Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà         [Trang Chuû

 
Boà Taùt Ñaïo

Thích Trí Quaûng

Treân caên baûn bieát roõ 3 ñôøi nhö vaäy, Boà taùt nhìn moät ngöôøi, bieát ñöôïc quan heä giöõa mình vaø ngöôøi nhö theá naøo, thaáy roõ caên taùnh, thaùnh nghieäp, khaû naêng, ham muoán cuûa ngöôøi neân Boà taùt giaùo hoùa hoaøn toaøn töï taïi. Boà taùt Nan Thaéng ñòa traûi qua quaù trình an truù trong theá giôùi thieàn ñònh, taâm trôû thaønh trong saùng, trí tueä phaùt sanh, luoân thaáy chính xaùc dieãn bieán cuûa söï vaät beân ngoaøi, böôùc qua ñòa thöù 6 trong Thaäp ñòa goïi laø Hieän Tieàn ñòa. ÔÛ vò trí naøy, Boà taùt thöôøng hieän thaân laøm Hoùa Laïc Thieân vöông, ôû coõi trôøi Hoùa Laïc. Tröôùc khi ñaït ñeán trình ñoä tu chöùng cuûa ñeä luïc ñòa, haønh giaû giaùo hoùa luùc ñuùng, luùc sai, neân coøn bò choáng ñoái. Treân böôùc ñöôøng tu, chuùng ta caàn caân nhaéc ñieàu naøy. Vì chöa hieåu bieát chính xaùc chuùng ta thöôøng nhaän laàm ñoái töôïng. Thaáy ngöôøi deã thöông, ta sanh taâm quyù meán, muoán dìu daét hoï. Caùch giaùo hoùa cuûa chuùng ta nhö vaäy chæ do caûm tính maø thoâi.

Traùi laïi, Boà taùt Hieän Tieàn ñòa ñoái vôùi söï vaät duø ôû quaù khöù, hieän taïi, vò lai, ñeàu coù theå thu veà moät nieäm. Treân caên baûn bieát roõ 3 ñôøi nhö vaäy, Boà taùt nhìn 1 ngöôøi, bieát ñöôïc quan heä giöõa mình vaø ngöôøi nhö theá naøo, thaáy roõ caên taùnh, haønh nghieäp, khaû naêng, ham muoán cuûa ngöôøi neân Boà taùt giaùo hoùa hoaøn toaøn töï taïi, khoâng meät moûi, buoàn phieàn, chöôùng ngaïi.

Caùc Boà taùt tieán böôùc tu haønh töø sô ñòa ñeán luïc ñòa, ôû moãi moät ñòa tu moät phaùp ba la maät cho ñaït keát quaû cao nhaát. 5 phaùp coøn laïi thì tuøy khaû naêng, hoaøn caûnh maø tu nhieàu ít coù khaùc nhau. Ñieàu naøy gôïi cho chuùng ta moät yù raát quan troïng veà vaán ñeà chuyeân tu. Thaät vaäy, trong caùc kinh ñieån Ñaïi thöøa thöôøng minh hoïa hình aûnh caùc vò Boà taùt, moãi vò chuyeân tu moät phaùp. Ñieån hình nhö Boà Taùt Quan Theá AÂm chuyeân tu veà Phaùp laéng nghe tieáng keâu cöùu cuûa chuùng sanh ñau khoå ôû treân cuoäc ñôøi, ñeán möùc ñoä cao, chöùng ñöôïc nhó caên vieân thoâng. Töø haïnh tu ñoù maø Ngaøi thaønh danh laø Quan Theá AÂm.

Moãi vò Boà taùt chuyeân tu moät phaùp ba la maät trong moät ñôøi hay nhieàu kieáp vaø thaønh töïu phaùp aáy roài, tieán sang thöïc haønh caùc phaùp khaùc. Treân tinh thaàn ñoù, kinh Hoa Nghieâm ñöa ra moâ hình haønh ñaïo cuûa Boà Taùt phaûi tu nhieàu haïnh, traûi qua nhieàu kieáp. Moãi kieáp hoaøn thaønh ñöôïc moät haïnh, moät soá coâng vieäc naøo ñoù vaø ñaït ñöôïc moät soá hieåu nhaát ñònh. Nhöõng vieäc khaùc, tuøy thaân phaän laøm ñöôïc bao nhieâu hay baáy nhieâu. Vieäc chöa ñöôïc, haønh giaû ñeå kieáp sau hay nhieàu kieáp sau nöõa tieáp tuïc laøm. Ñoái vôùi ngöôøi tu Ñaïi thöøa, khoâng nghó ñeán vieäc giaûi quyeát xong trong moät kieáp. Coâng ñöùc cuûa kieáp naøy seõ laøm nhaân cho kieáp sau tieán tu cöù nhö vaäy maø tieán böôùc treân loä trình Boà taùt ñaïo cho ñeán ngaøy thaønh Phaät môùi hoaøn taát.

Rieâng toâi taâm ñaéc veà lôïi ích cuûa phaùp chuyeân tu, neân töø luùc treû, trong tam taïng Kinh, Luaät, Luaän, toâi ñaõ choïn kinh boä. Trong kinh boä, toâi laïi chuyeân veà kinh Ñaïi thöøa, vaø trong kinh Ñaïi thöøa toâi chuyeân tu veà kinh Phaùp Hoa. Caøng ñi saâu veà phaàn chuyeân cuûa mình, chuùng ta caøng deã naém baét phaàn coát loõi vaø nhöõng ñieåm ñaëc saéc.

Maët khaùc khi tu chuyeân nhö vaäy Boà Taùt phaûi tìm choã khaùc nhau ñeå tu. Chính vì vaäy maø Kinh Hoa Nghieâm phaân ñònh roõ vò trí cuûa Boà taùt töø sô ñòa ñeán ñeä luïc ñòa laøm tieåu vöông, Chuyeån luaân Thaùnh Vöông, ñeán Ñao Lôïi Thieân Vöông, Ñaâu Xuaát Ñaø Thieân vöông vaø cuoái cuøng ñænh cao nhaát laø Hoùa Laïc Thieân vöông. Vì vaäy Boà taùt tu 6 phaùp ba la maät töø sô ñòa ñeán luïc ñòa phaûi tìm 6 choã khaùc nhau ñeå thöïc hieän vaø tìm ñuùng choã, khoâng phaûi choã naøo cuõng ñöôïc. Thí duï nhö töø khôûi ñaàu muoán tu Hoan Hæ ñòa phaûi nhaäp cuoäc vaøo traàn theá, reøn luyeän tö caùch cuûa tieåu vöông hay laõnh tuï huy ñoäng ñöôïc söùc maïnh cuûa moïi ngöôøi vaø coù taâm hoan hæ nhö theá naøo maø ngöôøi saün saùng ñoàng lao coäng khoå, soáng cheát vôùi Boà taùt, taïo söùc maïnh giöõ vöõng ñaát nöôùc. Nhôø haønh ñaïo trong moâi tröôøng ñaày thöû thaùch ñoù, Boà taùt thaønh töïu ñöôïc tö caùch laõnh tuï cuûa Boà taùt sô ñòa, hoaøn thaønh haïnh boá thí vaø hoan hæ.

Reøn luyeän ôû traàn theá töø tieåu vöông ñeán Chuyeån luaân Thaùnh vöông, Ñao Lôïi Thieân vöông, Boà taùt tu phöôùc vaø toång hôïp ñöôïc löïc cuûa moïi ngöôøi. Baáy giôø tieán tu thieàn ñònh, phaûi leân coõi trôøi Ñaâu Xuaát Ñaø Thieân môùi laø caûnh thích hôïp, khoâng theå tu thieàn ñònh ôû chôï. Giai ñoaïn ñeä luïc ñòa, tu trí tueä, Boà taùt cuõng caàn phaûi thöïc taäp ôû moâi tröôøng maø kinh goïi laø Hoùa Laïc Thieân vöông. Treân loä trình Boà taùt ñaïo, haønh giaû daán thaân traûi qua naêm chaëng ñöôøng coá gaéng reøn luyeän cho thaønh töïu caùc phaùp boá thí, trì giôùi, nhaãn nhuïc, tinh taán, hieàn ñònh cuõng chæ nhaèm ñaït ñeán muïc tieâu chöùng ñöôïc Baùt Nhaõ ba la maät hay trí tueä cuûa Boà taùt Hieän Tieàn ñòa. Baáy giôø, caûnh vaät tuøy taâm nieäm Boà taùt maø hieän ra töông öùng vaø thaáy bieát hoaøn toaøn chính xaùc.

Kinh Baùt Nhaõ chaám döùt ôû ñænh cao laø Baùt Nhaõ ba la maät. Tuy nhieân theo kieán giaûi cuûa kinh Hoa Nghieâm töø thaønh quaû chôn khoâng cuûa Baùt Nhaõ hieän ra dieäu höõu neân kinh Hoa Nghieâm trieån khai theâm 4 phaùp ba la maät. Vì vaäy thaønh töïu saùu phaùp ba la maät roài, Boà taùt tieáp tuïc haønh xöû 4 phaùp coøn laïi laø phöông tieän, nguyeän, löïc, trí.

Theo tinh thaàn Hoa Nghieâm, neáu chæ quaùn Baùt Nhaõ roài truï ôû chôn khoâng, haønh giaû seõ taùch rôøi thöïc teá, khoâng bieát gì veà cuoäc ñôøi. Thöïc teá cho thaáy nhieàu ngöôøi tu coù ñôøi soáng caùch ly xaõ hoäi, hoï khoâng coøn hieåu gì veà cuoäc ñôøi. Kinh Hoa Nghieâm khoâng muoán chuùng ta rôi vaøo ngoõ cuït ñoù, neân veõ ra con ñöôøng noái tieáp chôn khoâng cuûa Boà taùt laø dieäu höõu.

Vôùi quaù trình töø sô ñòa ñeán luïc ñòa traûi qua saùu caáp baäc, giuùp cho Boà taùt chuaån bò tö löông thaät ñaày ñuû. Ñeán Hieän Tieàn ñòa, ñaït ñöôïc hieåu bieát chính xaùc hoaøn toaøn. Töø ñoù Boà taùt môùi coù ñuû söùc löïc, trí khoân daán thaân haønh ñaïo xa hôn, böôùc qua ñòa thöù baûy goïi laø Vieãn Haønh ñòa.

Nhôø thöïc chöùng chôn khoâng ôû ñeä luïc ñòa neân hieän ra chaân thaät töôùng hay chaân thaät phaùp. Töø töôùng chaân thaät ñoù, Boà taùt Vieãn Haønh ñòa khai ra phöông tieän ñoä chuùng sanh goïi laø phöông tieän hueä. Boà taùt phaûi coù phöông tieän hueä ñeå khai phöông tieän môùi coù theå giaûi quyeát toát ñeïp moïi vieäc treân ñöôøng haønh ñaïo. Boà taùt bieát khai phöông tieän nghóa laø vì chuùng sanh khoâng theå hieåu ñöôïc phaùp chaân thaät neân Boà taùt phaûi möôïn ñieàu gì ñoù gaàn gioáng nhö phaùp chaân thaät cho hoï hieåu, ñeå cuoái cuøng daãn veà muïc tieâu giaûi thoaùt.

Khi Boà taùt Vieãn Haønh ñòa söû duïng ñöôïc voâ soá phöông tieän hueä ñeå giaùo hoùa chuùng sanh, khieán hoï caûm ñöùc haïnh Boà taùt maø phaùt taâm tu, boà taùt chuyeån qua giai ñoaïn tu ñeä baùt ñòa goïi laø Baát Ñoäng ñòa. ÔÛ vò trí naøy, Boà taùt khoâng bao giôø thoaùi chuyeån, taâm hoaøn toaøn an truï phaùp KHOÂNG, khoâng caàn cöû thaân ñoäng nieäm nhöng coâng ñöùc cuûa Boà taùt giaùo hoùa ñöôïc chuùng sanh khaép möôøi phöông. Phaät tôùi chuùng ta thaáy roõ caùc vò Hoøa thöôïng toân tuùc khoâng ñi giaùo hoùa nhöng nhôø coâng ñöùc tu taïo truyeàn ñeán Phaät töû, hoï caûm ñöùc töø bi, nghe danh cuûa chaân tu maø töï phaùt taâm boà ñeà.

Boà taùt ñeä baùt ñòa tu nguyeän ba la maät, chæ khôûi taâm thöông ngöôøi, cöùu ngöôøi thì ngöôøi ñöôïc cöùu, khoâng phaûi cöuù baèng haønh ñoäng. Thaønh töïu ñöôïc tö caùch Boà taùt Baát Ñoäng ñòa, A Laïi Da Thöùc seõ ñoåi thaønh Baïch Tònh thöùc, töùc khoâng coøn vaán ñeà toàn taïi trong taâm trí. Boà taùt hoaøn toaøn an laïc giaûi thoaùt nhö A La Haùn maø vaãn giaùo hoùa, cöùu ñoä chuùng sanh, khaùc vôùi giaûi thoaùt cuûa nhò thöøa phaûi soáng caùch bieät chuùng sanh.

Töø traïng thaùi taâm hoaøn toaøn yeân tónh, khoâng giaùo hoùa chuùng sanh maø chuùng sanh ñöôïc ñoä thoaùt, neân theá giôùi Phaät môû ra cho Boà taùt. Ñaây laø ñieåm quan troïng chuyeån töø ñeä baùt ñòa sang ñeä cöûu ñòa. Ñeán vò trí naøy, Boà taùt thaáy Phaät, nghe Phaät thuyeát phaùp, tieáp thu tröïc tieáp Phaät Hueä, lyù giaûi ñöôïc vieäc treân cuoäc ñôøi neân coù ñöôïc hieåu bieát gioáng y Phaät goïi laø Thieän Hueä ñòa Boà taùt. ÔÛ ñòa thöù 9 naøy, Boà taùt Thieän Hueä chöùng ñöôïc löïc ba la maät hay noái khaùc, caùc Ngaøi ñaõ laõnh hoäi ñöôïc 10 löïc cuûa Nhö Lai.

Boà taùt söû duïng ñöôïc löïc Nhö Lai ñeå giaùo hoùa neân bieán vieäc laøm cuûa Boà taùt thaønh vieäc laøm cuûa Phaät, ñoù môùi thaät laø Phaät söï. Ñieàu naøy gôïi cho chuùng ta suy nghó taïi sao chuùng ta thöôøng noùi laøm Phaät söï nhöng laïi keát thaønh quaû baùo khoâng toát. Thieát nghó khoâng kheùo chuùng ta ñaõ nhaän laàm ma söï laø Phaät söï. Nhìn chung, ai laøm Phaät söï nhöng khôûi phieàn naõo nhieàu, chaéc chaén hoï ñaõ rôi vaøo ma söï vì khoâng soáng trong phaùp Phaät, töùc khoâng theå laøm vieäc cuûa Phaät. Kinh ghi roõ Boà taùt Baát Ñoäng ñòa laøm Phaät söï baèng taâm hoaøn toaøn thanh thaûn, giaûi thoaùt nhöng vaãn cöùu ñoä chuùng sanh. Ñeán Boà taùt Thieän Hueä ñòa söû duïng Nhö Lai löïc giaùo hoùa chuùng sanh. Nhö Lai khoâng töø ñaâu ñeán vaø khoâng ñi veà ñaâu, Ngaøi ôû traïng thaùi nhö baát ñoäng vaãn giaùo hoùa ñöôïc chuùng sanh. Ñieàu naøy toâi nhaän ra treân thöïc teá. Khi vaøo Thieàn ñöôøng, thaáy caùc vò Thieàn sö ñaïo cao ñöùc troïng, khoâng laøm gì, khoâng sai baûo ai, nhöng löïc cuûa Ngaøi toûa ra bao truøm sinh hoaït cuûa Thieàn ñöôøng, khieán ñaïi chuùng töï an vui, giaûi thoaùt, hoøa hôïp, vieäc ñaâu vaøo ñoù.

Boà taùt ñeä baùt ñòa giaùo hoùa baèng ñöùc haïnh vaø Boà taùt ñeä cöûu ñòa giaùo hoùa baèng taâm, söû duïng Nhö Lai löïc ñeå giaùo hoùa. Nhö Lai löïc laø löïc cuûa ñaïi chuùng, laáy löïc cuûa ñeàu tu haønh nghieâm maät neân ñaøn vieäc phaùt taâm cuùng döôøng nhieàu hôn. Vì vaäy Nhö Lai löïc moãi ngaøy töï phaùt trieån ñeán ñoä cao, ngöôøi ngoaøi khoâng theå hieåu noãi, laø chuyeån qua ñeä thaäp ñòa goïi laø Phaùp Vaân ñòa, ví nhö maây truøm khaép hö khoâng phaùp giôùi, khoâng coøn haïn löôïng naøo, ñaït ñeán vieân maõn ñaïo Boà ñeà.

Phaùp Vaân ñòa chöùng ñöôïc trí ba la maät laø ñænh cao cuûa Hoa Nghieâm, trong khi Baùt Nhaõ ba la maät ôû vò trí ñeä luïc ñòa cuõng laø trí nhaân thuaàn lyù. Trí ba la maät cuûa Hoa Nghieâm laø lyù vaø trí baát nhò, ñöa Boà Taùt ñi vaøo phaùp giôùi. Luùc aáy Boà taùt duøng trí thaân quaùn phaùp. Caùc phaùp bieán thaønh thaân Boà taùt neân Phaùp thaân vaø Trí thaân keát hôïp laïi thaønh moät, ñöa veà nhaát nguyeân vieân maõn. Töø ñoù, Boà taùt thaâm nhaäp phaùp giôùi cuûa Hoa Nghieâm. Toùm laïi, loä trình Boà taùt ñaïo töø Sô ñòa ñeán Thaäp ñòa laø 10 caáp baäc tu chöùng cuûa Boà taùt ñöôïc quy ñònh trong kinh Hoa Nghieâm. Treân ñöôøng tieán tu ñeán quaû vò Voâ thöôïng Ñaúng giaùc, Boà taùt phaûi thieát thaân kieåm nghieäm trong cuoäc soáng tu haønh, taïo ñöôïc thaønh quaû tu chöùng moät phaùp naøo laøm nhaân cho phaùp tu keá tieáp, ñeán khi thaønh töïu vieân maõn caû 10 phaùp cuûa thaäp ñòa. Ñoù laø quaù trình Boà taùt phaûi traûi qua khoâng ñôn giaûn, xaû thaân voâ soá kieáp maø kinh ghi laø 3000 ñaïi kieáp.

Vì vaäy phaùp tu cuûa Boà taùt khoâng phaûi laø chuyeän laïm baøn cuûa phaøm phu vaø cuõng khoâng theå duøng ngoân ngöõ dieãn baøy cho ñuùng. Thieát nghó nhöõng kieán giaûi veà Boà taùt ñaïo maø chuùng toâi trình baøy chæ laø phöông tieän coù theå giuùp phaàn naøo cho nhöõng ai coù nieàm tin saâu daøy vaø nhaân duyeân caên laønh vôùi kinh Hoa Nghieâm, soáng ñöôïc vôùi theá giôùi maàu nhieäm baát tö nghi cuûa Tyø Loâ Giaù Na, trong moät phuùt giaây naøo ñoù, cuõng quyù laém thay.
 

Thích Trí Quaûng
Trang Web naày ñöôïc nhoùm Phaät Töõ VN HNH Söu taäp, thieát keá vaø trình baøy
Source :   Trang Lotus Net


 [ Trôû Veà ]