Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [Home Page]
Kyù Söï : Phaùi-ñoaøn Phaät-giaùo Vieät-Nam ñi AÁn-Ñoä vaø Tích-Lan
Hoäi-Nghò Phaät Giaùo Theá-Giôùi taïi COLOMBO - 1950
Leã tuyeân theä thaønh laäp Hoäi Phaät-giaùo Theá-giôùi (25-5-1950) Vì ban chieâu taäp hoäi nghò Phaät-giaùo Theá-giôùi ñaõ löôïng cô bieát soá ngöôøi ñeán döï hoäi nghò vaø chieâm baùi buoåi leã khai maïc naøy raát ñoâng ñuùc. Nhaát laø buoåi leã tuyeân theä cuûa caû hai möôi saùu phaùi ñoaøn cuøng ñöùng ra saùng laäp Hoäi Phaät-giaùo Theá-giôùi. Vì theá neân leã naøy tröôùc ñònh cöû haønh ôû toøa khaùn ñaøi roäng nhaát Thuû-ñoâ Tích-Lan, nhöng vì phaàn caùc ñaïi bieåu Phaät-giaùo Theá-giôùi khoâng öng laøm leã tuyeân theä ôû nôi khoâng coù daáu veát thieâng lieâng cuûa Phaät-Toå, maø phaûi laøm leã ôû ngoâi chuøa thôø Raêng Ñöùc Phaät-Toå, coå tích cuûa Tích-Lan ôû tænh Kandy baây giôø. Tænh naøy caùch Colombo chöøng 150 caây soá, maø laïi ôû treân ngoïn ñaûo.
Taùm giôø saùng hoäi nghò ôû truï sôû Thanh-nieân Phaät-giaùo Tích-Lan ra ñi, vì oâ-toâ cöù phaûi boø ngöôïc söôøn nuùi chöøng 50 caây soá, töùc laø 1/3 ñöôøng Colombo ñeán Kandy, vì theá neân maõi ñeán gaàn 11 giôø môùi tôùi. Rieâng Kyù-giaû laáy theá laøm may maén, vì ñöôïc xem phong caûnh caû thaønh thò laãn thoân queâ cuûa Tích-Lan. Neáu caùc ñoäc-giaû sang du-lòch, seõ thaáy nhöõng böùc hoïa "sôn thuûy laâu ñaøi" maø ta cho laø gaám voùc so vôùi phong caûnh ñeïp thieân nhieân, cuûa ñaûo Tích-Lan, seõ thaáy böùc tranh kia chaû thaám vaøo ñaâu.
Tröa hoâm nay duøng côm hai nôi, caùc thieän tín thì aên ôû khaùch saïn do ban chieâu taäp theát, coøn chö taêng thì duøng côm chay do moät trai chuû daâng theát. Ngöôøi tieáp öùng chö taêng trong böõa côm naøy, töø chuû nhaø ñeán gia nhaân ñeàu ñi chaân khoâng heát. Khi chö taêng chöùng trai xong, hai oâng baø vaø caùc oâng giaø baø caû Thanh nieân nam nöõ ñeán laøm giuùp tieäc trai naøy ñeàu giaûi khaên ra ñaát ñeå leã heát vò naøy ñeán vò khaùc.Côm ngoï xong, nghæ ngôi ñeán 4 giôø chieàu môùi laïi ñi tôùi chuøa thôø Raêng Phaät döï leã, baét ñaàu ñeán cöûa chuøa ai naáy ñeàu phaûi thaùo boû giaày deùp vaøo ñöùng saép haøng nghieâm trang ñeå theo ban Phaät nhaïc röôùc vaøo nôi haønh leã, vöøa ñuùng 5 giôø baét ñaàu cöû baøi Phaät nhaïc Tích-Lan roài ñeán moät baøi kinh tieáng Phaïm ñoä 25 phuùt ñeå caàu nguyeän Tam baûo gia hoä. Vöøa döùt tieáng tuïng kinh, thaûy taát caû Taêng tuïc ñeàu ñöùng daäy nghieâm chænh chaøo moät vò Toå-Sö ngoaïi 80 tuoåi ra ngoài gheá chuû-toïa. Toâi ñöông nghó Ngaøi giaø nua theá naøy thì coøn noùi laøm sao ñöôïc to taùt cho soá chôï ngöôøi naøy nghe, thì boãng thaáy tieáng Sö-toå tieáp theo lôøi giôùi thieäu, Ngaøi ñoïc moät baøi dieãn-vaên non 20 phuùt maø khoâng thaáy troâng vaøo baøi laàn naøo. Tieáp theo Hoøa-thöôïng laø moät vò Hoä-Phaùp ñöôïc cöû laøm chuû-tòch cho thieän tín cuõng leân dieãn ñaøn. Ñaïi yù hai ngaøi ñeàu noùi vôùi 26 phaùi ñoaøn Phaät-giaùo theá-giôùi raèng: "Caàn phaûi coù moät toå chöùc thoáng nhaát löïc löôïng Phaät-giaùo, ñoaøn keát Phaät-töû baèng moät phöông dieän thaønh laäp hoäi Phaät-giaùo Theá-giôùi, neáu ñöôïc toaøn theå hoäi-nghò taùn thaønh". Moät vò laõo Taêng ñöôïc ra ñaùp: "Muoán phuïc höng Phaät-giaùo, muoán cöùu vaõn neàn tín-ngöôõng Phaät-giaùo hieän thôøi caàn phaûi laäp hoäi Phaät-giaùo Theá-giôùi. Taát caû ñaïi bieåu Taêng tuïc chuùng toâi xin taùn thaønh". Ñeå höôûng öùng moät tieáng taùn thaønh theo vôùi nhöõng aâm vaän Phaät nhaïc vang roäi caû khoâng trung, keá ñeán ai naáy ñeàu vaøo laøm leã phaùt theä. Moät Hoøa-thöôïng ñöôïc cöû ñoïc baûn tuyeân theä tröôùc Phaät-ñieän ñeå thaønh laäp hoäi Phaät-giaùo Theá-giôùi.
Baûn Tuyeân-theä "Chuùng toâi ñaïi-bieåu Phaät-giaùo caùc nöôùc vaø ñaïi-bieåu taát caû caùc toå-chöùc Phaät-giaùo treân hoaøn-caàu, hoâm nay (25-5-1950) hoïp tröôùc cöûa Tam-baûo toân-nghieâm ôû chuøa Raêng Phaät ñaây, voán laø nôi chuøa lòch-söû cuûa kinh-ñoâ coå-tích naøy, chuùng toâi cuøng nhau phaùt theä raèng: Caû xuaát-gia laãn taïi-gia ñeàu seõ heát söùc tuaân theo thi haønh giaùo-phaùp vaø giôùi-luaät cuûa Ñöùc Phaät Thích-Ca. Chuùng toâi vôùi caùc Phaät-töû seõ phaûi coá gaéng ñem mình laøm nhöõng taám göông trong saïch saùng-suoát giöõa neàn tín-ngöôõng Phaät-giaùo ñeå laøm cho tinh-thaàn Phaät-giaùo chung ñuùc thaønh moät khoái saùng-suûa maïnh-meõ khaép hoaøn-caàu.
Muoán ñaït ñöôïc muïc-ñích aáy, chuùng toâi cuøng nhau theà nguyeän seõ phaûi thoáng-nhaát Phaät-giaùo, ñoaøn-keát Phaät-töû theo nghóa "Luïc-hoøa" vôùi loøng thaâm-tín, ñeå dìu-daét taát caû Phaät-töû treân khaép hoaøn-caàu laøm cho ñaïo-lyù cuûa Phaät, tinh-thaàn thanh-tònh cuûa chö Taêng ñöôïc taát caû moïi ngöôøi treân theá-giôùi hieåu bieát. Mong raèng tinh-thaàn : "Töø-bi, hyû, xaû cuûa Ñöùc Phaät coù löïc-löôïng maïnh meõ voâ cuøng ñeå höôùng daãn caùc daân-toäc vaø caùc Chính phuû cuûa daân-toäc ñoù ñeàu tin-töôûng cuõng nhö ñeàu hoaït-ñoäng theo moät con ñöôøng töø-bi bình-ñaúng ñeå soáng chung vôùi cuoäc ñôøi saùng-suoát, röûa saïch heát nhöõng khoái oùc tham, saân, si, nhö theá ñeå loøng baùc-aùi, tình höõu nghò giöõa daân-toäc noï vôùi daân-toäc kia seõ hoøa giaûi, seõ thaân thieát, öùc trieäu ngöôøi nhö moät ñeå cho hoøa bình cuûa nhaân-loaïi seõ thöïc-hieän. Muoán ñaït tôùi muïc ñích vó-ñaïi ñoù, phaûi coù moät cô sôû vó-ñaïi, moät chöông-trình hoaøn-bò, ñeå giao cho moät cô-quan laõnh ñaïo. Vì theá neân chuùng toâi quyeát ñònh thaønh laäp hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi vôùi taát caû caùc Tröôûng Phaùi-ñoaøn Phaät-giaùo coù goùp maët goùp nhôøi taïi buoåi leã tuyeân-theä naøy, ñeàu ñöôïc ñuû thaåm-quyeàn quyeát ñoaùn vaø thi-haønh quyeát-nghò naøy.
Chuùng toâi raát möïc thaønh kính caàu xin Ñöùc Phaät phuø-hoä cho taát caû caùc söï coá gaéng cuûa chuùng toâi."
Ñoïc xong baûn quyeát-nghò naøy, taát caû 26 vò Tröôûng Phaùi-ñoaøn Phaät-giaùo ñeàu laàn löôït ñoïc nhôøi phaùt-nguyeän rieâng.
Döôùi ñaây laø lôøi tuyeân-theä cuûa toâi:
"Ñeä-töû Tyû-khieâu Thanh-Lai, bieät hieäu Toá Lieân nhaân danh Tröôûng Phaùi-ñoaøn Phaät-giaùo Vieät-Nam, haân-haïnh ñöôïc cuøng 25 vò Tröôûng Phaùi-ñoaøn Phaät-giaùo caùc nöôùc treân theá-giôùi, döï buoåi leã phaùt nguyeän thaønh laäp hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi döôùi boùng töø-bi cao caû. Caàu xin Ñöùc Phaät chöùng cho lôøi chaân-thöïc taùn-thaønh ñeà-nghò laäp hoäi Phaät-giaùo theá giôùi giöõa luùc naøy vaø tuyeân-theä vôùi Ñöùc Töø-bi, vôùi Phaät-töû theá-giôùi raèng : Seõ cuøng nhau aùp-duïng nhöõng lôøi ñaõ tuyeân-theä cho ñöôïc thöïc hieän laøm cho tinh-thaàn Phaät-giaùo moãi ngaøy ñöôïc theâm saùng-suûa ôû Vieät-Nam. Seõ laø coâng trình gom goùp löïc-löôïng vôùi hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi, söï thaønh coâng cuûa ñeä-töû sau naøy coøn nhôø ôû Ñöùc Phaät ñieåm-hoùa cho coù söï uûng-hoä cuûa Chính-phuû cuõng nhö cuûa daân Vieät-Nam vôùi caùc hoäi, caùc toå-chöùc Phaät-giaùo ôû Vieät-Nam, nhaát laø coøn phaûi hy-voïng söï uûng-hoä veà tinh-thaàn cuûa hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi nöõa".* Trong buoåi leã tuyeân-theä coøn coù maáy baøi dieãn-vaên maø kyù-giaû trích dòch nhöõng ñoaïn ñaëc saéc ôû trong caùc baøi cuûa OÂng Maha Nakaya De Malwatte, cuûa OÂng Diyavadana Nilame (ngöôøi coi soùc thôø raêng Phaät) vaø Baø G.C. Lounsbery (ñaïi-dieän caùc ñaïi-bieåu AÂu-chaâu). Ñaây laø ñoaïn vaên cuûa OÂng Maha Nakaya De Malwatte :
"Thöa chö Taêng vaø caùc anh em Phaät-töû theá-giôùi ! Chuùng toâi raát laáy laøm may maén ñöôïc gaëp gôõ tieáp röôùc caùc Quyù-vò trong ngoâi chuøa lòch-söû naøy. Hoâm nay caùc Quyù-vò tôùi ñaây thay maët cho Phaät-töû caùc xöù ñaõ ñöôïc töôi saùng vôùi aùnh saùng giaùo-lyù cuûa Ñaáng Ñaïi-töø-bi. Mong raèng ñieåm naøy ñöôïc coi nhö trieäu chöùng toát laønh vaø ñeå chöùng toû söï thöïc nghieäm cuûa coå truyeàn raèng: "Ñeán naêm 2500 (cöù theo Phaät-lòch Tích-Lan thì naêm nay môùi coù 2494, khaùc vôùi ta theo Phaät-lòch naêm nay ñaõ 2513) thì hoaøn caàu seõ ñöôïc hoaøn toaøn giaùc-ngoä".
Baây giôø ñaõ coù cô-hoäi thuaän tieän nhaát ñeå chæ cho hoaøn-caàu bieát con ñöôøng ñöa tôùi söï thaùi bình an-laïc cao caû nhaát, maø chæ coù Ñöùc Phaät môùi cöùu cho ta ñöôïc, vì baây giôø nhaân-loaïi cuõng nhö thôøi-ñaïi cuûa Ñöùc Phaät ñaõ môû mang tinh-thaàn raát saùng-suûa roäng-raõi. Bôûi vaäy chuùng ta phaûi nhaát quyeát ñi maø reo raéc maàm toát treân khaép theá-giôùi baèng caùch khôûi moät phong-traøo "Töø, Bi, Hyû, Xaû" nhö lôøi Phaät daïy.
Chuùng toâi doác loøng nguyeän-voïng cho neàn Phaät hoïc theá-giôùi ñöôïc baønh-tröôùng khaép ñoù ñaây ñeå laøm cho bao taâm-hoàn ñöông sôï haõi gôùm gheâ cuûa nhaân-loaïi, ñöông aùy naùy lo aâu, chieán-tranh seõ khoâng coøn treân hoaøn-caàu... Chuùng toâi môøi caùc Ngaøi thöôïng-khaùch cuûa chuùng toâi ñi thaêm caùc ngoâi chuøa lòch-söû vaø caùc laêng-taåm cuûa chuùng toâi. Xin thay maët toaøn nöôùc Tích-Lan vaø Giaùo-hoäi Taêng-giaø, chuùng toâi caàu chuùc caùc Ngaøi maïnh khoeû phuùc-tueä veïn toaøn vaø chuùng toâi öôùc mong raèng : Muïc-ñích cuûa Hoäi-nghò Phaät-giaùo theá-giôùi naøy laø ñem laïi hoøa bình cho theá-giôùi ñöôïc keát-quaû myõ-maõn."Cuûa OÂng Le Digavadama Nilame:
"Chuùng toâi laø Phaät-töû, moät phaàn naêm soá nhaân loaïi ñaõ cuøng nhau töø nhöõng phöong xa ngaøn muoân daäm tôùi ñaây hoäi hoïp ñeå toû cho hoaøn-caàu bieát söï thoáng-nhaát löïc-löôïng tín-ngöôõng cuûa chuùng ta, moät tín-ngöôõng ñaõ vöôït leân treân taát caû bao söï khoù khaên cuûa hoaøn caûnh tröôùng ngaïi. Söï hoïp maët cuûa chuùng ta ôû trong ngoâi chuøa thôø raêng Phaät naøy, môùi thaät laø cuoäc hoäi-nghò xöùng ñaùng cuûa Phaät-töû theá giôùi, tôùi ngoâi chuøa naøy laø nôi daáu veát ñaõ ñöôïc vò Coâng-chuøa Sanawal theo leänh vua cha ñem raêng Phaät töø AÁn Ñoä sang ñaõ 14 theá-kyû nay ñeå giao-phoù cho xöù Lanka naøy. Thaät laø laàn ñaàu tieân trong lòch-söû Phaät giaùo maø caùc Phaät-töû gaëp nhau ñeå goùp söùc gom coâng ñoái vôùi toâi laø ngöôøi gìn giöõ caùc thöù baùu cuûa Phaät, toâi tin vaøo söï hoäi hoïp ôû Lanka naøy laø moät vieäc vui möøng lôùn lao.
Taát caû chuùng ta töï doõng-daïc tuyeân-boá vôùi hoaøn-caàu raèng: Töø choã ñaát danh tieáng maø chuùng ta ñeán hoäi hoïp Hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi ñeå töø nay veà sau seõ laøm naåy nôû ra giöõa nhaân-loaïi nhöõng tö-töôûng cuûa Ñöùc Phaät, tình thöông yeâu cuûa muoân loaøi, noù seõ chaéc chaén ñöa laïi hoøa-bình haïnh-phuùc cho moät theá giôùi ñöông ñieâu linh".
Cuûa baø G.C. Lounsbery, Hoäi-tröôûng hoäi AÙi-höõu Phaät-giaùo:
Thöa Quyù vò,
Caùc Phaùi-ñoaøn chaâu AÂu vaø chaâu Myõ ñaõ cöû toâi ñeán ñaây ñeå toû loøng thaønh kính vôùi ngoâi Tam-baûo trong choán toân-nghieâm naøy, coù theå goïi ñöôïc laø Trung-taâm-ñieåm Phaät-giaùo cuûa hieän-taïi. Bôûi vaäy nhaân danh taát caû caùc Phaùi-ñoaøn chaâu AÂu vaø chaâu Myõ, toâi xin caùc Ngaøi nhaän taám loøng thaønh-kính vaø toân-suøng söï coäng-taùc cuûa ngöôøi Phaät-töû giöõa chaâu AÂu, chaâu Myõ vôùi chaâu AÙ ñeå cuøng mong nhôø Phaät-toå ñoä cho chuùng ta coù cô-hoäi xum hoïp caùc moái loøng, caùc baøn tay coâng-ñöùc ñeå töôùc khí giôùi trong caùc moái loøng thuø oaùn thuø oaùn, caùc baøn tay taøn saùt. Theo ñeà-nghò cuûa Baùc-syõ G.P. Malalasekera, toâi saùt nhaäp taát caû caùc Phaùi-ñoaøn chaâu AÂu vaø chaâu Myõ vaøo quyeát ñònh thaønh laäp moät hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi maø Trung-taâm-ñieåm hieän thôøi laø Tích-Lan. Chuùng ta cuøng nguyeän vôùi Baùc-syõ raèng: Hoäi Phaät-giaùo theá-giôùi seõ ñem ra nhieàu nhöõng moái giaây taâm trí ñoaøn-keát vaø laïi laø nhöõng giaây thaân-aùi vôùi hieåu bieát cuûa caùc Phaät-töû treân theá-giôùi ñeå cho hoï coù theå coäng-taùc maø truyeàn-baù Phaät-giaùo. Toâi caàu chuùc cho moïi loaøi ñeàu ñöôïc haïnh-phuùc."
[Trôû Veà ] [Trang sau ] [Trang tröôùc ]
A - Chuaån bò
1 - Duyeân khôûi - Töø Baéc vaøo Nam ñeå vaïch roõ nhieäm-vuï
B - Thôøi gian taïi AÁn Ñoä
2 - Hoäi Phaät-giaùo AÁn Ñoä ñoái vôùi Phaùi-Ñoaøn Phaät-giaùo Vieät-Nam
3 - Trao ñoåi veà tình hình Phaät giaùo taïi AÁn-Ñoä vaø taïi Vieät Nam
C - Thôøi gian taïi Tích Lan
4 - Leã Tuyeân theä
5 - Leã Khai Maïc
6 - Keát quaû vaø tình hình toång quaùt cuûa Hoäi-nghò Phaät-giaùo Theá-giôùi
D - Haønh trình chieâm baùi Phaät tích taïi AÁn Ñoä
7 - Chieâm baùi Xaù Lôïi hai vò Thaùnh Taêng
8 - Chieâm baùi Song Laâm - Thöùu Lónh
(coøn tieáp)