôøi gian taêng só thöïc hieän nghóa vuï quaân söï thì ni chuùng vaãn tieáp tuïc ñöôïc ñaøo taïo hoaëc tu taäp ôû caùc chuøa vaø Phaät hoïc vieän. Ñieàu naøy laøm cho ni chuùng coù taâm lyù cho raèng mình gioûi hôn, vöôït troäi hôn chö taêng veà moïi maët.

3) Toâng phaùi ñoäc laäp phaùt trieån  - vai troø cuûa giaùo hoäi khoâng coù.

Caùc tu só ôû Ñaøi Loan ña phaàn lôùn tuoåi roài môùi xuaát gia (ni giôùi cuõng vaäy) cho neân khi chöa xuaát gia hoï coù trình ñoä theá hoïc vaø tieáp thu nhöõng tö töôûng cuûa xaõ hoäi raát saâu (ñöông nhieân laø caû tö töôûng "nam nöõ bình quyeàn"). Laïi nöõa, khi vaøo xuaát gia vì toå chöùc Phaät giaùo Ñaøi Loan laø toå chöùc theo toâng phaùi maø khoâng phaûi laø toå chöùc theo Giaùo hoäi. Neân caùc toâng phaùi ñoäc laäp phaùt trieån coù qui luaät rieâng, caùc tu só sau khi theá phaùt (caïo toùc) hoï nhanh choùng ñöôïc thoï giôùi tyø kheo, tyø kheo ni (thaäm chí chæ caàn sau maáy ngaøy caïo toùc thoâi). Nhöõng vò naøy vaän duïng tö töôûng theá hoïc vaøo trong thieàn moân raát lôùn, vaø hoï cuõng caûm thaáy raèng hoï khoâng caàn, khoâng nhaát thieát phaûi tuaân thuû "Baùt Kænh Phaùp" neân ñaõ uûng hoä maïnh meõ phong traøo naøy.

Phaät giaùo Ñaøi Loan keá thöøa truyeàn thoáng toâng phaùi cuûa Phaät giaùo Trung Quoác vaø phaùt trieån theo xu höôùng ñoäc laäp, rieâng bieät. Trong khi ñoù vai troø cuûa Giaùo hoäi Phaät giaùo Ñaøi Loan khoâng phaûi laø toå chöùc duy nhaát maø chæ laø toå chöùc treân danh nghóa khoâng coù thöïc löïc ñoái vôùi caû cô caáu toå chöùc cuûa baûn thaân Phaät giaùo Ñaøi Loan vì moãi toâng phaùi coù qui taéc thanh qui rieâng, toå chöùc taêng ñoaøn, giaùo duïc vaø hoaèng phaùp rieâng. Trong toå chöùc taêng ñoaøn cuûa moãi toâng phaùi nhöõng chöùc vuï quan troïng nhö hoaèng phaùp, ngoaïi giao, thö kyù, thò giaû cuûa caùc toâng chuû ñeàu do ni giôùi naém giöõ. Thaäm chí trong caùc ñaïi giôùi ñaøn cuûa caùc toâng phaùi coù moät vaøi toâng phaùi tröïc tieáp hay giaùn tieáp phuû nhaän "Baùt Kænh Phaùp" nhaèm ñaùp öùng cho nhu caàu phaùt trieån taêng ñoaøn maø ña phaàn laø ni giôùi cuûa caùc toâng phaùi.

Maët khaùc, trong quaù trình phaùt trieån caùc toâng phaùi ôû Ñaøi Loan, coù toâng phaùi do ni giôùi saùng laäp vaø laõnh ñaïo ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh coâng nhaát ñònh trong xaõ hoäi. Ñieàu naøy ñaõ aûnh höôûng ñeán ni giôùi vaø laø nguyeân nhaân thuùc ñaåy hoï ñoøi quyeàn bình ñaúng vôùi chö taêng veà moïi maët, daàn daàn hoï duøng moïi bieän phaùp phöông caùch ñeå vaän ñoäng xaõ hoäi laãn noäi boä giôùi Phaät giaùo chính thöùc tuyeân boá huûy boû "Baùt Kænh Phaùp".

4) Vaøi nhaän ñònh ñoái vôùi phong traøo vaän ñoäng huyû boû "Baùt Kænh Phaùp" cuûa ni giôùi Ñaøi Loan.

Khoâng phaûi taát caû giôùi Phaät giaùo ñeàu uûng hoä phong traøo naøy nhöng Ñaøi Loan laø xaõ hoäi töï do vaø ña nguyeân neân moïi tieáng noùi ñeàu coù ñöôïc khoâng gian toàn taïi nhaát ñònh cuûa noù trong xaõ hoäi. Hôn nöõa, Phaät giaùo Ñaøi Loan phaùt trieån theo hình thöùc toâng phaùi, Giaùo hoäi chæ laø toå chöùc töôïng tröng veà danh nghóa, do vaäy söï uûng hoä hay phaûn ñoái cuûa moät vaøi toâng phaùi naøo ñoù khoâng coù ñöôïc söï thoáng nhaát hoaøn toaøn cuûa caû giôùi Phaät giaùo Ñaøi Loan.

Vieäc vaän ñoäng huûy boû "Baùt Kænh Phaùp" cuûa ni giôùi Phaät giaùo Ñaøi Loan phaàn naøo ñoù ñaõ phaûn aûnh moät thöïc teá trong noäi boä Phaät giaùo Ñaøi Loan, ñoù laø : theá löïc cuûa ni giôùi Ñaøi Loan ñang daàn lôùn maïnh vaø naém theá chuû ñaïo trong moïi maët cuûa Phaät giaùo Ñaøi Loan; Phaät giaùo Ñaøi Loan phaàn naøo ñang bò theá tuïc hoùa baèng nhöõng tö töôûng theá hoïc cuûa taêng ñoaøn (ni giôùi laãn chö taêng).

Phong traøo naøy seõ aûnh höôûng theá naøo ñeán ni giôùi Vieät Nam khi maø hieän töôïng ni giôùi Vieät Nam ñang du hoïc ôû Ñaøi Loan vôùi soá löôïng khoâng ít, caùc vò naøy töông lai coù theå laø haït nhaân vaän ñoäng huûy boû "Baùt Kænh Phaùp" ôû Vieät Nam hay khoâng ? Cuõng laø ñieàu maø Giaùo hoäi vaø ni boä caàn suy tö ngay töø baây giôø.