QUAN ÑIEÅM PHAÄT GIAÙO VEÀ NÖÕ GIÔÙI –

SO SAÙNH LUAÄT TYØ KHEO VAØ TYØ KHEO NI  DÖÏA TREÂN GIÔÙI BOÅN TIEÁNG HOA

Nguyeân taùc: Tyø-kheo-ni In Young Chung

Thích nöõ Lieân Hieáu dòch

---

Phaàn VIII: Dieät Traùnh Phaùp (Adhikaraṇ-Śamatha dharmā)

*******

Tuï cuoái cuøng cuûa Giôùi Boån Taêng vaø Giôùi Boån Ni  laø Dieät Traùnh Phaùp hay “caùch giaûi quyeát vaán ñeà hôïp lyù”.[1] Dieät Traùnh Phaùp ñöôïc dòch sang tieáng Hoa laø mie cheng fa (Dieät Traùnh Phaùp) [2] coù nghóa laø “hoùa giaûi caùc vaán ñeà tranh caõi.” Trong caû hai Giôùi Boån Taêng vaø Giôùi Boån Ni, phaàn Dieät Traùnh Phaùp coù soá löôïng vaø noäi dung gioáng nhau. Phaàn naøy ñöa ra 7 caùch giaûi quyeát khaùc nhau trong moïi hình thöùc sinh hoaït, kyû luaät cuûa coäng ñoàng tu só. Trong caùc ñieàu luaät naøy, chuùng ta thaáy caû hai boä Taêng Ni söû duïng caùc quy luaät  hoaøn toaøn gioáng nhau ñeå hoùa giaûi caùc vaán ñeà tranh caõi cuûa caùc thaønh vieân trong Taêng ñoaøn. Dieät Traùnh Phaùp [3] ñöôïc trình baøy nhö döôùi ñaây:

1. Giaûi quyeát vaán ñeà phaûi coù maët cuûa ngöôøi phaïm toäi.

2. Giaûi quyeát vaán ñeà phaûi döïa treân ñieàu nhôù laïi cuûa ngöôøi phaïm toäi.

3. Giaûi quyeát vaán ñeà trong thôøi gian ngöôøi phaïm toäi khoâng bò beänh taâm thaàn.

4. Giaûi quyeát baèng caùch baûo ngöôøi phaïm toäi phaûi saùm-hoái.

5. Giaûi quyeát vaán ñeà baèng caùch quaùn saùt baûn chaát ñaëc bieät cuûa Tyø-kheo hoaëc Tyø-kheo-ni bò keát toäi.

6. Giaûi quyeát baèng caùch laáy ñaàu phieáu cuûa soá ñoâng.

7. Giaûi quyeát baèng caùch boû qua vieäc tranh caõi nhö coû moïc phuû treân ñaát.

Khi tranh caõi xaûy ra trong Taêng ñoaøn, noù ñöôïc giaûi quyeát theo 7 ñieàu luaät naøy. Theo Ji-kwan Lee, coù 4 loaïi tranh caõi. Vieäc tranh caõi xuaát hieän do vaán ñeà tranh luaän giaùo phaùp hay giôùi luaät caàn coù moät quyeát ñònh roõ raøng ñuùng hay sai. Vieäc tranh caõi xuaát hieän trong vieäc khieån traùch veà yù töôûng, ñaïo ñöùc, tính neát, phaåm haïnh hay loái soáng cuûa moät vò Tyø-kheo hay Tyø-kheo-ni. Vieäc tranh caõi xuaát hieän laø do buoäc toäi ñoái vôùi moät Tyø-kheo hoaëc Tyø-kheo-ni, toäi ñoù phaûi ñöôïc xaùc ñònh laø hôïp lyù hay khoâng hôïp lyù vaø toäi ñoù thuoäc toäi naëng hay nheï. Vieäc tranh caõi phaùt sinh coù lieân heä ñeán söï thoáng nhaát caùc thuû tuïc yeát-ma trong Taêng ñoaøn.[4]

Dieät Traùnh Phaùp trình baøy moät heä thoáng ñeå giaûi quyeát moïi tranh chaáp caû hai boä Taêng Ni. Vì nhöõng  ñieàu khoaûn naøy khoâng phaûi laø caùc giôùi lieân heä ñeán baûn chaát caùc toäi neân khoâng coù hình phaït naøo khi vi phaïm phaàn Dieät Traùnh Phaùp naøy.[5] Toâi tin raèng ñöùc Phaät ñaõ nhìn thaáy tieàm löïc cuûa nam giôùi vaø nöõ giôùi töông ñöông vôùi nhau, neân trong phaàn Dieät Traùnh Phaùp naøy Ngaøi ñaõ quy ñònh caùch giaûi quyeát tranh chaáp cuûa  Ni ñoaøn gioáng nhö Taêng ñoaøn.