| Ngöôøi
Cö Só
[ Trôû Veà ]
[Trang chuû]
|
LÔØI NGÖÔØI DÒCH Nguyeân taùc A Buddhist View
of Women: A Comparative Study of the Rules for Bhikṣuṇīs
and Bhikṣus Based on the Chinese Prātimokṣa ñöôïc ñaêng trong phaàn
tieáng Anh cuûa moät soá trang Phaät hoïc. Veà
nguyeân taéc dòch, chuùng toâi coá ñi saùt vôùi vaên phong cuûa taùc giaû, chæ
tröø choã naøo thaáy khoâng phuø hôïp vôùi vaên phong Vieät ngöõ, buoäc chuùng
toâi phaûi dòch thoaùt yù. Taùc
giaû so saùnh Giôùi Boån Taêng vaø Giôùi Boån Ni döïa treân baûn tieáng
Hoa, nhöng moät vaøi choã chuùng toâi ñoái chieáu laïi vôùi nguyeân taùc tieáng
Hoa thì nhaän thaáy noù khoâng saùt vôùi baûn tieáng Hoa laém. Töï nghó, nhieäm
vuï cuûa chuùng toâi khoâng phaûi laø so saùnh caùch dòch Giôùi Boån töø tieáng
Hoa sang tieáng Anh cuûa taùc giaû nhö theá naøo, neân chuùng toâi khoâng quan taâm
nhieàu veà vaán ñeà naøy. Tuy nhieân, trong quaù trình dòch, coù moät vaøi choã
laøm chuùng toâi hôi nghi ngôø, buoäc chuùng toâi phaûi ñoái chieáu laïi vaø phaùt
hieän coù nhieàu giôùi coù noäi dung hôi xa vôùi nguyeân taùc; nhôø ñoù chuùng
toâi môùi phaùt hieän traät töï cuûa caùc giôùi trong baûn dòch naøy bò thay ñoåi
raát nhieàu. Do ñoù, choã naøo chuùng toâi voâ tình phaùt hieän ñöôïc thì chuùng
toâi ghi laø chuù thích cuûa ngöôøi dòch ñeå ñoäc giaû coù theå ñoái chieáu
laïi. Trong
nguyeân taùc, taùc giaû ñaõ duøng haäu chuù cho toaøn boä baøi vieát. Vì chuùng toâi
nghó caùch chia baøi vieát theo töøng phaàn ñeå dòch vaø trình baøy thì deã
daøng cho baûn thaân chuùng toâi vaø cho ñoäc giaû hôn, neân chuùng toâi laøm haäu
chuù cho töøng phaàn, do ñoù thöù töï haäu chuù cuûa baûn dòch vaø baûn nguyeân
taùc khoâng gioáng nhau. Thöù nöõa, vì trong quaù trình dòch chuùng toâi coù ñöa
theâm moät soá yù kieán caù nhaân neân traät töï cöôùc chuù bò thay ñoåi theo vaø
soá löôïng haäu chuù cuõng gia taêng. Vì
khaû naêng trình baøy bò haïn cheá, neân caùc bieåu ñoà trong nguyeân taùc chuùng
toâi khoâng veõ ñöôïc vaø thay vaøo ñoù chuùng ñöôïc trình baøy döôùi daïng baûng
lieät keâ ñính keøm caùc maëc öôùc. Do ñoù, nhöõng ñoaïn caùc maëc öôùc trong
baûn dòch ñeàu do chuùng toâi ghi theâm vaøo ñeå ñoäc giaû deã naém baét. Baûn
nguyeân taùc tieáng Anh coù phaàn Thö Muïc Tham Khaûo caùc nguoàn taøi lieäu tieáng
Anh, Hoa, Nhaät, vaø Trieàu Tieân, chuùng toâi khoâng ñöa vaøo baøi dòch naøy, neáu
ñoäc giaû naøo muoán tham khaûo theâm xin vaøo nguyeân taùc ñeå xem. Taùc
giaû baøi khaûo luaän so saùnh hai boä Giôùi
Boån Taêng vaø Giôùi Boån Ni
naøy coù leõ ñaõ boû coâng nghieân cöùu moät vaøi boä Luaät vaø caùc baøi vieát
nghieân cöùu coù lieân heä ñeán Luaät neân ñaõ ñöa ra nhieàu daãn chöùng ñoàng
dò ñeå soi saùng vaán ñeà döôùi nhieàu khía caïnh khaùc nhau. Ñieåm
khaù ñoäc ñaùo trong baøi vieát naøy, taùc giaû cuõng laø moät Tyø-kheo-ni coù moät
quan ñieåm khaù khaùc bieät vôùi haàu heát caùc quan ñieåm cuûa caùc nhaø ghieân
cöùu phöông Taây khi hoï nghieân cöùu veà quan ñieåm bình ñaúng cuûa Phaät giaùo,
ñaëc bieät giöõa Taêng Ni, hay roäng hôn laø nam vaø nöõ. Phaàn lôùn caùc hoïc
giaû Ñoâng Taây ñeàu cho raèng chö Ni bò eùp buoäc phaûi giöõ hôn chö Taêng 100 giôùi vaø
tuaân thuû Baùt Kính Phaùp, ñieàu ñoù ñöôïc xem nhö laø ñieàu khoâng caàn thieát.
Nhöng theo Sö Coâ In Young Chung cho raèng nhöõng giôùi maø chö Ni buoäc phaûi tuaân thuû ñoù raát caàn thieát
cho moät Tyø-kheo-ni soáng trong xaõ hoäi AÁn Ñoä coå ñaïi (Phaàn V: Giôùi
Ba-daät-ñeà). Hôn nöõa, Baùt Kính Phaùp laø moät vaán ñeà gaây nhieàu tranh
caõi coù phaûi laø do chính ñöùc Phaät cheá ñònh hay khoâng? Sö Coâ In Young
Chung vaø nhieàu taùc giaû nghieân cöùu khaùc nhö trong phaàn IX ñaõ trình baøy laø
Baùt Kính Phaùp khoâng phaûi do chính ñöùc Phaät cheá ñònh, maø coù leõ laø do
chö Toå hoaëc caùc nhaø coù troïng traùch
bieân taäp Tam Taïng veà sau theâm vaøo. Chuùng toâi cuõng ñoàng vôùi caùc quan ñieåm
ñoù. Tuy nhieân, chuùng toâi nghó raèng khoâng phaûi vì Baùt Kính Phaùp khoâng phaûi
do chính ñöùc Phaät cheá ñònh neân chuùng ta coù quyeàn baùc boû. Theo kinh nghieäm
baûn thaân cuûa ngöôøi dòch, duø chö Ni coù buoäc giöõ Baùt Kính Phaùp nhö ñieàu
kieän tieân quyeát cho ñôøi soáng lyù töôûng cuûa moät ngöôøi xuaát gia, thì
ñieàu ñoù cuõng khoâng coù trôû ngaïi cho ñôøi soáng tu taäp taâm cuûa mình,
maø ngöôïc laïi Baùt Kính Phaùp giuùp cho Taêng Ni toå chöùc ñôøi soáng coäng ñoàng
oån ñònh hôn, khi nhìn theo phöông dieän xaõ hoäi hoïc, vì ñieàu ñoù giuùp
cho chö Taêng Ni coù khoaûng caùch, traùnh ñöôïc nhöõng raéc roái coù theå phaùt
sinh. Hôn nöõa, Baùt Kính Phaùp giuùp cho chö Ni khieâm haï tröôùc chö Taêng vaø
nhôø ñoù chö Ni hoïc ñöôïc nhieàu kinh nghieäm tu taäp quyù baùu töø chö
Taêng. Chính nhôø söï khieâm haï ñoù, chö Ni taïo ñöôïc caùc moái quan heä toát
ñoái vôùi chö Taêng vaø giuùp ích cho ñôøi soáng coäng ñoàng chö Ni ñöôïc
oån ñònh hôn. Ñieàu naøy cuõng khoâng phaûi vì nhöõng lôïi ích thoâ thieån nhö
treân maø buoäc chö Ni phaûi giöõ theâm Baùt Kính Phaùp maø nhieàu chö Ni Vieät
Nam hay caùc nöôùc than van, thaäm chí coù nhöõng thaùi ñoä hoaëc haønh ñoäng quaù
ñaùng ñoøi hoûi quyeàn bình ñaúng tuyeät ñoái giöõa nam nöõ nhö theá thöôøng.
Söï ñoøi hoûi quaù ñaùng vôùi taâm nieäm hôn thua, lôùn nhoû, xuaát phaùt töø
caùc taâm lyù baát thieän nhö vaäy laøm cho caùc moái quan heä xaõ hoäi ñoå vôõ,
chöa keå ñeán ñôøi soáng noäi taâm cuûa chö Ni cuõng bò baát an vì nhöõng
taâm nieäm aáy thöôøng rình raäp, daøy xeùo maûnh ñaát taâm cuûa hoï. Theo caùc
nhaø khoa hoïc vaø nhieàu nhaø nghieân cöùu veà taâm lyù trò lieäu, caùc nhaø taâm
lyù hoïc, phuï nöõ coù nhieàu nhöôïc ñieåm hôn nam giôùi vì caáu truùc sinh
lyù chi phoái naõo boä, laøm aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng taâm linh. Do ñoù,
khoâng coù gì quaù ñaùng khi chö Ni phaûi tuaân giöõ theâm Baùt Kính Phaùp vaø moät
soá giôùi khaùc trong caùc tuï giôùi.
Dó
nhieân, chö Taêng cuõng ñöøng vì lôïi duïng Baùt Kính Phaùp maø baét naït chö Ni
thaùi quaù, laøm cho chö Ni phaûi tuûi thaân, caûm thaáy bò heøn moïn. Ñieàu ñoù cuõng khoâng töông hôïp vôùi vôùi lôøi
daïy cuûa ñöùc Phaät, ñoù laø taát caû chuùng sanh ñeàu bình ñaúng tröôùc
ñau khoå vaø quaû vò giaùc ngoä toái thöôïng.
Tinh thaàn baûo thuû khoâng cho nöõ giôùi thoï cuï tuùc giôùi cuûa
moät soá nöôùc theo truyeàn thoáng Phaät giaùo Theravāda (Laøo, Cam Pu Chia, Thaùi
Lan, Mieán Ñieän) vaø Phaät giaùo Ñaïi Thöøa (Taây Taïng vaø Moâng Coå) ñaõ laøm
cho nöõ giôùi sinh khôûi nhöõng tö töôûng töï ti maëc caûm khoâng caàn thieát,
roài laïi ñi caàu thoï cuï tuùc giôùi ôû nôi khaùc. Kính mong chö toân ñöùc
quan taâm naâng ñôõ cho chi Ni phaùt huy heát chöùc naêng cuûa mình nhö thôøi ñöùc
Phaät coøn taïi theá, taïo ñieàu kieän ñeå chö Ni ñoùng goùp söùc moïn cuûa
mình cho nhaân quaàn xaõ hoäi, ñem laïi cuoäc soáng an laïc vaø ñaïo vò hôn. Chuùng toâi dòch
taøi lieäu naøy vôùi muïc ñích laø ñeå hoïc hoûi theâm, nhaän thaáy taøi lieäu
naøy coù leõ seõ boå ích cho nhöõng vò muoán nghieân cöùu veà Giôùi Boån Taêng vaø Giôùi Boån Ni, caùc quan ñieåm Ñoâng Taây veà
quan ñieåm bình ñaúng giöõa Taêng vaø Ni cuõng nhö giôùi thieäu sô boä lyù do Giôùi Boån Ni
ñöôïc thaønh laäp maø Sö Coâ In Young Chung ñaõ daøy coâng bieân khaûo.
Do ñoù, xin ñöôïc chia seû vôùi taát caû thieän höõu tri thöùc, ñaëc bieät
nhöõng vò quan taâm nhieàu ñeán Giôùi Boån
Taêng vaø Giôùi Boån Ni. Baûn dòch coù leõ
coøn nhieàu khieám khuyeát, mong caùc baäc thieän höõu tri thöùc hoan hyû chæ daïy
cho. Kính chuùc chö phaùp höõu ñeàu ñöôïc “hieän phaùp laïc truù” vaø sôùm
ñaït ñöôïc lyù töôûng haèng mong öôùc. Muøa Phaät Ñaûn PL.
2546 Dharamsala, AÁn Ñoä, Thích Nöõ Lieân Hieáu
Kính ghi. Giôùi thieäu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | Lôøi ngöôøi dòch |
| [ Trôû Veà ] |