Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà ]         [Home Page]

 
Böôùc ñaàu hoïc Phaät

Phöông Phaùp Toïa Thieàn

Hoøa thöôïng Thích Thanh Töø

 
 
Lôøi noùi ñaàu

Phöông phaùp toïa thieàn naøy theo ñöôøng loái Thieàn toâng Vieät Nam, bao goàm moät soá ñoäng taùc caên baûn maø trong thôøi gian qua chuùng toâi ñaõ öùng duïng tu vaø höôùng daãn cho chö Taêng Ni taïi caùc thieàn vieän haønh trì - ñoàng thôøi cuõng coù moät soá Phaät töû taïi gia haâm moä tu thieàn quan taâm thöïc haønh Kieåm nghieäm qua thöïc teá coâng phu, chuùng toâi nhaän thaáy ñeàu coù nhöõng keát quaû nhaát ñònh nhö : thaân taâm haønh giaû daàn daàn ñöôïc an ñònh, trí tueä ngaøy caøng taêng tröôûng, ñôøi soáng theo ñoù maø ñöôïc thuaàn hieän vaø an laïc - theå hieän qua nhöõng vieäc laøm "xaû kyû vò tha", goùp phaàn ñem laïi cho baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi moät nhaân toá toát ñeïp, an bình.

Gaàn ñaây, nguyeän voïng tìm hieåu vaø thöïc haønh phaùp moân toïa thieàn naøy ñöôïc nhieàu giôùi Phaät töû caùc nôi yeâu caàu chuùng toâi chæ daãn.

Ñeå ñaùp öùng phaàn naøo nhu caàu treân - Nhaø saùch Trí Tueä, quaän 3, TP. Hoà Chí Minh, coù ñeà nghò vôùi chuùng toâi cho nhaø saùch ñöùng ra in vaø aán toáng quyeån caåm nang "Phöông phaùp toïa thieàn" daønh taëng ñoäc giaû nguyeät san Baùo Giaùc Ngoä. Chuùng toâi ñaõ hoan hyû ñoàng yù vaø coù ghi ít lôøi treân ñaây.

Mong raèng quyeån saùch nhoû naøy seõ giuùp ích böôùc ñaàu cho caùc vò Phaät töû yeâu thích Thieàn hoïc Vieät Nam.
 

Thieàn vieän Truùc Laâm, muøa Phaät Ñaûn PL. 2544-2000
Hoøa thöôïng Thích Thanh Töø

Phöông Phaùp Toïa Thieàn

Haøng ngaøy khi chuùng ta ñoái duyeân xuùc caûnh taâm yù dao ñoäng, töø söï dao ñoäng ñoù neân taâm khoâng ñöôïc khinh an. Taâm laø ñaàu moái cuûa sanh töû phieàn naõo; vaø cuõng laø nguoàn coäi cuûa Nieát baøn. Do ñoù, Phaät phöông tieän chæ daïy thieàn ñònh ñeå nhieáp taâm chaùnh nieäm.

Trong caùc oai nghi, ñöùng, ngoài, naèm, chuùng ta phaûi taäp soáng trong traïng thaùi tænh thöùc, haèng thaép saùng hieän höõu cuûa mình trong moïi hoaït ñoäng haøng ngaøy. Tuy nhieân ñoái vôùi ngöôøi sô cô, toïa thieàn vaãn laø moät phöông phaùp thuø thaéng hôn caùc oai nghi kia.

Duïng Cuï Toïa Thieàn

1 boà ñoaøn troøn, ñöôøng kính 2 taác, beà cao 2 taác, doàn goøn khi ngoài xuoáng coøn 1 taác laø vöøa.

1 toïa cuï vuoâng 6 taác ñeå traûi döôùi, boà ñoaøn ñeå leân treân.

1 khaên loâng hoaëc 1 goái nhoû duøng ñeå cheâm beân loøng baøn chaân truõng.

Toïa Thieàn coù 3 giai ñoaïn : Nhaäp, Truï, Xuaát

A. Nhaäp

Ñeán giôø toïa thieàn, traûi toïa cuï ra, ñaët boà ñoaøn leân treân toïa cuï. Ngoài leân boà ñoaøn, xöông cuøng ñuùng giöõa boà ñoaøn, nghieâng qua nghieâng laïi cho an oån môùi keùo chaân ngoài.

Neáu ngoài baùn giaø, keùo chaân traùi ñeå leân chaân maët hoaëc ngöôïc laïi. Neáu ngoài kieát giaø, chaân traùi keùo ñeå leân ñuøi maët, chaân maët ñeå leân ñuøi traùi, keùo saùt vaøo thaân.

Nôùi roàng daây löng, coå aùo, söûa thaân ngay thaúng, laáy baøn tay traùi ñeå leân baøn tay maët, hoaëc ngöôïc laïi cuõng ñöôïc. Hai baøn tay ñeå treân hai loøng baøn chaân, nhöõng ngoùn tay choàng leân nhau, hai ñaàu ngoùn tay caùi vöøa chaïm nhau, naèm ngay chieàu ruùn, cuøi choû vöøa oâm hoâng laø ñöôïc. Neáu loøng baøn chaân beân naøo truõng quaù, neân duøng khaên cheâm vaøo cho baèng.

Chuyeån ñoäng thaân naêm laàn, ban ñaàu maïnh, sau yeáu daàn.

Ngoài löng thaúng vöøa phaûi, ñöøng quaù öôõn cuõng ñöøng ñeå cong hoaëc eïo, ñaàu hôi cuùi (löng cong vaø ñaàu cuùi deã sanh hoân traàm), chieàu choùp muõi ngay ñaàu ngoùn tay caùi, hai traùi tai ñoái xöùng vôùi hai baû vai, maét môû 1/3, taàm nhìn khoâng quaù 6 taác töø giao ñieåm giöõa hai chaân, göông maët bình thaûn ngoài yeân.

Duøng muõi hít voâ cuõng ñöøng maïnh cuõng ñöøng gaáp, phaûi ñeàu ñeàu nheï nheï, töôûng nhö khoâng khí trong saïch voâ khaép chaâu thaân laøm cho nhöõng choã khoâng thoâng theo hôi thôû löu thoâng, roài haù mieäng thôû ra heát, töôûng nhö phieàn naõo, beänh hoaïn, caáu ueá ñeàu theo hôi thôû ra ngoaøi. Thôû nhö theá ñeán 3 laàn cuõng töø thoâ ñeán teá - töø maïnh roài nheï daàn. Thôû xong, ngaäm mieäng laïi, moâi vaø raêng vöøa khít nhau, löôõi ñeå leân treân. Töø ñaây veà sau chæ hít thôû baèng muõi ñeàu ñeàu nheï nheï.

B. Truï

Coù 3 phöông phaùp daønh cho ngöôøi sô cô:

1-Soå Töùc Quaùn

Soå laø ñeám, töùc laø hôi thôû. Soå töùc quaùn laø quan saùt hôi thôû ra voâ, ñeám töø moät ñeán möôøi.
Coù hai caùch soå töùc : nhaët vaø khoan.

* Nhaët :
- Hít voâ ñeám moät, thôû ra ñeám hai... laàn löôït ñeán möôøi, roài trôû laïi baét ñaàu töø moät.

* Khoan :
- Hít voâ thôû ra ñeám moät, hít voâ thôû ra ñeám hai, laàn löôït ñeán möôøi, roài baét ñaàu trôû laïi töø moät. Cöù ñeám nhö theá suoát thôøi gian toïa thieàn.
- Neáu trong luùc ñeám töø moät ñeán möôøi nöûa chöøng queân hoaëc bò loän soá, ta baét ñaàu trôû laïi töø moät...
- Sau moät hôøi gian tu taäp, haønh giaû ñeám thuaàn thuïc khoâng coøn loän soá nöõa thì ta böôùc qua giai ñoaïn Tuøy töùc.

2-Tuøy Töùc

Tuøy laø theo, töùc laø hôi thôû. Tuøy töùc laø theo doõi hôi thôû. Hít hôi voâ tôùi ñaâu laø ta bieát tôùi ñoù. Hôi thôû ra ñeán ñaâu, ta cuõng ñeàu bieát roõ.

Trong khi theo doõi hôi thôû, neân duøng trí quaùn maïng soáng trong hôi thôû, thôû ra maø khoâng hít vaøo laø maïng soáng khoâng coøn toàn taïi. Hôi thôû ñaõ voâ thöôøng thì maïng soáng cuûa ta cuõng mong manh giaû taïm.

Khi theo hôi thôû thuaàn thuïc roài, haønh giaû böôùc sang giai ñoaïn Tri voïng.

3-Tri Voïng (Bieát voïng)

Ñaàu tieân chuùng ta theo doõi hôi thôû ra vaøo an oån ñoâi ba phuùt, buoâng hôi thôû ñeå taâm an tònh, vöøa coù voïng khôûi lieàn bieát voïng khoâng theo, voïng laëng thì taâm thanh tònh. Voïng daáy lieàn bieát coù voïng, cöù theá cho ñeán voïng thöa daàn vaø im baët. Neáu mô maøng nguû guïc thì môû maét saùng ra, chaán chænh thaân trang nghieâm laïi.

Trong luùc toïa thieàn nghe ngöïc naëng, tim hôi nhoùi laø do ngoài thaúng quaù, neân ruøn xuoáng moät chuùt. Nghe nhöùc xöông soáng gaàn löng quaàn, bieát ngoài cong roài phaûi thaúng leân. Neáu nhöùc moät beân vai, coi chöøng hai vai khoâng ngang nhau, moät beân bò leäch xuoáng. Neáu nhöùc caû hai vai laø do goàng hai tay, phaûi nôùi loûng ra, toaøn thaân ôû trong tö theá thö giaõn...

C-Xaû Thieàn.

Khi xaû thieàn, tröôùc ñoïc baøi nguyeän hoài höôùng:

"Nguyeän ñem coâng ñöùc naøy
Höôùng veà khaép taát caû
Ñeä töû vaø chuùng sanh
Ñeàu troïn thaønh Phaät ñaïo"
- Keá duøng muõi hít vaøo, duøng mieäng thôû ra hôi (töø nheï ñeán maïnh). Hít voâ töôûng nhö huyeát maïch theo hôi thôû löu thoâng khaép cô theå. Thôû ra töôûng nhö khi nhaäp thieàn.
- Ñoäng hai baû vai leân xuoáng moãi beân 5 laàn.
- Ñoäng caùi ñaàu, cuùi xuoáng ngöôùc leân 5 laàn.
- Xoay ñaàu sang phaûi, sang traùi moãi beân 5 laàn. Ngöôùc leân cuùi xuoáng 1 laàn.
- Ñoäng hai baøn tay co duoãi 5 laàn.
- Ñoäng thaân 5 laàn, laàn choùt dôøi hai baøn tay uùp leân hai ñaàu goái, nhaán maïnh xuoáng.
- Xoa maët 20 laàn, xoa hai loã tai 20 laàn, xoa ñaàu 20 laàn, xoa sau gaùy 20 laàn, xoa coå 20 laàn.
- Duøng baøn tay phaûi xoa töø vai xuoáng caùnh tay, baøn tay traùi xoa töø naùch xuoáng beân hoâng, hai beân keát hôïp xoa moät löôït (10 laàn).
- Loøng baøn tay phaûi ñaët leân ngöïc, löng baøn tay traùi xoa leân löng, hai tay keát hôïp xoa moät löôït (xoa ngang). Xoa ba ñieåm Thöôïng tieâu, Trung tieâu, Haï tieâu 5 laàn. (Ngöïc, buïng, buïng döôùi)
- Duøng hai baøn tay xoa thaét löng, moâng, ñuøi (xoa ñuøi theo söï ñau nhieàu hay ñau ít khoâng coù soá löôïng).
- Xoa hai baøn tay cho noùng aùp vaøo maét 5 laàn.
- Moät tay naém ñaàu caùc ngoùn chaân, moät tay giô ra coå chaân töø töø ñeå nheï xuoáng.
- Hai baøn tay cuøng xoa maïnh töø ñuøi ñeán baøn chaân vaø xoa noùng loøng baøn chaân. Xoa baøn chaân naøy xong roài xoa baøn chaân kia, xoay tuøy thích khoâng coù soá löôïng.
- Duoãi hai chaân ra, thaân röôùn veà phía tröôùc, caùc ngoùn tay vöøa chaïm caùc ngoùn chaân 5 laàn.
- Dôøi thaân khoûi boà ñoaøn, ngoài yeân khoaûng vaøi phuùt môùi ñöùng daäy laïy Phaät.

Chuù Y Ù:

Khi xaû thieàn, moïi ñoäng taùc xoa boùp ñeàu phaûi aán maïnh vaøo da, nhöng ñöøng thoâ oàn. Caùc ñoäng taùc vaø hôi thôû baét ñaàu töø teá ñeán thoâ - nheï ñeán maïnh.

Thôøi gian ngoài thieàn tuøy theo hoaøn caûnh, ñieàu kieän cuûa töøng ngöôøi maø öùng duïng. Coù theå töø 30 phuùt hoaëc 1 giôø cho moãi laàn ngoài, neân choïn nôi thoaùng maùt, thanh tònh. Neáu caàn boà ñoaøn, toïa cuï (duïng cuï ngoài thieàn) hoaëc trong thôøi gian haønh thieàn, haønh giaû coù nhöõng thaéc maéc caàn ñöôïc höôùng daãn theâm cho cuï theå, quyù vò coù theå lieân laïc tröïc tieáp vôùi moät trong nhöõng thieàn vieän hoaëc caùc ñaïo traøng sau ñaây, ñang tu taäp theo phöông phaùp toïa thieàn naøy:

* Thieàn vieän Truùc Laâm - Phöôøng 3, TP Ñaø Laït, tænh laâm Ñoàng - ÑT (063) 827565
* Thieàn vieän Thöôøng Chieáu - Xaõ Phöôùc Thaùi, huyeän Long Thaønh, tænh Ñoàng Nai - ÑT: (061) 841071
* Thieàn vieän Chaân Khoâng - Nuùi Lôùn, phöôøng 6, TP Vuõng Taøu - ÑT: (064) 854223
* Thieàn vieän Linh Chieáu - Xaõ Phöôùc Thaùi, huyeän Long Thaønh, tænh Ñoàng Nai - ÑT: (061) 841070
* Thieàn vieän Vieân Chieáu - Xaõ Phöôùc Bình, huyeän Long Thaønh, tænh Ñoàng Nai - ÑT: (061) 841699
* Thieàn vieän Hueä Chieáu - Xaõ Phuù Myõ, huyeän Taân Thaønh, tænh Baø Ròa - Vuõng Taøu - ÑT: (064) 876778
* Thieàn vieän Phoå Chieáu  - Xaõ Phuù Myõ, huyeän Taân Thaønh, tænh Baø Ròa - Vuõng Taøu - ÑT: (064) 876751
* Thieàn vieän Tòch Chieáu - Thò traán Long Haûi, huyeän Long Ñaát, tænh Baø Ròa - Vuõng Taøu - ÑT: (064) 868922
* Thieàn vieän Lieãu Ñöùc -  Xaõ Phöôùc Thaùi, huyeän Long Thaønh, tænh Ñoàng Nai - ÑT: (061) 841382
* Tònh thaát Vieân Thoâng - soá 9 toå 1, khu Thaùp Baø, phöôøng Vónh Phöôùc, TP Nha Trang - ÑT: (058) 833081
* Chuøa Huyønh Voõ (Ñaïo traøng Tueä Quang) - 15 aáp 2, phöôøng Linh Trung, quaän Thuû Ñöùc, TP HCM - ÑT (08) 8970926
* Chuøa Hieän Quang - AÁp Mieãu, xaõ Phöôùc Taân, huyeän Long Thaønh, tænh Ñoàng Nai
* Ñaïo traøng Tueä Taâm - 66 EF/G Ñaëng Nguyeân Caån, phöôøng 14, quaän 6, TP HCM - ÑT: (08) 8551059
* Ñaïo traøng Thaùi Tueä - 35 Hoà Bieåu Chaùnh, phöôøng 4, quaän 8, TP HCM - ÑT: (08) 8569171
* Ñaïo traøng Taâm Ñöùc - 62B Huøng Vöông, phöôøng 16, quaän 11, TP HCM - ÑT: (08) 8554095
* Ñaïo traøng chuøa Döôïc Sö - 464 Leâ Quang Ñònh, phöôøng 11, quaän Bình Thaïnh, TP HCM - ÑT: (08) 8940156
* Ñaïo traøng Ni vieän Vaïn Haïnh - 42/11 Huyønh Ñình Hai, phöôøng 24, quaän Bình Thaïnh, TP HCM - ÑT: (08) 8415396
* Ñaïo traøng Sen Hoàng (Chuøa Suøng AÂn) - 56 Leâ Hoàng Phong, thò xaõ Phan Rang - ÑT: (068) 822091
* Ñaïo traøng Sen xanh - 70 Ngoâ Só Lieân, thò xaõ Phan Thieát - ÑT: (062) 821875
* Ñaïo traøng Truùc Laâm chuøa Quaùn Söù - 73 phoá Quaùn Söù, TP Haø Noäi - ÑT: (04) 8571997
* Ñaïo traøng chuøa Tröôøng Laâm - Xaõ Vieät Höng, huyeän Gia Laâm, TP Haø Noäi - ÑT: (04) 8271517
* Ñaïo traøng Suøng Phuùc Thieàn Töï - Xaõ Cöï Khoái, huyeän Gia Laâm, TP Haø Noäi - ÑT: (04) 8751302
* Chuøa Tam Baûo (Ñaïo traøng Tueä Giaûi) - 75 Phöông Thaønh, phöôøng 3, thò xaõ Haø Tieân, Kieân Giang - (077) 852109

[ Trôû Veà ]