Coù nhöõng khoaûnh khaéc luùc khoâng coù nhöõng caûm xuùc giaùc quan, khi ngöôøi ta khoâng suy nghó, khi khoâng coù taâm baát thieän vaø taâm thieän. Nhöõng khoaûnh khaéc ñoù coù taâm khoâng? Thaäm chí khi khoâng coù nhöõng caûm xuùc giaùc quan vaø khoâng coù suy nghó thì vaãn coù taâm; neáu khoâng seõ khoâng coù ñôøi soáng. Loaïi taâm naøy sanh vaø dieät ôû nhöõng khoaûnh khaéc ñoù ñöôïc goïi laø taâm hoä kieáp (Bhavangacitta). Taâm hoä kieáp theo nghóa ñen coù nghóa laø "yeáu toá cuûa ñôøi soáng". Taâm hoä kieáp duy trì söï lieân tuïc trong moät kieáp soáng, cho neân nhöõng gì chuùng ta goïi laø moät "chuùng sanh" thì noù lieân tuïc soáng töø khoaûnh khaéc naøy ñeán khoaûnh khaéc khaùc. Ñoù laø chöùc naêng cuûa taâm hoä kieáp.

Ngöôøi ta coù theå töï hoûi, taâm hoä kieáp coù thöôøng phaùt sanh hay khoâng. Chaéc chaén coù voâ soá taâm hoä kieáp phaùt sanh ôû nhöõng khoaûnh khaéc ñoù, khi khoâng coù nhöõng caûm xuùc giaùc quan, khoâng coù suy nghó, khoâng coù taâm baát thieän hay taâm thieän. Khi chuùng ta nguû, naèm moäng thì coù taâm baát thieän vaø taâm thieän, nhöng thaäm chí khi chuùng ta nguû khoâng naèm moäng thì vaãn phaûi coù taâm. Coù nhöõng taâm hoä kieáp ôû nhöõng khoaûnh khaéc nhö theá. Cuõng vaäy, khi chuùng ta thöùc giaác, coù voâ soá taâm hoä kieáp phaùt sanh; Chuùng phaùt sanh ôû giöõa nhöõng tieán trình taâm khaùc nhau. Ví duï, khi nghe coù theå phaùt sanh raát ngaén sau khi thaáy, nhöng thöïc ra coù nhöõng tieán trình taâm khaùc nhau vaø ôû giöõa nhöõng tieán trình naøy coù nhöõng taâm hoä kieáp.

Taâm hoä kieáp tieáp noái taâm ñaàu tieân trong ñôøi soáng (taâm taùi tuïc). Khi taâm taùi tuïc dieät, noù laøm duyeân cho söï phaùt sanh cuûa taâm keá tieáp, taâm thöù hai trong ñôøi soáng ñoù, vaø ñaây laø taâm hoä kieáp ñaàu tieân trong kieáp soáng.

Taâm hoä kieáp laø taâm quaû; noù laø keát quaû gioáng nhö nghieäp maø sinh ra taâm taùi tuïc. Chæ coù moät taâm taùi tuïc, nhöng laïi coù voâ soá taâm hoä kieáp trong moät ñôøi soáng. Khoâng nhöõng taâm hoä kieáp ñaàu tieân, maø coøn coù nhöõng taâm nhöõng taâm hoä kieáp phaùt sanh trong suoát kieáp soáng laø keát quaû cuûa nghieäp maø noù sinh ra taâm taùi tuïc.

Taâm hoä kieáp thì gioáng nhö taâm taùi tuïc. Coù möôøi chín loaïi taâm taùi tuïc vaø do ñoù cuõng coù möôøi chín loaïi taâm hoä kieáp. Neáu taâm taùi tuïc laø quaû baát thieän, thì khi taùi sanh seõ sa ñoïa vaøo khoå caûnh, taát caû taâm hoä kieáp cuûa kieáp soáng ñoù cuõng laø quaû baát thieän. Neáu taâm taùi tuïc laø quaû thieän voâ nhaân, ngöôøi ñoù seõ bò taät nguyeàn ngay khoaûnh khaéc ñaàu tieân cuûa kieáp soáng, taát caû taâm hoä kieáp cuûa kieáp soáng ñoù cuõng laø quaû thieän voâ nhaân. Neáu taâm taùi tuïc laø höõu nhaân (töông öng vôùi nhaân tònh haûo), thì taâm hoä kieáp cuõng laø höõu nhaân. Taát caû taâm hoä kieáp trong moät kieáp soáng thì cuõng gioáng nhö taâm taùi tuïc cuûa kieáp soáng ñoù, chuùng phaùt sanh cuøng vôùi caùc nhaân töông öng, chuùng caâu haønh vôùi caùc sôû höõu. Neáu ngöôøi taùi sanh coù hai nhaân töông öng, voâ tham vaø voâ saân, nhöng khoâng coù trí tueä, nhö vaäy taát caû taâm hoä kieáp cuõng coù hai nhaân. Moät ngöôøi nhö vaäy coù theå tu taäp trí tueä nhöng khoâng theå giaùc ngoä trong kieáp soáng ñoù. Neáu moät ngöôøi taùi sanh coù ba nhaân töông öng, coù nghóa laø ngöôøi ñoù taùi sanh coù voâ tham, voâ saân vaø trí tueä, taát caû taâm hoä kieáp thì cuõng caâu haønh vôùi ba nhaân tònh haûo naày. Nhö vaäy ngöôøi ñoù tu taäp trí tueä nhieàu hôn, neáu hoï tu taäp Baùt chaùnh ñaïo, hoï coù theå giaùc ngoä trong kieáp soáng ñoù. Neáu ngöôøi taùi sanh coù thoï hyû, taát caû taâm hoä kieáp cuûa kieáp soáng ñoù thì cuõng töông öng vôùi thoï hyû.

Moãi taâm phaûi coù moät caûnh vaø nhö vaäy taâm hoä kieáp cuõng coù moät caûnh. Thaáy caûnh saéc; nghe caûnh thinh. Taâm hoä kieáp khoâng phaùt sanh trong moät tieán trình taâm nhö vaäy vaø do ñoù noù coù moät caûnh khaùc bieät vôùi chính nhöõng caûnh hieän dieän maø ñöôïc bieát nhieàu laàn xuyeân qua nguõ caên vaø yù moân. Taâm hoä kieáp thì noù gioáng nhö loaïi taâm taùi tuïc vì chuùng cuøng bieát caûnh gioáng nhau.

Nhö chuùng ta thaáy (trong chöông 10) taâm taùi tuïc bieát cuøng caûnh nhö taâm baát thieän hoaëc taâm thieän maø noù phaùt sanh tröôùc taâm töû cuûa kieáp soáng quaù khöù. Neáu nghieäp baát thieän daãn ñeán taùi sanh cuûa kieáp soáng töông lai thì seõ coù söï taùi sanh baát haïnh. Trong tröôøng hôïp naøy, nhöõng taâm baát thieän phaùt sanh tröôùc taâm töû vaø chuùng bieát moät caûnh baát laïc. Taâm taùi tuïc cuûa kieáp soáng töông lai thì tieáp noái vôùi taâm töû, noù bieát cuøng caûnh baát laïc ñoù. Neáu nghieäp thieän daãn ñeán taùi sanh thì seõ coù moät söï taùi sanh haïnh phuùc. Trong tröôøng hôïp naøy, nhöõng taâm thieän phaùt sanh tröôùc taâm töû vaø chuùng bieát caûnh laïc. Taâm taùi tuïc cuûa kieáp soáng töông lai thì cuõng bieát cuøng caûnh laïc ñoù. Baát cöù nhöõng caûnh gì maø ñöôïc bieát do bôûi nhöõng taâm baát thieän hoaëc nhöõng taâm thieän cuûa kieáp soáng quaù khöù, thì taâm taùi tuïc cuõng bieát cuøng caûnh ñoù. Taâm taùi tuïc ñöôïc tieáp noái bôûi taâm hoä kieáp ñaàu tieân cuûa kieáp soáng ñoù vaø taâm naøy bieát cuøng caûnh gioáng nhö taâm taùi tuïc. Xa hôn nöõa, taát caû nhöõng taâm hoä kieáp cuûa kieáp soáng ñoù thì cuõng bieát cuøng caûnh vôùi taâm taùi tuïc kia:

Khi taâm taùi tuïc dieät, thì luùc ñoù tieáp theo baát cöù loaïi taâm taùi tuïc naøo coù theå xaûy ñeán, xuaát hieän nhöõng loaïi taâm töông töï, vì haäu quaû cuûa cuøng moät nghieäp, nhöõng taâm naày ñöôïc keå nhö laø taâm hoä kieáp coù cuøng ñoái töôïng, vaø laïi tieáp theo cuøng nhöõng loaïi ñoù. Vaø cho ñeán khi naøo khoâng coù moät loaïi taâm naøo khaùc phaùt sanh ñeå laøm giaùn ñoaïn söï lieân tuïc, thì chuùng cöù sanh khôûi baát taän trong nhöõng khoaûng thôøi gian nguû khoâng naèm moäng v. v. . gioáng nhö moät doøng soâng.

Nhöõng taâm hoä kieáp thì gioáng nhö moät doøng soâng vaø doøng naøy bò giaùn ñoaïn khi coù moät caûnh hieän dieän do moät trong nguõ caên hoaëc yù moân. Khi tieán trình taâm nguõ caên hoaëc yù moân dieät, doøng taâm hoä kieáp laïi tieáp tuïc.

Khi moät caûnh tieáp xuùc moät trong naêm caên, doøng taâm hoä kieáp bò giaùn ñoaïn vaø seõ coù moät caûm xuùc giaùc quan. Tuy nhieân, khoâng coù moät caûm xuùc giaùc quan ngay laäp töùc. Ví duï, khi aâm thanh tieáp xuùc vôùi nhó caên, khoâng coù nghe lieàn. Chæ coù moät soá taâm hoä kieáp sanh vaø dieät tröôùc taâm Nguõ song thöùc nhaän bieát aâm thanh xuyeân qua nhó moân vaø nhó thöùc phaùt sanh. Taâm hoä kieáp khoâng coù thöïc hieän nhieäm vuï nhaän bieát aâm thanh maø chæ tieáp xuùc qua nhó caên, chuùng khoâng bieát aâm thanh. Chuùng coù nhieäm vuï rieâng laø duy trì söï lieân tuïc trong kieáp soáng, vaø chuùng bieát caûnh rieâng cuûa chuùng maø caûnh ñoù thì gioáng nhö caûnh cuûa taâm taùi tuïc. Maëc duø taâm hoä kieáp khoâng bieát aâm thanh nhöng noù thì tieáp xuùc vôùi nhó caên, noù coù theå bò aûnh höôûng "söï oàn aøo" vaø do ñoù doøng taâm hoä kieáp seõ bò giaùn ñoaïn vaø aâm thanh seõ ñöôïc bieát do caùc taâm phaùt sanh trong tieán trình nhó moân. Ngöôøi ta coù theå töï hoûi laøm theá naøo taâm hoä kieáp bieát caûnh vaãn coù theå bò aûnh höôûng bôûi moät caûnh tieáp xuùc qua moät trong caùc caên moân. Paramattha manjuøsa, baûng chuù giaûi cuûa Thanh tònh ñaïo (478; xem Thanh tònh ñaïo XIV,115, bò chuù 46) giaûi thích ñieàu naøy baèng moät loái so saùnh:

... nhöng laøm theá naøo coù ñöôïc söï naâng ñôû khaùc nhau khi taâm hoä kieáp bò nhieãu loaïn? Bôûi vì chuùng thì lieân heä laãn nhau. Vaø ñaây laø ví duï ñieån hình: Khi nhöõng haït ñöôøng ñöôïc ñaët treân maët troáng vaø ngöôùi ta ñaäp nheï maët troáng thì nhöõng haït ñöôøng nhaûy tung taêng.

Nhöõng taâm hoä kieáp treân, khoâng coù noùi ñeán nhöõng nhieäm vuï khaùc nhau, nhöõng taâm hoä kieáp naøy chæ coù nhieäm vuï duy trì söï lieân tuïc kieáp soáng cuûa con ngöôøi. Nhöõng teân goïi khaùc nhau cuûa taâm hoä kieáp chæ cho thaáy raèng, nhöõng taâm hoä kieáp naøy laø nhöõng taâm ñaõ qua tröôùc doøng hoä kieáp bò giaùn ñoaïn vaø moät caûnh môùi tieáp xuùc moät trong caùc caên ñöôïc bieát bôûi moät tieán trình taâm. Khi hoä kieáp döùt doøng ñaõ sanh vaø dieät, moät tieán trình taâm nguõ moân coù theå baét ñaàu bieát caûnh xuyeân qua moät trong nguõ caên. Khi tieán trình taâm nguõ moân chaám döùt, doøng taâm hoä kieáp laïi baét ñaàu, cho neân loä taâm tieáp noái nhau trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta thì khoâng bò giaùn ñoaïn. Nhö vaäy caûnh traàn tieáp xuùc moät trong naêm caên thì ñöôïc nhaän bieát qua yù moân. Tuy nhieân khoaûng giöõa tieán trình nguõ caên vaø tieán trình yù moân coù nhöõng taâm hoä kieáp. Khi tieán trình taâm yù moân ñaõ dieät, doøng taâm hoä kieáp laïi tieáp tuïc.

Moät caûnh traàn ñöôïc bieát xuyeân qua moät trong naêm caên laø saéc phaùp. Saéc phaùp sanh vaø dieät, nhöng noù khoâng dieät nhanh baèng danh phaùp. Saéc phaùp tieáp xuùc moät trong naêm caên coù theå ñöôïc bieát do bôûi nhieàu loaïi taâm noái tieáp nhau trong moät tieán trình. Ví duï khi saéc phaùp laø caûnh thinh noù tieáp xuùc vôùi nhó caên, noù coù theå ñöôïc bieát baèng nhöõng taâm phaùt sanh trong tieán trình nhó moân. Tröôùc khi tieán trình baét ñaàu thì coù nhöõng taâm hoä kieáp. Nhöõng taâm hoä kieáp ñaõ qua phaùt sanh tröôùc khi caûnh thinh coù theå ñöôïc bieát bôûi nhöõng taâm cuûa tieán trình nhó moân:

Taâm hoä kieáp vöøa qua
Taâm hoä kieáp ruùng ñoäng
Taâm hoä kieáp döùt doøng.

Moät tieán trình taâm thöôøng khoâng vaän haønh theo tieán trình ñaày ñuû cuûa noù. Khi moät saéc phaùp tieáp xuùc moät trong naêm caên, noù coù theå xuaát hieän nhieàu hôn moät saùt na taâm hoä kieáp hôn haún taâm hoä kieáp ruùng ñoäng vaø hoä kieáp döùt doøng; trong tröôøng hôïp naøy saéc phaùp tieáp xuùc moät trong naêm caên thì noù khoâng tieáp tuïc toàn taïi cho ñeán khi tieán trình ñöôïc ñaày ñuû bôûi vì noù khoâng toàn taïi laâu hôn möôøi baûy saùt na taâm. Ví duï, sau khi noù baét ñaàu thì moät tieán trình coù theå bò giaùn ñoaïn sau taâm phaùn ñoaùn, vaø nhö vaäy thì khoâng coù taâm thieän hoaëc taâm baát thieän trong tieán trình naøy. Noù cuõng coù theå xuaát hieän ñeå taâm hoä kieáp vöøa qua tieáp noái bôûi taâm hoä kieáp ruùng ñoäng maø noù do caûnh laøm nhieãu loaïn, nhöng luùc ñoù saéc phaùp thì ñaõ dieät. Trong tröôøng hôïp naøy khoâng coù taâm hoä kieáp döùt doøng, doøng taâm hoä kieáp khoâng bò giaùn ñoaïn vaø tieán trình caên moân khoâng theå baét ñaàu. Ví duï aâm thanh coù theå tieáp xuùc vôùi nhó caên vaø nhö vaäy taâm hoä kieáp vöøa qua tieáp noái bôûi taâm hoä kieáp ruùng ñoäng. Tuy nhieân taâm hoä kieáp döùt doøng khoâng phaùt sanh vaø nhö vaäy doøng taâm hoä kieáp khoâng bò giaùn ñoaïn vaø tieán trình nhó moân khoâng theå baét ñaàu. Trong tröôøng hôïp naøy ngöôøi ta khoâng theå nghe aâm thanh .

Khi tieán trình taâm nguõ moân baét ñaàu, saéc phaùp tieáp xuùc caên moân ñöôïc ngöôøi ta bieát ñeán. Khi tieán trình taâm nguõ moân nhaän bieát saéc phaùp nhö caûnh saéc hoaëc caûnh thinh ñaõ chaám döùt, vaø caûnh ñoù cuõng dieät theo. Nhöõng taâm noái tieáp laãn nhau raát nhanh choùng sau khi tieán trình taâm nguõ moân chaám döùt, moät tieán trình taâm yù moân laïi baét ñaàu. Tieán trình taâm yù moân theo sau vôùi tieán trình nguõ caên nhaän bieát saéc phaùp vöøa môùi dieät qua yù moân. Tuy nhieân, tröôùc khi tieán trình taâm yù moân baét ñaàu thì coù nhöõng taâm hoä kieáp. Nhöõng taâm hoä kieáp phaùt sanh giöõa nhöõng tieán trình taâm khaùc nhau. Hai taâm hoä kieáp cuoái cuøng phaùt sanh tröôùc taâm khaùn yù moân laø taâm hoä kieáp ruùng ñoäng vaø hoä kieáp döùt doøng. Nhö vaäy taâm khaùn yù moân nhaän bieát caûnh xuyeân qua yù moân vaø noái tieáp bôûi baûy saùt na taâm thieän hoaëc taâm baát thieän (trong tröôøng hôïp khoâng phaûi laø baäc A la Haùn) .

Nhöõng taâm naøy ñöôïc toùm taét laø:

1- taâm hoä kieáp ruùng ñoäng - taâm hoä kieáp döùt doøng
2- Taâm khaùn yù moân
3- Baûy saùt na taâm thieän hoaëc taâm baát thieän (ñoái vôùi vò A La Haùn: laø nhöõng taâm toát).

Y Ù moân laø gì? Noù thì khaùc vôùi nhöõng caên moân. Moät caên moân laø nhöõng phöông tieän nhôø noù maø taâm bieát caûnh. Caên moân laø nhöõng saéc phaùp nhö sau: nhaõn caên, nhó caên, tæ caên, thieät caên vaø thaân caên. Thaân caên thì ôû khaép thaân theå. Nhöõng saéc phaùp naøy laø nhöõng phöông tieän nhôø chuùng maø ngöôøi ta bieát caûnh traàn. Y Ù moân khoâng phaûi laø moät trong nhöõng saéc phaùp naøy. Ñeå hieåu yù moân laø gì, chuùng ta neân xem taâm ñaàu tieân cuûa tieán trình yù moân. Taâm thöïc hieän chöùc naêng höôùng ñeán caûnh goïi laø taâm khaùn yù moân. Noù khoâng höôùng ñeán caûnh qua moät trong 5 caên nhöng laïi qua yù moân. Chaéc chaén yù moân laø danh phaùp, noù laø taâm. Taâm maø ñi tröôùc taâm khaùn yù moân goïi laø yù moân, noù laø nhöõng phöông tieän laøm cho tieán trình taâm yù moân baét ñaàu vôùi taâm khaùn yù moân ñeå tieáp nhaän caûnh. Taâm maø ñi tröôùc taâm khaùng yù moân goïi laø taâm hoä kieáp döùt doøng vaø taâm hoä kieáp döùt doøng naøy goïi laø yù moân. Y Ù moân laø do bôûi taâm khaùn yù moân bieát caûnh vaø noù cuõng laø caên moân cho vieäc noái tieáp nhöõng taâm cuûa tieán trình ñoù.

Vieäc nghieân cöùu tieán trình caên moân vaø yù moân khaùc nhau laø thöïc hieän qui trình cuûa chuùng theo nhaân duyeân ñeå giuùp chuùng ta nhaän chaân ñöôïc töù ñaïi vaø khoâng coøn coá chaáp baûn ngaõ, vöôït qua ngoaøi söï kieåm soaùt. Ví duï khi chuùng ta say ñaém aâm thanh hay, nhöõng gì chuùng ta cho raèng aâm thanh tröôøng toàn thì laïi coù nhieàu khoaûnh khaéc taâm khaùc nhau khoâng toàn taïi. Thaäm chí khi chuùng ta chöa bieát nguoàn goác cuûa aâm thanh, noù laø loaïi aâm thanh gì, aâm thanh ñaõ ñöôïc bieát xuyeân qua yù moân, bôûi vì nhöõng taâm noái tieáp nhau cöïc kyø nhanh choùng, sanh vaø dieät, aâm thanh cuõng khoâng toàn taïi.

Chuùng ta xem trong Töông Öng Boä Kinh(IV, Salaøyatana vagga, Töông öng xöù, 50 Kinh thöù tö, chöông v, 205, Ñaøn tyø baø) Ñöùc Phaät daïy cho chö Tyø khöu raèng:

... Naøy chö Tyø khöu, ví nhö moät vò vua hay quan ñaïi thaàn chöa bao giôø nghe tieáng ñaøn tyø baø. Nay nghe ñöôïc tieáng ñaøn Tyø baø vaø vò aáy noùi: "Naøy baïn aâm thanh ñoù laø gì, khaû aùi, khaû laïc, meâ ly, say ñaém, haáp daãn nhö vaäy?"

Hoï noùi vôùi vò aáy: "Thöa toân giaû, ñaây laø ñaøn tyø baø, vôùi aâm thanh khaû aùi, meâ ly, khaû laïc, say ñaém, haáp daãn nhö vaäy".

Vò aáy noùi nhö sau: "Haõy ñi vaø ñem ñaøn tyø baø aáy veà cho ta".

Hoï ñem ñaøn tyø baø veà cho vò aáy vaø noùi nhö sau: "Thöa toân giaû, ñaøn tyø baø naøy vôùi tieáng khaû aùi.. .haáp daãn nhö vaäy".

Vò aáy beøn noùi: "Thoâi ñuû roài, ta khoâng caàn caây ñaøn tyø baø naøy. Haõy ñem aâm thanh laïi cho ta."

Hoï thöa vôùi vò aáy: "Thöa toân giaû, ñaøn tyø baø naøy goàm coù nhieàu thaønh phaàn. Do nhöõng thaønh phaàn naøy neân ñaøn phaùt aâm thanh, nhö nhôø caùi baàu, caùi da, caùi caàn, caùi ñaàu, caùi daây, caùi cung, nhôø noã löïc thích nghi cuûa con ngöôøi. Nhö vaäy thöa toân giaû, caùi naøy laø ñaøn tyø baø, goàm coù nhieàu thaønh phaàn. Do nhöõng thaønh phaàn naøy neân ñaøn phaùt aâm".

Roài ñöùc vua cheû caây ñaøn tyø baø aáy thaønh möôøi, thaønh traêm maûnh. Sau khi laøm nhö vaäy, ngaøi cheû thaønh töøng maønh vuïng, sau khi cheû nhö theá, ngaøi laáy löûa ñoát, roài ngaøi vun laïi thaønh ñoáng tro vaø quaït ñoáng tro lôùn aáy tröôùc laøn gioù maïnh, ñeå chuùng troâi theo doøng nöôùc chaûy maïnh.

Roài vò aáy noùi: "Thaät laø haï lieät, caùi goïi laø ñaøn tyø baø naøy, duø cho ñaøn tyø baø laø caùi gì. ÔÛ ñaây, ñaïi chuùng thöôøng phoùng daät, bò höôùng daãn sai laïc".

Cuõng vaäy naøy caùc Tyø khöu, moät vò Tyø khöu quaùn saéc, thoï, töôûng, haønh, thöùc- trong taát caû söï quaùn chieáu naøy, khoâng coù caùi gì laø 'toâi", laø 'cuûa toâi' caû.
 
 

1/- ÔÛ nhöõng khoaûnh khaéc naøo taâm hoä kieáp phaùt sanh?
2/- Taâm hoä kieáp ñaàu tieân trong ñôøi soáng phaùt sanh luùc naøo?
3/- Taâm hoä kieáp coù phaûi laø taâm voâ nhaân khoâng
4/- Taâm hoä kieáp coù theå caâu haønh vôùi trí tueä khoâng?

[1] Xem "Abhidhamma Studies", vaán ñeà thôøi gian, ngaøi Nyanaponika.

[2] Nhöõng nhaø chuù giaûi tính khoaûng thôøi gian toàn taïi cuûa saéc phaùp laø möôøi saùu hoaëc möôøi baûy saùt na taâm. Maëc duø kinh ñieån khoâng coù noùi ñeán con soá naøy, hoï aùm chæ nhöõng taâm khaùc nhau trong nhöõng tieán trình maø moãi taâm thöïc hieän rieâng chöùc naêng rieâng cuûa chuùng, trong khi chuùng thì bieát caûnh, nhö toâi ñaõ giaûi thích trong lôøi noùi ñaàu.