Ngöôøi Cö Só          [ Trôû Veà         [Trang chuû]
 
QUAN ÑIEÅM PHAÄT GIAÙO VEÀ NÖÕ GIÔÙI –
SO SAÙNH LUAÄT TYØ KHEO VAØ TYØ KHEO NI  DÖÏA TREÂN GIÔÙI BOÅN TIEÁNG HOA
Nguyeân taùc: Tyø-kheo-ni In Young Chung
Thích nöõ Lieân Hieáu dòch

 

Phaàn V: Giôùi Ba-daät-ñeà (Pāyantika dharmā)

*******

Caùc giôùi trong tuï Ba-daät-ñeà (pāyantika hay patayantika) ñöôïc dòch sang tieáng Hoa laø tan t’i fa (ñôn ñeà phaùp) [1] hoaëc laø tan to fa (ñôn ñoïa phaùp) [2]. Caùc giôùi naøy ít nghieâm troïng hôn caùc giôùi ôû nhöõng tuï tröôùc cuûa Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni, phaïm vi cuûa chuùng bao goàm nhieàu vaán ñeà. Trong tuï naøy coù 178 giôùi cho Tyø-kheo-ni vaø 90 giôùi cho Tyø-kheo.

Baø Horner giaûi thích raèng: “Ñieåm laï luøng cuûa caùc giôùi Ba-daät-ñeà trong Baûn Sôù Giaûi Coå khoâng coù choã naøo giaûi thích yù nghóa cuûa chöõ Ba-daät-ñeà, toäi naøo khieán ñaõ taïo ra teân Ba-daät-ñeà. Noù xuaát phaùt töø cuïm töø “āpatti desetabbā” (toäi coù theå ñöôïc ñoaïn tröø nhôø saùm-hoái) ñöôïc ghi trong phaàn Vibhaṅga trong moãi giôùi Nissaggiya, töø ñoù chuùng ta coù theå suy luaän raèng pācittiya laø toäi phaûi saùm-hoái; vaø ngay caû trò phaït toäi Ni-taùt-kyø-ba-daät-ñeà vaø leã saùm-hoái coù theå ñöôïc Taêng ñoaøn, moät hoäi chuùng hoaëc moät vò Taêng ñeàu thöïc hieän ñöôïc, do ñoù chuùng ta coù theå keát luaän laø nhöõng caùch tieán haønh nhö ôû treân vöøa trình baøy ñöôïc thöïc hieän moät caùch toát ñeïp khi toäi aáy chæ laø toäi Ba-daät-ñeà, caàn phaûi saùm-hoái chöù khoâng phaûi laø toäi Ni-taùt-kyø-ba-daät-ñeà.[3]

Ba-daät-ñeà (P. Pācittiya) laø moät toäi coù theå phaù vôõ caùc thieän nghieäp (kuśala-karmā), tuy nhieân, noù chæ laø moät teá haïnh (āpatti), chæ caàn chuù taâm thì coù theå khoâng bò phaïm.[4]  Trong tuï Ba-daät-ñeà naøy, soá löôïng caùc giôùi trong Giôùi Boån Ni vaø Giôùi Boån Taêng  cheânh leäch khaù lôùn. Döïa treân thöïc teá lòch söû cuûa ñôøi soáng sinh hoaït haèng ngaøy cuûa chö Tyø-kheo-ni, muïc ñích chính cuûa caùc ñieàu luaät naøy laø khuyeán khích caùc Tyø-kheo-ni chaùnh nieäm trong lôøi noùi, haønh vi, cuõng nhö tuaân haønh caùc thanh quy cuûa Taêng ñoaøn, v.v… Wijayaratna chæ ra raèng: “Ba-daät-ñeà ñeà caäp ñeán caùc toäi ñoøi hoûi chæ saùm-hoái.” [5] Khi moät Tyø-kheo hoaëc Tyø-kheo-ni vi phaïm moät trong caùc giôùi Ba-daät-ñeà, ñöông söï buoäc phaûi saùm-hoái tröôùc moät Tyø-kheo hoaëc Tyø-kheo-ni khaùc, hoaëc tröôùc moät hoäi chuùng hoaëc tröôùc Taêng ñoaøn.[6] Caùc giôùi trong tuï Ba-daät-ñeà ñöôïc neâu nhö döôùi ñaây.

Ngöôøi dòch taïm maëc öôùc nhö sau:  Soá La-tinh laø traät töï caùc giôùi; keá ñeán laø noäi dung cuûa giôùi,[7]  vaø cuoái cuøng laø traät töï cuûa giôùi Tyø-kheo töông ñöông ñöôïc ñeå trong ngoaëc vuoâng neáu coù [8]

1. Caám coá yù noùi laùo [1].

2. Caám noùi lôøi nhuïc maï [2].

3. Caám noùi hai löôõi laøm cho caùc thaønh vieân trong Taêng ñoaøn giaän gheùt laãn nhau [3].

4. Caám ôû chung phoøng vôùi ngöôøi nam trong moät ñeâm [4].

5. Caám ôû chung phoøng vôùi phuï nöõ quaù hai ba ñeâm [5].

6. Caám tuïng kinh vôùi ngöôøi chöa thoï giôùi cuï tuùc [9] [6].

7. Caám hoïc toäi naëng cuûa moät Tyø-kheo-ni cho moät ngöôøi chöa thoï giôùi [7].

8. Caám khoe pheùp thaàn thoâng vôùi ngöôøi  chöa thoï giôùi ñeå xin thöùc aên [8].

9. Caám noùi 5, 6 caâu kinh phaùp cho ngöôøi nam, tröø khi coù ngöôøi nöõ tri thöùc chöùng döï [9].

10. Caám ñaøo ñaát [10].

11. Caám chaët phaù caây [11].

12. Caám chöûi ruûa, gaây goå trong Taêng ñoaøn [12].

13. Caám vu khoáng hay maéng nhieác tri söï [13].

14. Caám traûi ngoïa cuï, gheá naèm, gheá hoaëc taám loùt ôû choã chaùn chöôøng thuoäc chuùng Taêng [14].

15. Caám traûi ngoaï cuï, gheá naèm, gheá hoaëc taám loùt nôi choã kín thuoäc chuùng taêng [15].

16. Caám naèm nôi choã nguû hoaëc choã ôû cuûa moät vò Tyø-kheo-ni khaùc  [16].

17. Caám ñuoåi hoaëc sai ñuoåi moät vò Tyø-kheo-ni khoûi Taêng phoøng [17].

18. Caám ngoài hoaëc naèm treân giöôøng hoaëc gheá coù chaân bò yeáu [18].

19. Caám uoáng nöôùc coù coân truøng [19].

20. Caám lôïp choã ôû ñeán hai ba lôùp [20].

21. Caám duøng thöùc aên nôi nhaø nghæ coâng coäng quaù moät laàn, tröø khi beänh [31].

22.  Caám aên rieâng moät nhoùm, tröø khi ñuùng thôøi [10] [33].

23. Caám nhaän quaù ba baùt côm [34].

24. Caám aên phi thôøi [11] [37].

25. Caám aên thöùc aên caùch ñeâm [38].

26. Caám ñeå vaøo mieäng thöùc aên [12] khoâng phaûi cuûa cuùng döôøng ngoaïi tröø nöôùc vaø taêm xæa raêng [39].

27.Caám höùa roài khoâng ñeán nhaän thöùc aên cuûa moät tín chuû [42].

28. Caám aên roài maø ngoài naùn laïi laâu nôi nhaø cuûa vôï choàng cö só.[13]  [43].

29. Caám ngoài choã khuaát vôùi vôï choàng cö só [14] [44].

30.  Caám ngoài choã khuaát [15] vôùi ñaøn oâng [45].

31. Caám thaát höùa khoâng cho thöùc aên Tyø- kheo-ni ñang ñoàng haønh khaát thöïc [46].

32. Caám caát giöõ thuoác quaù 4 thaùng [47].

33. Caám ñeán xem taäp traän, tröø khi coù duyeân côù [48].

34. Caám ôû chung vôùi quaân ñoäi quaù 3 ñeâm [49].

35.  Caám ôû chung trong quaân ñoäi ñeå xem traän ñaùnh [50].

36. Caám uoáng nöôùc coù chaát laøm say [51].

37. Caám ñuøa giôõn trong nöôùc [52].

38. Caám thoïc leùt moät Tyø-kheo-ni khaùc [53].

39. Caám khoâng nghe lôøi khuyeân can cuûa chö Ni [54].

40. Caám doaï naït hoaëc laøm chö Ni khaùc hoaûng sôï [55].

41. Caám chöa ñöôïc nöûa thaùng taém moät laàn, tröø khi ñuùng luùc [16] [56].

42. Caám ñoát löûa nôi ñaát troáng [57].

43. Caám daáu y baùt cuûa vò khaùc duø laø giôõn [58].

44. Caám laáy laïi y khi ñaõ cho ngöôøi roài maø khoâng coù söï ñoàng yù cuûa ngöôøi ñoù [59].

45. Caám maëc y môùi maø khoâng nhuoäm hoaïi saéc [60].

46. Caám coá yù gieát haïi sinh vaät [61].

47.  Caám coá yù uoáng nöôùc coù coân truøng [62].

48.  Caám coá yù khích baùc laøm buoàn khoå moät Tyø-khöu-ni khaùc duø chæ trong choác laùt [63].

49. Caám che daáu troïng toäi cuûa Tyø-kheo-ni khaùc thöôøng phaïm [65].

50. Caám gaây goå, caõi laãy hay ñaùnh nhau [66].

51. Caám coá yù cuøng ñi chung ñöôøng vôùi keû troäm [67].

52. Caám vì taø kieán cuûa chính mình maø  khoâng nghe lôøi khuyeân baûo [68].

53. Caám cuøng aên, cuøng noùi, cuøng naèm vôùi moät Tyø-kheo-ni ñang bò Taêng cöû toäi [69].

54. Caám baûo veä moät Thöùc-xoa-ma-na [17] ñang bò Taêng cöû toäi [70].

55. Caám khoâng nghe lôøi khuyeân hoïc giôùi luaät cuûa vò Tyø-kheo coù ñöùc haïnh [71].

56. Caám xem thöôøng giôùi luaät [72].

57. Caám khoâng chuù yù nghe tuïng Giôùi Boån [73].

58. Caám tham gia pheâ bình sau khi Taêng ñaõ yeát-ma [74].

59. Caám ñöùng daäy maø khoâng xin pheùp caùc vò Tyø-kheo-ni coù thaåm quyeàn khi Taêng ñoaøn ñang baøn thaûo Phaät phaùp [75].

60. Caám pheâ bình quyeát ñònh cuûa ngöôøi khaùc sau khi ban cho hoï quyeàn quyeát ñònh roài [18] [76].

61. Caám coá nghe chuyeän Tyø-kheo-ni ñaáu khaåu, tranh luaän hoaëc tham gia tranh chaáp [19] [77].

62. Caám vì giaän hoaëc khoâng vui maø ñaùnh Tyø-kheo-ni khaùc [78].

63. Caám vì giaän hoaëc khoâng vui maø giaù ñaùnh moät Tyø-kheo-ni khaùc [79].

64. Caám voâ côù buoäc toäi moät Tyø-kheo-ni khaùc [80].

65. Caám ñeán hoaëc qua laïi coång quan chöùc vaøo luùc saùng sôùm maø khoâng xin pheùp moät vò Tyø-kheo-ni coù thaåm quyeàn [81].

66. Caám nhaët cuûa baùu rôi hoaëc baûo ngöôøi khaùc nhaët [82].

67. Caám vaøo laøng saùi giôø khoâng xin pheùp moät vò Tyø-kheo-ni höõu traùch, ngoaïi tröø ñuû duyeân côù [83].

68.  Caám ñoùng chaân gheá cao quaù 8 ngoùn tay [20] [84].

69. Caám ngoài naèm treân giöôøng gheá phuû vaûi boâng [85].

70. Caám aên toûi.

71. Caám caïo loâng choã kín.

72. Caám duøng tay röûa tònh quaù haïn.

73. Caám duøng ñoà vaät laøm nam caên.

74. Caám cuøng nhau voã vaøo choã kín.                                      

75. Caám haàu nöôùc hoaëc quaït cho Tyø-kheo ñang duøng côm.

76. Caám xin cö só luùa thoùc.

77.  Caám quaêng ñoà ñaïi tieåu treân coû.

78. Caám quaêng ñoà ñaïi tieåu qua raøo.

79. Caám ñi xem ca, muùa, nhaïc.

80. Caám ñöùng noùi chuyeän vôùi ngöôøi nam choã vaéng.

81. Caám vaøo choã vaéng vôùi ngöôøi nam.

82. Caám noùi thaàm vôùi ngöôøi nam ôû choã vaéng.

83. Caám lìa nhaø cö gia maø khoâng noùi chuû nhaø.

84. Caám ngoài nôi nhaø cö gia maø khoâng hoûi xin.

85. Caám naèm treân choã ngoài trong nhaø cuûa cö só maø khoâng xin pheùp hoï.

86.  Caám vaøo phoøng toái vôùi ngöôøi nam.

87. Caám tuyeân thuyeát lôøi daïy cuûa Thaày mình moät caùch sai laàm.

88. Caám nguyeàn ruûa chính mình hoaëc ngöôøi khaùc.

89. Caám ñaám ngöïc khoùc loùc sau khi gaây goå.

90.  Caám nguû chung giöôøng ngoaïi tröø luùc beänh.

91. Caám ñaép chung meàn.

92. Caám coá yù taïo moái baát hoaø vôùi Tyø-kheo-ni khaùc baèng caùch ñaët vaán ñeà raéc roái.

93.  Caám khoâng chaêm soùc ngöôøi beänh ôû  cuøng phoøng.

94. Caám giaän hoaëc khoâng vui maø ñuoåi Tyø-kheo-ni ñi nôi khaùc.

95.  Caám du haønh khaát thöïc trong muøa an cö. [21]

96. Caám sau muøa an cö maø khoâng du haønh khaát thöïc.

97. Caám du haønh taïi vuøng bieân giôùi nguy hieåm, ñang ñaùnh nhau.

98. Caám du haønh trong caùc vuøng bieân giôùi coù nguy hieåm vaø ñang ñaùnh nhau.

99.  Caám thaân caän vôùi cö só hoaëc con cö só.

100.  Caám ñi xem cung vua, nhaø trieån laõm, coâng vieân, ao sen.

101. Caám taém nôi hoà ao maø khoâng coù khaên taém.

102.  Caám may khaên taém roäng quaù quy ñònh [22] (gioáng giôùi thöù 89).

103. Caám coá yù thaát höùa khoâng may y cho chö Ni.

104. Caám ñeå quùa 5 ngaøy maø khoâng chaêm soùc ñeán thöôïng y [23].

105. Caám laáy ñoà cuûa chuùng Taêng maø duøng rieâng cho mình.

106. Caám laáy y cuûa Ni khaùc maëc maø khoâng hoûi tröôùc.

107. Caám laáy y cuûa chö Ni ñöa cho cö só, ngoaïi ñaïo, hoaëc nöõ ngoaïi ñaïo.

108. Caám ngaên caûn chuùng Taêng chia y ñuùng  phaùp.

109. Caám ngaên chuùng Taêng chia y Kaṭhina hôïp phaùp.

110. Caám ngaên Tyø-kheo-ni khaùc chia y  kaṭhina.

111. Caám khoâng giaûi hoaø nhöõng tranh caõi cuûa chö Ni.

112. Caám töï tay cho cö só hoaëc ngoaïi ñaïo thöùc aên.

113. Caám laøm vieäc cho cö só nhö ngöôøi noäi trôï.

114. Caám se chæ sôïi.

115. Caám ngoài naèm nôi nhaø cö só.

116. Caám ôû ñeâm nôi nhaø cö só khi ra ñi khoâng noùi.

117. Caám hoïc vaø ñoïc chuù vôùi cö só.

118. Caám daïy cö só ñoïc chuù.

119. Caám cho moät ngöôøi nöõ ñaõ coù thai thoï giôùi.

120. Caám cho ngöôøi coù con nhoû thoï giôùi.

121.  Caám cho thoï cuï tuùc giôùi moät ngöôøi chöa ñuû 20 tuoåi [65].

122. Caám cho thoï cuï tuùc giôùi moät Thöùc-xoa khoâng traûi qua 2 naêm tu taäp, maëc duø tuoåi ñaõ ñuû 20.

123. Caám cho thoï cuï tuùc moät Thöùc-xoa khoâng giöõ 6 giôùi [24] trong 2 naêm maëc duø tuoåi ñaõ ñuû 20.

124. Caám cho moät Thöùc-xoa thoï giôùi cuï tuùc maëc daàu ñaõ giöõ 6 giôùi trong 2 naêm vaø ñuû tuoåi,  nhöng khoâng  ñöôïc Taêng ñoaøn ñoàng yù.

125. Caám cho moät phuï nöõ ñaõ cöôùi gaû döôùi 12 tuoåi  maø ñöôïc xuaát gia.

126. Caám cho thoï cuï tuùc giôùi moät phuï nöõ cöôùi gaû ñaõ ñöôïc 12 naêm, ñaõ traûi qua 2 naêm Thöùc-xoa, nhöng khoâng ñöôïc Taêng ñoaøn ñoàng yù.

127. Caám truyeàn giôùi cuï tuùc cho moät daâm nöõ  [25].

128. Caám nhaän ñeä töû maø khoâng lo daïy trong thôøi gian ñang taäp söï.

129. Caám taân Tyø-kheo-ni khoâng theo Thaày hoïc ñaïo trong 2 naêm ñaàu.

130. Caám truyeàn giôùi cho ngöôøi khi Taêng chöa cho pheùp.

131. Caám chöa ñuû 12  tuoåi haï maø truyeàn giôùi cuï tuùc cho ngöôøi.

132. Caám truyeàn giôùi cuï tuùc cho ngöôøi maëc duø ñuû tuoåi haï maø Taêng chöa cho pheùp.

133. Caám phieàn traùch Taêng ñoaøn khoâng cho pheùp truyeàn giôùi.

134. Caám cho moät Thöùc-xoa-ma-na thoï cuï tuùc giôùi khi chöa coù söï ñoàng yù cuûa cha meï  hoaëc choàng cuûa ngöôøi aáy.

135. Caám cho thoï cuï tuùc giôùi cho moät Thöùc-xoa-ma-na maø ngöôøi aáy bò thaát tình [26].

136. Caám thaát höùa khoâng cho moät Thöùc-xoa-ma-na thoï cuï tuùc giôùi khi ñaõ traûi qua hai naêm tu taäp.

137. Caám höùa cho thoï cuï tuùc ñoái vôùi moät Thöùc-xoa-ma-na sau khi nhaän vaûi may y.

138. Caám trong 1 naêm cho hai Thöùc-xoa-ma-na thoï cuï tuùc giôùi. [27]

139. Caám truyeàn giôùi cuï tuùc roài maø ñeå qua ñeâm môùi ñi trình dieän vôùi Taêng ñoaøn.

140. Caám chaúng ñeán thænh caàu giaùo giôùi hoaëc khoâng thính phaùp vôùi Taêng ñoaøn, tröø khi  beänh.    

141. Caám vaéng maët trong ngaøy tuïng giôùi [28] vaø giaùo giôùi vaøo moãi nöûa thaùng.  

142. Caám an cö xong maø khoâng ñeán chö Taêng laøm leã Töï Töù (trình baøy ba vaán ñeà: nhöõng gì ñöôïc thaáy, nghe vaø nghi).

143. Caám an cö moät truù xöù  khoâng coù chö Taêng.

144. Caám vaøo chuøa chö Taêng maø khoâng xin  pheùp.

145. Caám maéng nhieác hay ruûa xaû chö Taêng.

146. Caám vì giaän hoaëc khoâng vui maø ruûa chöôûi chö Ni. 

147. Caám cho pheùp ngöôøi nam baêng boù ung  nhoït.

148. Caám aên roài maø aên  nöõa.

149. Caám ganh tî vôùi cö só.

150. Caám söû duïng caùc loaïi daàu thôm.

151. Caám boâi caùc loaïi daàu.

152. Caám sai Tyø-kheo-ni xoa boùp hoaëc thoa daàu cho mình.

153. Caám sai Thöùc-xoa xoa boùp hoaëc thoa daàu cho mình.

154. Caám sai sa-di-ni [29] xoa boùp hoaëc thoa daàu cho mình.

155. Caám sai ngöôøi nöõ xoa boùp hoaëc thoa daàu cho mình.

156. Caám maëc aùo yeám.

157. Caám sôû höõu ñoà trang söùc cuûa phuï nöõ.

158. Caám ñoäi duø, mang giaøy, tröø khi beänh.

159. Caám ñi xe tröø khi beänh.

160. Caám vaøo laøng maø khoâng maëc y choaøng.

161. Caám voâ nhaø ngöôøi neáu khoâng ñöôïc môøi  thænh.

162. Caám ra ñi laïi ñeå coång chuøa môû maø khoâng baùo chö Ni.

163. Caám ra ñi laïi ñeå coång chuøa môû maø khoâng baùo vôùi ai caû.

164. Caám khoâng laøm leã tieàn an cö hoaëc haäu an cö tröø khi beänh [30].

165. Caám cho ngöôøi coù chöôùng naïn [31] thoï giôùi cuï tuùc.

166. Caám cho ngöôøi baùn nam baùn nöõ thoï giôùi cuï tuùc.

167. Caám cho ngöôøi coù hai ñöôøng tieåu tieän hieäp moät thoï giôùi cuï tuùc.

168. Caám cho ngöôøi maéc nôï hoaëc coù beänh nan y thoï giôùi cuï tuùc.

169. Caám nuoâi soáng baèng ngheà theá tuïc.

170. Caám daïy cho cö só caùc ngheà theá tuïc.

171. Caám bò Taêng ñuoåi maø khoâng ñi.

172. Caám thình lình caät vaán Tyø-kheo maø khoâng ñöôïc söï ñoàng yù cuûa vò aáy.

173. Caám quaáy raày chö Tyø-kheo-ni coù tuoåi haï lôùn hôn mình [32].

174. Caám xaây chuøa Ni trong chuøa Taêng.

175. Caám Tyø-kheo-ni duø traêm tuoåi haï gaëp vò Tyø-kheo duø môùi thoï giôùi maø khoâng toân kính ñaûnh leã.

176. Caám nhaûy côõn vôùi thaùi ñoä kieâu maïn.

177. Caám trang ñieåm nhö phuï nöõ theá tuïc.

178. Caám sai phuï nöõ ngoaïi ñaïo xoa boùp hoaëc xöùc daàu thôm cho mình.                                                             

Nhö trong baûng lieät keâ treân, chuùng ta nhaän thaáy coù 71 giôùi aùp duïng chung cho caû Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni. Caùc giôùi trong phaàn naøy coù noäi dung  khaùc nhau raát nhieàu vaø coù theå coù moät caùi gì ñoù raát tuyø tieän.  Tuy nhieân, khi khaûo saùt noäi dung caùc giôùi naøy chuùng ta coù theå chia chuùng thaønh moät soá nhoùm coù cuøng chuû ñeà lôùn. Khi khaûo saùt saâu phaïm vi cuûa caùc giôùi naøy, chuùng ta nhaän thaáy chuùng bao quaùt nhieàu phöông dieän trong ñôøi soáng cuûa Tyø-kheo-ni, caùc giôùi trong Ba-daät-ñeà [33] cuûa Tyø-kheo-ni, ñaïi khaùi coù theå ñöôïc phaân loaïi nhö döôùi ñaây:

Chuùng toâi taïm maëc öôùc caùch trình baøy nhö sau:  Tröôùc nhaát laø phaân loaïi toäi, keá ñeán laø caùc giôùi lieân heä ñeán loaïi toäi ñoù, thöù ba laø toång soá giôùi lieân heä ñeán loaïi toäi naøy, vaø cuoái cuøng laø soá giôùi lieân heä ñeán Tyø-kheo-ni.

1. Thoï giôùi: 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 134, 135, 165, 166, 167 vaø 168; toång soá giôùi: 15; chö Ni phaïm chæ coù 14.

2. Y phuïc: 44, 45, 102, 103, 104, 105, 106, 108, 109, 110, 114, 156 vaø 160; toång soá giôùi: 14; chö Ni phaïm 12.

3. Trang söùc: 71, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 157, 158, 177 vaø 178; toång soá giôùi: 11; chö Ni phaïm 11.

4. Phaåm haïnh vaø traùch nhieäm cuûa vò thaày:  128, 130, 131, 132, 133, 136, 137, 138; toång soá giôùi: 9; chö Ni phaïm 9.

5. Haønh ñoäng  lieân heä ñeán nam giôùi: 9, 30, 80, 82, 86 vaø 147; toång soá giôùi: 7; chö Ni phaïm 6.

6. Maát phaåm haïnh: 37, 38, 43, 48, 73, 74, 77, 78 vaø 79; toång soá giôùi: 9; chö Ni phaïm 6.

7. Caùch öùng xöû coâng coäng: 83, 84, 85, 99, 161 vaø 176; toång soá giôùi: 6; chö Ni phaïm 6.

8. Giaùo giôùi trong ngaøy tuïng giôùi vaø an cö: 140, 141, 142, 143, 164; toång soá giôùi:  5; chö Ni phaïm 5.

9. Du haønh: 51, 67, 95, 97, 98, 159; toång soá giôùi: 7; chö Ni phaïm 5.

10. Caùch theå hieän toân troïng ñoái vôùi Tyø-kheo: 75, 144, 145, 172; toång soá giôùi: 4; chö Ni phaïm 4.

11. Thöùc aên: 21, 23, 24, 25, 26, 27, 31; toång soá giôùi 11; chö Ni phaïm 3.

12. Tranh caõi: 17, 40, 61, 62, 64, 94, 146; toång soá: 8; chö Ni phaïm 2.

13. Chöûi ruûa: 88 vaø 89; toång soá 2, chö Ni phaïm 2.

14. Nguû chung: 90 vaø  91; toång soá 2.

15. Taém röûa: 41, 72 vaø 101; toång soá 3.      

16. Buøa chuù: 117, 118; toång soá 2.

17. Ngheà nghieäp: 169 vaø 170; toång soá: 2.

18. Ñoùng cöûa chuøa: 162 vaø 163; toång soá: 2.

19. Tranh luaän hay baát hoøa: 1, 2, 3, 7, 12, 13, 39, 50, 111; toång soá: 9.

20. Nguû chung phoøng vôùi cö só: 4, 5, 116; toång soá: 3.

21. Truù nguï: 10, 11, 16, 19, 20, 173; toång soá: 6.

22. Caùch öùng xöû trong nhaø vôï choàng cö só: 28, 29, 161; toång soá: 3.

23. Caùch öùng xöû khi ñaët caâu hoûi: 92; toång soá: 1.

24. Caùch truyeàn ñaït:  87; toång soá: 1.

25. Chaêm soùc Tyø-kheo-ni beänh: 93; toång soá 1.

26. Vi phaïm caùc thanh quy cuûa töï vieän: 59, 60, 171; toång soá: 3.

27. Vieáng thaêm cung vua: 65, 100; toång soá: 2.

28. AÊn toûi: 70; toång soá: 1.

29. Ñi vôùi cö só: 113; toång soá 1.

30. Ghanh gheùt: 149; toång soá 1.

31. Caùch daïy doã cuûa Thaày: 129; toång soá 1.

32. Söû duïng giöôøng gheá: 14, 15, 115; toång soá: 3.

33. Söû duïng tröôøng kyû hoaëc neäm: 18, 68, 69; toång soá: 3.

34. Ñi ñeán choã quaân ñoäi: 33, 34, 35; toång soá 3.

35. Uoáng röôïu: 36; toång soá 1.

36. Ñoát löûa: 42; toång soá: 1.                                             

37. Haïi sinh vaät: 46, 47; toång soá: 2

38. Che daáu toäi cuûa ngöôøi khaùc: 49; toång soá 1.

50. Quan nieäm sai: 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58; toång soá 7.

51. Xöû lyù ñoà quyù: 66; toång soá: 1.

52. Tuyeân boá sai:  8; toång soá: 1.

53. Tuïng kinh vôùi cö só: 6; toång soá: 1.

54. Thuoác men: 32; toång soá: 1.

(Toâi khoâng neâu caùc giôùi 139, 174 vaø 175 trong baûng lieät keâ treân vì caùc giôùi naøy seõ ñöôïc phaân tích chi tieát sau).

Nhìn chung, caùc ñieàu luaät trong phaàn Ba-daät-ñeà chuùng ta thaáy ñieåm noåi baät laø caùc ñieàu luaät ñöôïc theâm vaøo cho Tyø-kheo-ni lieân heä ñeán caùc vaán ñeà: thoï giôùi, y phuïc, trang söùc, caùc phaåm haïnh vaø traùch nhieäm cuûa ngöôøi thaày, caùc haønh vi  öùng xöû vôùi ngöôøi nam, thieáu nghieâm trang vaø caùc caùch öùng xöû coâng coäng, giaùo giôùi trong ngaøy boá-taùt vaø an cö, du haønh, caùch ñoái xöû vôùi Tyø-kheo, v.v… Nagata Mizu noùi raèng nhieàu giôùi ñöôïc theâm vaøo cho Tyø-kheo-ni trong phaàn naøy ñöôïc gaén lieàn vôùi phöông dieän lòch söû, töùc laø nôi aên choán ôû cuûa Tyø-kheo-ni trong thôøi cuûa ñöùc Phaät. Vaøo luùc aáy, Tyø-kheo-ni chuû yeáu soáng trong laøng maïc noâng thoân, caùc Tyø-kheo thì soáng trong laøng maïc hay trong röøng. [34]  Caâu chuyeän moät vò Tyø-kheo-ni treû bò moät ngöôøi nam duï doã vaø giôùi naøy ñöôïc cheá ñònh coù ghi laïi trong Cullavagga  (Tieåu Phaåm) thuoäc heä vaên hoïc Pāli nhö sau: “Luùc baáy giôø chö Ni ñang soáng trong röøng; nhöõng ngöôøi  ñaøn oâng du thuû du thöïc duï doã chö Ni. Ñöùc Theá Toân bieát ñöôïc söï kieän naøy, Ngaøi daïy: Naøy caùc Tyø-kheo, chö Ni khoâng ñöôïc soáng trong röøng. Ngöôøi naøo soáng trong röøng phaïm toäi aùc taùc.” [35]

Susan Murcott keå veà moät caâu chuyeän khaùc: “Moät ngöôøi ñaøn oâng treû teân laø Ananda (oâng khoâng phaûi laø Ānanda - ngöôøi baø con vaø thò giaû cuûa ñöùc Phaät) muoán Uppalavaṇṇā (Lieân Hoa Saéc) laøm baø con vôùi oâng. Ananda khoâng muoán coâ xuaát gia. Vaøo nhöõng naêm ñaàu Uppalavaṇṇā môùi thoï giôùi, Ananda thaáy coâ soáng moät mình trong thaát ôû Andhavana. Moät ngaøy kia trong khi coâ ra ngoaøi, oâng ñaõ leûn vaøo vaø troán döôùi gaàm giöôøng. Khi coâ trôû veà vaø naèm treân göôøng, ñoät nhieân oâng nhaûy ra vaø haõm hieáp coâ…Do söï kieän naøy, töø luùc ñoù ñeán nay chö Ni caám khoâng ñöôïc ñi hoaëc ôû moät mình nhö caùc aån só soáng trong röøng.” [36]

Sau naøy caùc giôùi caám söï du haønh ñoäc laäp cuûa chö Ni ñöôïc cheá ñònh. Töø ñoù chö Ni ñöôïc thaønh laäp soáng thaønh coäng ñoàng chung vôùi nhau trong laøng maïc hoaëc  ngoaïi oâ. [37]

Caùc caâu chuyeän trong Bhikṣunī-vibhaṅga keå laïi taïi sao caùc Tyø-kheo-ni bò xem laø yeáu ñuoái vaø trôû thaønh nhöõng naïn nhaân cuûa söï cöôõng böùc. Do ñoù, hoï khoâng ñöôïc ôû moät mình trong röøng hoaëc an cö ôû moät truù xöù khoâng coù chö taêng. [38]

Coù nhieàu caâu chuyeän keå laïi trong Luaät Taïng chö Tyø-kheo-ni bò ngöôøi nam cöôõng böùc hoaëc xaâm phaïm thaân theå. Nhieàu caâu chuyeän noùi veà söï cöôõng böùc cuûa nam giôùi ñoái vôùi Tyø-kheo-ni ñaõ xaûy ra trong suoát thôøi ñöùc Phaät.

“…Luùc baáy giôø moät soá vò Taêng vaø Ni ñang ñi treân ñöôøng töø Sāketa ñeán Sāvatthī. Roài chö Ni baïch vôùi chö Taêng nhö vaày: “Chuùng con seõ ñi theo caùc Ñaïi Ñöùc.” Chö Taêng noùi: “Naøy caùc Sö Coâ khoâng ñöôïc pheùp ñi nhö vaäy, haõy ñi cuøng ñöôøng vôùi chö Ni. Hoaëc laø quyù Sö Coâ ñi tröôùc hoaëc laø chuùng toâi ñi tröôùc.” Chö Ni thöa, “Baïch chö Ñaïi Ñöùc, chö Ñaïi Ñöùc laø nhöõng ngöôøi coù ñaïo ñöùc, xin   chö Ñaïi Ñöùc ñi tröôùc” roài chö Ni ñang ñi sau thì bò boïn cöôùp treân ñöôøng baét haõm hieáp. [39]

“…Roài caùc vò Ni aáy ñi baêng qua ñöôøng thì bò boïn cöôùp baét haõm hieám. [40]

“…Roài chö Ni ñi ñeán ngöôøi cheøo thuyeàn noùi raèng: “Thöa oâng, haõy ñöa giuùp chuùng toâi qua soâng.” Ngöôøi cheøo thuyeàn noùi raèng: “Thöa hai coâ Ni, toâi khoâng theå ñöa 2 coâ ñi cuøng moät laàn.” OÂng ñaõ ñöa moät coâ sang vôùi oâng; coâ sang soâng vôùi oâng bò haõm hieáp, coâ ôû laïi khoâng bò haõm hieáp.” [41]

“Luùc baáy giôø moät soá vò Ni ñang ñi treân ñöôøng ñeán Sāvathī ngang qua caùc tieåu quoác thuoäc Kośalā. Coù moät vò Ni naøo ñoù muoán ñi thoaûi maùi, coâ ñi luøi veà phía sau moät mình. Thaáy coâ ñi moät mình ngöôøi ta ñaõ haõm hieáp coâ.” [42]

Gross giaûi thích: “Lo ngaïi söï nguy hieåm cuûa phuï nöõ xuaát gia deã bò cöôõng böùc laø vaán ñeà hieän thöïc, nhöõng caâu chuyeän haõm hieáp cuûa nam giôùi ñoái vôùi chö Ni ñaõ xaûy ra, vì vaäy caùc ñieàu luaät ñöôïc cheá ñònh ra ñeå ngaên ngöøa. Caùc giôùi naøy thöôøng nghieâm khaéc khoâng cho pheùp phuï nöõ du haønh vaø tu taäp ñoäc cö, cuõng nhö ngaøy nay chuùng ta thöôøng ngaên chaën söï cöôõng hieáp cuûa nam giôùi ñoái vôùi phuï nöõ baèng caùch khuyeân phuï nöõ khoâng neân ôû nôi nguy hieåm trong nhöõng giôø khoâng thích hôïp. [43]

Do coäng ñoàng Ni ñoaøn soáng nhöõng nôi laøng maïc noâng thoân, caùc loãi laàm cuûa caùc Tyø-kheo-ni raát deã daøng bò moïi ngöôøi   phaùt hieän. Theo Luaät Taïng ghi laïi, cö só vaø ngoaïi ñaïo pheâ bình chö Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni khoâng coù ñöùc haïnh chaúng tieác lôøi. Caùc tin ñoàn vaø nhöõng söï buoäc toäi cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni ñaày daãy trong Luaät Taïng. Nhö toâi ñaõ neâu moät soá söï kieän ôû treân, ñieàu sæ nhuïc ñaéng cay phaàn lôùn nhaém ñeán Tyø-kheo-ni hôn laø Tyø-kheo. Khi Tyø-kheo-ni laøm moät vieäc gì ñoù sai soùt, moïi ngöôøi maéng chöôûi Tyø-kheo-ni laø “nhöõng con ñieám troïc ñaàu.” Ngöôïc laïi khi Tyø-kheo laøm vieäc gì sai, toâi chöa töøng nghe ngöôøi ta noùi ñieàu naøy nhö ngöôøi ta thöôøng xuùc phaïm ñeán chö Ni, nhö duøng töø “troïc ñaàu, …”. Trong Töù Phaàn Luaät   tieáng Hoa chuùng ta thaáy nhieàu laàn ngöôøi ta nhuïc maï Tyø-kheo-ni laø “gaùi ñieám” hay “keû troäm.” [44] So saùnh nhöõng lôøi pheâ bình cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni, chuùng ta thaáy raèng con ngöôøi trong xaõ hoäi AÁn Ñoä coå ñaïi deã phaãn noä ñoái vôùi vieäc laøm sai traùi cuûa Tyø-kheo-ni hôn laø caùc vieäc laøm sai traùi cuûa Tyø-kheo. Ñieàu naøy cuõng noùi leân raèng chính vì lyù do naøy maø phaûi cheá ñònh nhieàu giôùi luaät cho Tyø-kheo-ni hôn Tyø-kheo trong tuï Ba-daät-ñeà. Con ngöôøi trong xaõ hoäi luùc aáy baát ñaéc dó laém môùi cho pheùp phuï nöõ töø boû ñôøi soáng gia ñình ñeå töï do ñi vaøo ñôøi soáng xuaát gia. Nhieàu giôùi ñöôïc cheá ñònh ra trong phaàn naøy vì chö Tyø-kheo-ni ñang soáng trong hoaøn caûnh xaõ hoäi nhö vaäy.

Söï phaân loaïi caùc giôùi Ba-daät-ñeà nhö baûn lieät keâ treân trình baøy nhieàu giôùi lieân heä ñeán thoï giôùi cuï tuùc cuûa phuï nöõ. Trong Bhikṣunī-vibhaṅga khoâng coù chuû ñeà naøo chuù troïng nhieàu nhö chuû ñeà thoï cuï tuùc giôùi.

Baø Horner noùi raèng: “Raát nhieàu phuï nöõ ñaõ toå chöùc quy cuû luõ löôït gia nhaäp Ni ñoaøn. Ñieàu ñoù chuùng ta coù theå hieåu ñöôïc vì  thoâng thöôøng hoï bò xem laø keùm ñaïo ñöùc hôn chö Taêng, vaø do ñoù hoï phaûi ñöôïc traûi qua söï thöû thaùch nghieâm khaéc hôn ñeå haïn cheá nhöõng thaønh phaàn gia nhaäp Ni ñoaøn khoâng phaûi vì muïc ñích  tu taäp thaät söï. [45]

Trong caùc  giôùi lieân heä ñeán thoï giôùi cuûa phuï nöõ, caùc giôùi 122 vaø 123 ñaëc bieät yeâu caàu phuï nöõ phaûi tuaân thuû 6 giôùi tu taäp buoäc traûi qua 2 naêm.[46] Nagata Mizu cuõng noùi raèng Thöùc-xoa-ma-na phaûi tuaân giöõ 6 giôùi tu taäp trong 2 naêm vaø coù moät soá giôùi nghieâm khaéc hôn veà vieäc thoï giôùi cuûa phuï nöõ, ñieàu naøy noùi leân raèng ñôøi soáng phaïm haïnh cuûa Tyø-kheo-ni coù khoù khaên hôn Tyø-kheo.[47]

Maëc khaùc, baø Horner giaûi thích: “Moät trong nhöõng lôïi ích cuûa 2 naêm tu taäp cho phuï nöõ laø ngaên ngöøa nhöõng thaønh phaàn tìm choã nöông naùu trong Ni ñoaøn, chæ vì ñeå laån traùnh hoaøn caûnh quaãn baùch khoâng vöøa yù hoaëc coù theå tìm nôi truù aån trong hoaøn caûnh bò khieâu khích hay bò sôï haõi. Ñieàu naøy cuõng thöôøng ñöôïc ñaùnh ñoàng vôùi nhöõng ngöôøi muoán phaùt taâm xuaát gia thaät söï, cuõng coù nhieàu tröôøng hôïp hoï coù theå khoâng hoaøn toaøn thích hôïp vôùi ñôøi soáng xuaát gia. [48]

Caù nhaân toâi cuõng soáng trong ñôøi soáng cuûa moät Tyø-kheo-ni, toâi nghó raèng ñieàu kieän caàn thieát buoäc phaûi giöõ 6 giôùi tu taäp trong 2 naêm cho moät Thöùc-xoa coù lieân heä ñeán hoaøn caûnh ñaëc bieät vaø tình traïng giaùo duïc ñoái vôùi phuï nöõ. Ví duï, khi ngöôøi nöõ vaøo chuøa taäp söï, coù theå coâ khoâng bieát coâ bò coù thai. Coâ coù theå sinh con sau khi gaàn 1 naêm ñaõ vaøo chuøa. Söï kieän naøy ñaõ xaûy ra trong thôøi ñöùc Phaät, ñöôïc ghi laïi trong Cullavagga (Tieåu Phaåm): “Luùc baáy giôø coù moät phuï nöõ xin xuaát gia khi coâ ñaõ bò coù thai, vaø sau khi xuaát gia coâ môùi sinh con.” [49]

Caùc giôùi 119 vaø 120 trong tuï Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo-ni keå laïi khoù khaên nhö theá naøo cho ñôøi soáng khaát thöïc cuûa Tyø-kheo-ni coù thai:

“Baáy giôø Ni ñoaøn cho thoï giôùi moät phuï nöõ ñang mang thai. Coâ ñi khaát thöïc, moïi ngöôøi noùi raèng: “Haõy cho thöùc aên cho coâ ñang mang naëng thai ngeùn.” [50]

“Baáy giôø Ni ñoaøn cho thoï giôùi moät phuï nöõ coù con nhoû. Coâ aáy ñi khaát thöïc, moïi ngöôøi noùi raèng: “Haõy cho thöùc aên cho coâ coù con nhoû.” [51]

Sö Coâ Lekshe Tsomo giaûi thích quaù trình caàn phaûi traûi qua cuûa moät Thöùc-xoa-ma-na giöõ 6 giôùi trong 2 naêm nhö sau: “Chuùng ta neân hieåu lòch söû vaø lyù do phía sau vieäc thoï giôùi Thöùc-xoa-ma-na naøy. Trong thôøi ñöùc Phaät, moät soá Ni treû lìa gia ñình gia nhaäp vaøo ñôøi soáng Ni ñoaøn vaø thoï giôùi Tyø-kheo-ni lieàn. Ñieàu naøy ñaõ xaûy ra moät soá vò ñaõ bò coù thai tröôùc khi thoï giôùi Tyø-kheo-ni. Maëc duø phaïm haïnh cuûa hoï hoaøn toaøn thanh tònh sau khi hoï soáng trong Ni ñoaøn, nhöng sau khi thoï giôùi hoï môùi bieát mình coù thai. Ñieàu naøy ñaõ daãn ñeán söï hieåu laàm cuûa coäng ñoàng Phaät töû cö só, vì ñieàu ñoù khoâng thích hôïp cho ñôøi soáng ñoäc cö cuûa Tyø-kheo-ni coù thai. Do ñoù, ñöùc Phaät quy ñònh giai ñoaïn thôøi gian chôø ñôïi 2 naêm ñeå traùnh ñi nhöõng söï hieåu laàm nhö vaäy. Quy luaät thoï giôùi Thöùc-xoa-ma-na khoâng phaûi laø caùch ñoái xöû phaân bieät maø ñôn giaûn chæ vì vaán ñeà thöïc teá.” [52]

Ji-kwan Lee xaùc nhaän roõ raøng muïc ñích cuûa vieäc tu taäp tuaân giöõ 6 giôùi trong 2 naêm cho Thöùc-xoa laø ñeå kieåm tra tình traïng coù thai coù theå xaûy ra vaø khaû naêng coù theå soáng moät ñôøi soáng cuûa Tyø-kheo-ni hay khoâng. Cuõng coù theå muïc ñích chính cuûa ñöùc Phaät quy ñònh giöõ 6 giôùi trong 2 naêm trong giai ñoaïn Thöùc-xoa-ma-na laø ñeå naâng cao ñaïo ñöùc cuûa phuï nöõ  nhôø söï giaùo duïc maïnh meõ tröôùc khi thoï cuï tuùc giôùi. Chuùng ta cuõng neân chuù yù raèng trong moâi tröôøng xaõ hoäi cuûa AÁn Ñoä coå ñaïi, phuï nöõ ít ñöôïc giaùo duïc hoaëc khoâng ñöôïc giaùo duïc. Ví duï giôùi 36 Ba-daät-ñeà trong Luaät Pāli ghi:

“Luùc baáy giôø Ni ñoaøn cho moät phuï nöõ laäp gia ñình ñaõ 12 naêm thoï giôùi cuï tuùc nhöng khoâng traûi qua giai ñoaïn 2 naêm tuaân giöõ 6 giôùi. Nhöõng ngöôøi naøy khôø khaïo, khoâng coù kinh nghieäm, hoï khoâng bieát nhöõng gì ñöôïc cho pheùp vaø nhöõng gì khoâng ñöôïc cho pheùp…Baát cöù Ni naøo cho thoï giôùi moät phuï nöõ laäp gia ñình ñaõ 12 naêm nhöng khoâng traûi qua giai ñoaïn 2 naêm tuaân giöõ 6 giôùi, phaïm toäi Ba-daät-ñeà.[53]

Khi chuùng ta suy xeùt ñeán vò trí thaáp thoûi vaø keùm giaùo duïc cuûa phuï nöõ thôøi ñoù, chuùng ta seõ thaáy söï tu taäp 2 naêm cuûa moät Thöùc-xoa ñeå chuaån bò thoï giôùi cuï tuùc laø ñieàu heát söùc thöïc teá.

Nhoùm coù nhieàu giôùi ñöùng thöù nhì trong caùc giôùi cuûa tuï Ba-daät-ñeà lieân heä ñeán nhöõng chuû ñeà nhö y phuïc, trang ñieåm. Caùc ñieàu luaät trong nhoùm naøy haàu heát ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà quan taâm ñaëc bieät cuûa phaùi nöõ vaø cuõng coù leõ ñaây laø lyù do taïi sao maø caùc giôùi naøy trong Luaät Tyø-kheo khoâng coù. Moät soá giôùi trong caùc nhoùm naøy caám nhöõng vaán ñeà nhoû nhaët ñaëc bieät daønh cho phuï nöõ, ví duï nhö noùi chuyeän phieám, maëc aùo moûng hay aùo loùt.

Nhoùm coù nhieàu giôùi thöù ba cuûa caùc ñieàu luaät theâm vaøo cho Tyø-kheo-ni lieân heä ñeán phaåm haïnh vaø nhieäm vuï cuûa moät vò thaày, moät ngöôøi thaày phaûi heát söùc coù traùch nhieäm ñoái vôùi ñeä töû. Theo truyeàn thoáng, trong Taêng ñoaøn, moãi Sa-di vaø Thöùc-xoa phaûi theo söï daïy doã cuûa thaày. Do ñoù, phaåm haïnh vaø traùch nhieäm caù nhaân cuûa vò thaày voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi vieäc truyeàn giôùi cho ñeä töû. Moái quan heä thaày troø laø ngöôøi thaày phaûi daïy cho ñeä töû mình moïi phöông dieän maø ngöôøi ñeä töû caàn bieát. Ñoái vôùi Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni, caùc boån phaän vaø traùch nhieäm cuûa moät vò thaày ñeàu caàn thieát nhö nhau.

“…Moät Tyø-kheo-ni muoán thoï giôùi tröôùc tieân phaûi tìm ñeán moät vò thaày; thöù hai laø vò thaày ñoù phaûi thoâng thaïo, coù kinh nghieäm, ngöôøi thaày ñoù phaûi ñöôïc trang bò ñaày ñuû. Vaán ñeà ñoái vôùi caùc luaät naøy döôøng nhö coù hai ñieàu. Tröôùc heát, ngöôøi taäp tu coù theå nhaän söï daïy doã quyù baùu töø vò thaày coù phaåm haïnh toát trong thôøi gian 2 naêm taäp söï cuûa coâ.” [54]

Caùc giôùi theâm vaøo cuûa Tyø-kheo-ni ñeà caäp caùc phaåm haïnh vaø traùch nhieäm cuûa moät vò thaày coù theå laø moät keát quaû cuûa vieäc giaùo duïc khoù khaên cho ngöôøi nöõ. Ví duï nhö moät soá giôùi trong nhoùm naøy neâu ra raèng: “Luùc baáy giôø chö Ni trong thôøi gian 2 naêm tu taäp khoâng ñeán thaêm thaày. Nhöõng vò naøy khôø khaïo, khoâng coù kinh nghieäm, khoâng bieát nhöõng gì cho pheùp vaø nhöõng gì khoâng cho pheùp…Chö Ni naøo trong 2 naêm khoâng ñeán thaêm thaày thì phaïm toäi phaûi saùm-hoái.” [55]

“Luùc baáy giôø coù caùc vò Ni chöa ñöôïc 12 haï. Hoï khôø khaïo, khoâng coù kinh nghieäm, khoâng bieát nhöõng gì cho pheùp vaø nhöõng gì khoâng cho pheùp…hôn nöõa ngöôøi ôû chung phoøng vôùi nhöõng vò aáy cuõng khôø khaïo, khoâng coù kinh nghieäm khoâng bieát nhöõng gì cho pheùp vaø nhöõng gì khoâng cho pheùp…Chö Ni naøo chöa ñöôïc 12 tuoåi haï truyeàn giôùi cho  ngöôøi khaùc phaïm toäi phaûi saùm-hoái.” [56]

Caùc ñieàu luaät naøy nguï yù noùi raèng ñöùc Phaät ñaõ coá gaéng giaùo duïc ñeå naâng cao ñòa vò phuï nöõ, vaø chæ cho phuï nöõ nhaän thöùc khaû naêng cuûa hoï trong moät xaõ hoäi maø hoï bò ñaøn aùp.

Nhoùm coù nhieàu giôùi thöù tö trong caùc giôùi theâm vaøo cho Tyø-kheo-ni quy ñònh veà caùc cö xöû ñöùng ñaén ñoái vôùi ngöôøi nam, caùch öùng xöû sao cho thích hôïp vaø coù haïnh kieåm. Nhö toâi ñaõ neâu ôû tröôùc, caùc giôùi naøy ñeà caäp chuû yeáu ñeán söï xoi moùi cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi ñôøi soáng thöôøng nhaät cuûa Tyø-kheo-ni. Vì trong hoaøn caûnh soáng cuûa Tyø-kheo-ni, hoï phaûi caûnh giaùc veà söï chuù yù cuûa moïi  ngöôøi vaø ñoøi hoûi hoï phaûi löu taâm hôn caùc Tyø-kheo ñoái vôùi nhöõng söï chuù yù nhö vaäy trong ñôøi soáng thöôøng nhaät. Noùi caùch khaùc, Tyø-kheo-ni luoân bò moïi ngöôøi doøm ngoù.

Nhoùm nhieàu giôùi thöù naêm trong phaàn Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo-ni lieân heä ñeán vieäc giaùo giôùi trong ngaøy boá-taùt vaø an cö. Hai giôùi (140 vaø 141) ñeà caäp lôøi giaùo giôùi trong ngaøy boá-taùt. Ba giôùi  (142, 143 vaø 164) ñeà caäp an cö. Ba giôùi (141, 142 vaø 143) gioáng nhö caùc ñieàu luaät (6, 7 vaø 8) trong Baùt Kính Phaùp cuûa Töù Phaàn Luaät  tieáng Hoa. Ñaëc bieät 4 giôùi (140, 141, 142 vaø 143) ñaõ laøm cho nhieàu ngöôøi nghó raèng Ni ñoaøn döôùi quyeàn ñieàu khieån cuûa Taêng ñoaøn.

Tuy nhieân baø Kabilsingh giaûi thích: “Khi Ni ñoaøn phaùt trieån lôùn maïnh, hoï khoâng theå  nhaän lôøi daïy tröïc tieáp töø chính ñöùc Phaät. Do ñoù, chö Tyø-kheo-ni ñöôïc pheùp thoï hoïc töø caùc Tyø-kheo, nhöng khoâng phaûi taát caû caùc Tyø-kheo ñeàu giaùo giôùi cho Tyø-kheo-ni, vì vaäy giôùi 21 trong tuï Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo ñöôïc cheá ñònh. Luaät Taïng giaûi thích theâm, moät Tyø-kheo giaùo giôùi cho Tyø-kheo-ni phaûi ñöôïc Taêng ñoaøn chaáp thuaän, phaûi ñuû 20 tuoåi haï, vaø phaûi coù 8 ñöùc haïnh. [57]

Baø Horner cuõng noùi: “ Vieäc giaùo giôùi Tyø-kheo-ni khoâng ñöôïc uyû nhieäm cho moät vò Tyø-kheo khoâng ñöôïc Taêng ñeà cöû chính thöùc. Taùm ñöùc haïnh caàn coù cuûa  moät vò Tyø-kheo giaùo giôùi cho Tyø-kheo-ni …Nhö vaäy döôøng nhö vò Tyø-kheo aáy phaûi laø ngöôøi coù tieáng toát, coù phaåm haïnh ñaïo ñöùc cao vieãn; vaø khoâng coøn phaïm nhöõng loãi nhoû nhaët. Ñieàu luaät naøy phaûn aûnh uy tín cuûa ñöùc Phaät vaø ñoù cuõng laø moät ñieån hình cho moái quan taâm saâu saéc cuûa ñöùc Phaät ñoái vôùi caùc lôïi ích cho nöõ giôùi [58]

Khi chuùng ta xem noäi dung cuûa caùc giôùi 140,141 vaø 142 cuûa Tyø-kheo-ni, chuùng ta thaáy vò trí cuûa Tyø-kheo laø thaày hay ngöôøi coá vaán cho Tyø-kheo-ni. Söï thaät, caùc giôùi 21 vaø 22 trong tuï Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo ñaëc bieät moâ taû caùc Tyø-kheo coù phaåm haïnh nhö caùc baäc thaày hay ngöôøi coá vaán. Ngöôïc laïi, giôùi 172 cuûa Tyø-kheo-ni trong Ba-daät-ñeà cho chuùng ta thaáy moät vò Tyø-kheo khoâng ñöôïc Taêng ñoaøn ñeà cöû giaùo giôùi bò Tyø-kheo-ni cheá nhaïo vaø caûm thaáy bò xaáu hoå khi vò aáy traû lôøi khoâng ñuùng nhöõng caâu hoûi cuûa vò Tyø-kheo-ni thoâng thaùi ñaõ ñaët ra.

Nancy Auer Falk dieãn taû toång quaùt caùc ñieàu luaät cuûa Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni nhö sau: “Trong haàu heát caùc phöông dieän, luaät ñuôïc aùp duïng cho chö Taêng vaø chö Ni  heát söùc coâng baèng. Tröôùc khi cuoäc soáng ñònh cö ôû caùc tu vieän ñöôïc thaønh laäp, chö Taêng vaø chö Ni coù ñôøi soáng du phöông gioáng nhau, thoaùt ra ngoaøi söï troùi buoäc vaø coâng vieäc cuûa gia ñình, ñieàu naøy ñaõ cho pheùp ngöôøi nam hoaëc ngöôøi nöõ trong thôøi AÁn Ñoä coå ñaïi coù nhieàu cô hoäi ñeå theo ñuoåi nghieâm tuùc söï reøn luyeän taâm linh. Caû chö Taêng vaø chö Ni moãi ngaøy ñeàu ñi khaát thöïc, hoï toå chöùc hoäi hoïp, Boá-taùt nghieâm tuùc nöûa thaùng moät laàn ñeå ñoïc Giôùi Boån. Chö Taêng vaø chö Ni ñeàu gioáng nhau, caû hai ñeàu caïo ñaàu, ñeàu maëc y vaù, nhuoäm maøu ñaát, choaøng phuû khaép thaân nhöng chöøa vai maët.[59]

Wijayaratna cuõng giaûi thích veà Ni ñoaøn: “Toå chöùc cuûa Ni ñoaøn ñi song song vôùi toå chöùc cuûa Taêng ñoaøn. Gioáng nhö chö Taêng, chö Ni coù Giôùi Boån rieâng, caùc phaùp yeát-ma (vinaya-karma, saṅgha-karma) nhö nhau, vaø hoï cuõng coù 2 laàn laøm leã, ñoù laø leã xuaát gia (pabbajja) vaø leã thoï cuï tuùc giôùi (upasampadā). Sau khi thoï cuï tuùc giôùi 10 naêm, hoï ñöôïc goïi laø Tröôûng Laõo Ni (Therī). Chö Ni toå chöùc ñôøi soáng coäng ñoàng cuûa hoï moät caùch ñoäc laäp vaø theo boä luaät rieâng cuûa hoï, nhöng phaûi nhôø söï hoã trôï vaø coá vaán cuûa chö Taêng. Chö Taêng coù quyeàn coá vaán chö Ni chöù khoâng coù quyeàn kieàm cheá hoï.” [60]

Jampa Tsedroen ñöa ra moät lyù do nöõa taïi sao Tyø-kheo coù quyeàn coá vaán Tyø-kheo-ni nhö vaày: “Ñöùc Phaät ñöa ra nhöõng quy luaät ñeå baûo veä cho Ni ñoaøn traùnh ñi nhöõng coâng kích beân ngoaøi. Ngaøi daïy chö Ni phaûi giöõ moái lieân heä ñeàu ñaën vôùi chö Taêng, giuùp cho chö Ni coù kieán thöùc thöïc tieãn vaø nhôø nhöõng lôøi khuyeân ñoù chö Ni coù nieàm vui trong tình huynh ñeä”. [61]

Moät soá giôùi trong nhoùm thöù saùu cuûa Tyø-kheo-ni neâu ra vieäc ñeà phoøng chö Tyø-kheo-ni du haønh ôû nhöõng nôi nguy hieåm. Nhö toâi ñaõ baøn thaûo ôû tröôùc, nhieàu caâu chuyeän Tyø-kheo-ni bò haõm hieáp vaø xaûy ra troäm cöôùp cuûa Tyø-kheo hay nam cö só trong Luaät. Ñieàu naøy noùi leân raèng xaõ hoäi thôøi ñöùc Phaät khoâng ñöôïc an toaøn ñoái vôùi vieäc du haønh cuûa phuï nöõ.

“Baáy giôø moät soá vò Taêng ñang ñi treân ñöôøng töø Sāketa ñeán Sāvathī. Giöõa ñöôøng boïn cöôùp xuaát hieän ôû tröôùc cöôùp boùc caùc vò Taêng naøy.” [62]

“…Sau khi chuaån bò nhöõng ñoà döï tröõ ñeå leân ñöôøng, roài cö só aáy ñang ñi ñeán ñoaïn cuoái ñöôøng, boïn cöôùp ñeán cöôùp ñoaït.” [63]

“Luùc baáy giôø chö Ni ñang ñi khaát thöïc trong vuøng, coù nguy hieåm, traän chieán, chö Ni khoâng coù vuõ khí töï veä. Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng  aùc taâm ñaõ taán coâng chö Ni.” [64]

“Luùc baáy giôø chö Ni ñi khaát thöïc ngoaøi vuøng cuûa hoï ñang ôû coù nguy hieåm, traän chieán, chö Ni khoâng coù vuõ khí töï veä. Nhöõng ngöôøi ñaøn oâng aùc taâm ñaõ taán coâng chö Ni.” [65]

Khi ñoïc caùc caâu chuyeän treân trong Luaät Taïng, chuùng ta thaáy moät soá ñieàu luaät trong nhoùm thöù saùu chæ ra coâng vieäc phaûi töï veä cuûa chính caùc Tyø-kheo-ni vaø moái quan taâm lo laéng cuûa ñöùc Phaät ñoái vôùi ñeä töû nöõ cuûa Ngaøi.

Nhoùm lôùn thöù baûy cuûa caùc giôùi theâm vaøo cho Tyø-kheo-ni trình baøy caùch ñoái xöû vôùi chö Tyø-kheo. Giôùi 75 ngaên chaën Tyø-kheo-ni phuïc vuï nöôùc hoaëc quaït cho Tyø-kheo ñang duøng côm. Giôùi 144 ñeà caäp cung caùch ñöùng ñaén cuûa Tyø-kheo-ni vaøo chuøa chö Taêng. Giôùi 145 noäi dung gioáng nhö ñieàu thöù hai trong Baùt Kính Phaùp. Giôùi naøy seõ ñöôïc baøn thaûo sau chi tieát hôn.

Vì caùch soáng ñaëc bieät cuûa Tyø-kheo-ni, vaø ñaëc bieät hôn, vaøo giai ñoaïn nhò boä Taêng phaùt trieån, buoäc chö Tyø-kheo cuõng coù nhöõng giôùi ñaëc bieät daønh rieâng cho hoï. Caùc giôùi ñöôïc lieät keâ döôùi ñaây trình baøy 20 giôùi  trong tuï Ba-daät-ñeà daønh rieâng cho Tyø-kheo:

Soá La-tinh chæ cho traät töï cuûa giôùi Tyø-kheo, keá ñeán laø noäi dung caên baûn cuûa giôùi Tyø-kheo [66]:

21. Caám giaùo giôùi cho chö Ni maø khoâng coù Taêng sai.

22. Caám giaùo giôùi cho chö Ni sau khi maët trôøi laën, duø coù Taêng sai.

23. Caám noùi vôùi chö Ni “chö Taêng thuyeát phaùp chæ vì lôïi döôõng.”

24. Caám trao y phuïc cho moät vò Ni khoâng quen bieát, tröø khi ñoåi.

25. Caám may y cho moät vò Ni khoâng quen bieát.

26. Caám ngoài vôùi moät vò Ni choã kín hoaëc che khuaát.

27. Caám heïn hoø cuøng ñi vôùi moät Tyø-kheo-ni ñeán moät ngoâi laøng khaùc, tröø khi buoäc phaûi ñi.

28. Caám heïn hoø ñi cuøng thuyeàn xuoâi doøng hoaëc ngöôïc doøng vôùi moät Tyø-kheo-ni, tröø khi ngang qua.

29. Caám sai Tyø-kheo-ni naáu thöùc aên cho mình.

30. Caám heïn hoø cuøng ñi vôùi moät phuï nöõ.

32. Caám aên hai laàn trong cuøng moät ngoâi laøng.

35. Caám aên ñaõ ñuû maø coøn ñeå daønh laïi.

36. Caám coá yù môøi moät vò Taêng ñaõ aên no roài aên nöõa.

40. Caám ñoøi hoûi thöùc aên ngon nhö söõa, söõa chua, caù thòt, tröø khi beänh. [67]

41. Caám töï tay cho thöùc aên cho nam hoaëc nöõ ngoaïi ñaïo.

64. Caám che daáu toäi naëng cuûa Tyø-kheo.

86. Caám laøm hoäp ñöïng kim baèng xöông, ngaø hoaëc söøng.

87. Caám may toaï cuï roäng quaù thöôùc; chieàu daøi chæ baèng 2 gang tay cuûa ñöùc Theá Toân, [68] roäng baèng moät gang röôõi ñöùc Theá Toân.

88.  Caám coù vaûi che gheû quaù thöôùc taác; chieàu daøi chæ ñöôïc baèng 2 gang cuûa  ñöùc Theá Toân, roäng baèng 4 gang tay cuûa ñöùc Theá Toân.

90. Caám may y phuïc coù kích thöôùc baèng vôùi y phuïc cuûa ñöùc Phaät.

Töø baûng lieät keâ treân chuùng ta thaáy 20 giôùi cuûa Tyø-kheo khaùc vôùi caùc giôùi cuûa Tyø-kheo-ni, giôùi (30) lieân heä vôùi phuï nöõ; 5 giôùi (32, 35, 36, 40 vaø 41) lieân heä ñeán thöùc aên; 4 giôùi (86, 87, 88 vaø 90) ñeà caäp veà y phuïc; giôùi 64 noùi veà vieäc che daáu toäi naëng cuûa ngöôøi khaùc; 9 giôùi (21 - 29) ñeà caäp veà caùc quan heä vôùi Tyø-kheo-ni. Giôùi 64 lieân heä ñeán söï che daáu toäi naëng cuûa Tyø-kheo khaùc, baûn thaân toäi naøy laø toäi naëng nhaát ñöôïc phaân loaïi trong caû hai tuï Ba-la-di hoaëc Taêng-giaø-baø-thi-sa. [69] Ngöôïc laïi, giôùi thöù 7 trong  tuï Ba-la-di cuûa Tyø-kheo-ni laïi töông ñöông vôùi giôùi 64 cuûa Tyø-kheo. Giôùi naøy neáu Taêng phaïm thì phaïm ba-daät-ñeà, trong khi ñoù Tyø-kheo-ni phaïm thì thuoäc toäi Ba-la-di. [70]

Moät soá giôùi Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo-ni ñöôïc cheá ñònh theâm vaøo sau naøy. “Chuùng ta cuõng thaáy soá löôïng caùc giôùi trong Giôùi Boån Ni  nhieàu hôn so vôùi Giôùi Boån Taêng, nhieàu giôùi ñöôïc cheá ñònh theâm vaøo ñaëc bieät cho chö Ni.” [71] Giôùi 174 cuûa Tyø-kheo-ni coù theå ñöôïc cheá ñònh theâm sau naøy, vì giôùi naøy khoâng coù trong Giôùi Boån Ni (Bhikṣunī Prātimokṣa) thuoäc vaên hoïc Pāli, vaø noù cuõng ñeà caäp ñeán söï thôø cuùng chuøa thaùp. Kabilsingh noùi, Luaät cuûa Phaùp Taïng Boä coù nhoùm giôùi ñaëc bieät lieân heä ñeán söï thôø cuùng chuøa thaùp. Coù theå nhöõng giôùi thôø cuùng chuøa thaùp naøy ñöôïc phaùt trieån ôû Trung Hoa - nôi Phaät giaùo Ñaïi thöøa (Mahāyāna) ñöôïc thònh haønh.[72] Giôùi 139  toâi cuõng khoâng thaáy  trong Giôùi Boån Ni (Bhikṣunī Prātimokṣa) thuoäc vaên hoïc Pāli. Tuy nhieân, Tieåu Phaåm (Cullavagga) thuoäc vaên hoïc Pāli coù noùi ngöôøi muoán thoï giôùi Tyø-kheo-ni thì phaûi ñöôïc Ni ñoaøn truyeàn giôùi tröôùc, vaø sau ñoù sang Taêng ñoaøn laøm leã thoï giôùi. [73] Giôùi 175 cuõng coù theå ñöôïc theâm vaøo sau naøy, vì  giôùi naøy khoâng thaáy coù trong Luaät Pāli maø laïi coù trong Töù Phaàn Luaät. Ñieàu naøy seõ ñöôïc baøn thaûo sau trong phaàn Baùt Kính Phaùp.

Ñoái chieáu soá löôïng caùc giôùi trong tuï Ba-daät-ñeà cuûa Giôùi Boån Ni giöõa Töù Phaàn Luaät   vaø Luaät Pāli, chuùng ta thaáy Giôùi Boån Ni cuûa Töù Phaàn Luaät   hôn 12 giôùi, trong khi ñoù soá löôïng giôùi Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo trong Töù Phaàn Luaät  giaûm xuoáng 2 giôùi. Vì hieän nay taøi lieäu quaù ít cho neân chuùng ta khoâng theå xaùc nhaän ñöôïc nhöõng giôùi naøo ñöôïc theâm vaøo sau naøy. Ví duï, moät trong hai giôùi 162 vaø 163 cuûa Tyø-kheo-ni trong tuï naøy, toâi nghó raèng noù coù theå ñöôïc cheá ñònh theâm sau naøy vì noäi dung cuûa noù bò laäp laïi.

Khaûo saùt caùc giôùi Ba-daät-ñeà cuûa Tyø-kheo-ni cho chuùng ta thaáy raèng caùc giôùi naøy giuùp cho caùc Tyø-kheo-ni phaûi chuù taâm ñeán caùch öùng xöû haèng ngaøy cuûa hoï. Nhieàu giôùi cuûa Tyø-kheo-ni cuõng ñeà caäp ñaëc bieät ñeán caùc vaán ñeà cuûa nöõ giôùi. Soá löôïng giôùi lieân heä ñeán vaán ñeà thoï giôùi cuûa phuï nöõ laø nhieàu nhaát, do ñoù chuùng ta coù theå hieåu raèng qua vieäc giaùo duïc, ñöùc Phaät ñaõ coá gaéng naâng ñôõ vò trí cuûa nöõ giôùi vaø giuùp hoï phaùt trieån khaû naêng cuûa chính mình. Ñieàu naøy ñöôïc theå hieän trong caùc giôùi ñöôïc cheá ñònh veà phaåm haïnh vaø traùch nhieäm cuûa moät vò Thaày, vaø theå hieän trong giôùi quy ñònh cho moät phuï nöõ thoï giôùi. Caùc giôùi cuûa Tyø-kheo-ni lien quan ñeán vaán ñeà giaùo giôùi, moät soá giôùi quy ñònh nghieâm tuùc veà phaåm haïnh cuûa vò Tyø-kheo phaûi coù, vì caùc vò aáy laø baäc thaày, baäc coá vaán cho Tyø-kheo-ni. Ñieàu naøy cuõng noùi leân raèng ñöùc Phaät ñaõ heát söùc quan taâm ñeán vaán ñeà giaùo duïc cho phuï nöõ. Chuùng ta cuõng thaáy raèng nhieàu giôùi theâm vaøo cho Tyø-kheo-ni trong tuï naøy ñöôïc cheá ñònh theo tình huoáng vaø boái caûnh xaõ hoäi trong thôøi AÁn Ñoä coå ñaïi.                                                                                             



[1] Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 634.

[2]Ji-kwan Lee, Biguni kyeyul yon'gu (A Study on the Chinese Bhikṣuṇī- Sse fen lu) (Seoul: Taegakhoe Ch'ulpanbu, 1982), p. 220.

[3]Sacred Buddhist Books. Taäp XI, p. xxv.

[4] Kabilsingh, p. 91.

[5] Wijayaratna, p. 142.

[6] Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 1056.

[7] Saùch ñaõ daãn, pp. 734-778, 1034-1038.

[8] Saùch ñaõ daãn, pp. 634-695. 1018-1020.

[9] Töù Phaàn Luaät khoâng giaûi thích veà “moät ngöôøi chöa thoï giôùi cuï tuùc” laø ngöôøi nhö theá naøo, nhöng Luaät Pāli (Sacred Buddhist Books. Taäp XI, p. 190) giaûi thích raèng ngöôøi chöa thoï giôùi cuï tuùc laø “nhöõng ngöôøi khoâng toân kính, khoâng kính troïng Tyø-kheo [hay Tyø-kheo-ni].

[10] Ñuùng luùc (Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 658) laø: luùc ñau, luùc may y, luùc daâng y, luùc ñi treân ñöôøng, luùc ñi treân thuyeàn.

[11] Saùi thôøi (Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 662) laø töø luùc sau böõa tröa ñeán saùng sôùm tröôùc khi maët trôøi laën.

[12] Ñaïi Chaùnh Taïng  ñeà caäp khoâng nhöõng ñeán thöùc aên maø coøn caû ñeán thuoác nöõa (baát thoï thöïc caäp döôïc giaû khaåu trung). (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[13] Ñaïi Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyû-kheo-ni thöïc, gia trung höõu baûo, cung an toaï giaû, Ba-daät-ñeà”, nghóa laø neáu Tyû-kheo-ni aên roài ngoài trong nhaø coù ñoà baùu, phaïm Ba-daät-ñeà. Nhöng ñoaïn treân taùc giaû laïi dòch sang tieáng Anh laø “Not to sit down in a lay person’s house with a wife and husband”  nghóa laø caám ngoài trong nhaø vôùi vôï hoaëc choàng cuûa moät gia chuû (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[14]  Ñaïi Chaùnh Taïng ghi:  “Nhöôïc Tyø-kheo-ni thöïc, gia trung höõu baûo, cung an toaï giaû, Ba-daät-ñeà” nghóa laø neáu coù Tyû-kheo-ni aên trong nhaø coù cuûa baùu maø ngoài naùn laâu thì phaïm Ba-daät-ñeà. Trong baûn tieáng Anh dòch laø “Not to sit down in a private with a couple”, nghóa laø caám ngoài aên choã kín vôùi vôï choàng” (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[15] Ñaïi Chaùnh Taïng ghi laø “loä ñòa” nghóa laø choã troáng traõi, chöù khoâng phaûi choã rieâng hoaëc choã kín nhö trong baûn tieáng Anh dòch laø “private place” nghóa laø choã rieâng hoaëc choã che khuaát (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[16] Ñuùng luùc (Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XX, p. 675) nghóa laø luùc trôøi noùng, luùc beänh, luùc coù gioù möa, ñang ñi treân ñöôøng.

[17] Moät vò Thöùc-xoa-ma-na thoï  6 giôùi, chuaån bò thoï giôùi cuï tuùc (chuù thích cuûa taùc giaû). Ngöôøi dòch ñoái chieáu vôùi  Ñaïi Chaùnh Taïng ghi laø “Sa-di-ni” chöù khoâng phaûi “Thöùc-xoa-ma-na” nhö baûn dòch cuûa taùc giaû (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[18] Ñaïi  Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyû-kheo-ni döõ duïc caùnh, haäu tieän haù giaû, ba-daät-ñeà. Nhöôïc Tyû-kheo-ni, Tyû-kheo-ni coäng ñaáu tranh, haäu thính thöû ngöõ dó, duïc höôùng bæ thuyeát, ba-daät-ñeà” nghóa laø: neáu Tyû-kheo-ni ñaõ nhaän duïc roài, sau laïi maéng chöûi, phaïm ba-daät-ñeà. Neáu caùc Tyû-kheo-ni gaây goå laãn nhau roài laïi nhaän duïc cuûa ngöôøi ñoù, phaïm ba-daät-ñeà. Moät ñieåm caàn löu yù khaùc laø  traät töï cuûa caùc giôùi trong baûn dòch tieáng Anh vaø nguyeân taùc trong Ñaïi Taïng khoâng aên khôùp töø giôùi naøy, daãn ñeán caùc giôùi sau cuõng khoâng töông öùng (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[19] Ñaïi Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyø-kheo-ni saân nhueá coá baát hyû, ñaû bæ Tyø-kheo-ni giaû, ba daät-ñeà” nghóa laø neáu moät vì Tyø-kheo-ni vì saân giaän, khoâng vui maø ñaùnh moät vì Tyø-kheo-ni khaùc phaïm ba-daät-ñeà (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[20] Taùc giaû dòch sang tieáng Anh nhö sau: Not to make the legs of a chair larger than the eight fingers breath. Neáu dòch saùt caâu treân laø: khoâng ñöôïc laøm caùc chaân gheá roäng hôn 8 ngoùn tay. Chuùng toâi ñoái chieáu vôùi baûn Ñaïi Chaùnh Taïng, caâu naøy ñöôïc vieát: “Nhöôïc Tyû-kheo-ni taùc thaèng saøng nhöôïc moäc saøng tuùc öng cao Phaät baùt chæ, tröø nhaäp beä khoång thöôïng, nhöôïc tieät caùnh quaù giaû, ba-daät-ñeà. Caâu treân coù nghóa laø: Neáu Tyø-kheo-ni laøm giöôøng daây, hoaëc giöôøng goã, chaân giöôøng khoâng cao quaù taùm ngoùn tay cuûa Phaät, ñaõ tröø loã moäng ñeå raùp trôû leân, neáu quaù tieâu chuaån treân thì phaïm toäi Ba-daät ñeà, phaûi caét boû.

[21] Muøa an cö chaám döùt sau 3 thaùng, vaø baét ñaàu sau ngaøy raèm thaùng 6 hoaëc 7 aâm lòch. Xem theâm chi tieát Upasak, pp. 198-199.

[22] (Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 749) ghi khoå cuûa khaên taém chieàu daøi 6 gang tay ñöùc Phaät, roäng baèng 2 gang röôõi tay ñöùc Phaät.

[23] Ñaïi Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyû-kheo-ni phuøng taêng-giaø-leâ quaù nguõ nhaät, tröø nan söï khôûi, ba-daät-ñeà” nghóa laø neáu moät Tyû-kheo-ni may y Taêng-giaø-leâ quaù naêm ngaøy thì phaïm toäi ba-daät-ñeà, tröø khi coù vaán ñeà khoù khaên phaùt sinh.

[24] Saùu giôùi cuûa Thöùc-xoa-ma-na (Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, pp. 756.1432.1048):

(1)     Caám daâm duïc.

(2)     Caám troäm caép.

(3)     Caám saùt sanh.

(4)     Caám noùi laùo.

(5)     Caám aên saùi giôø.

(6)     Caám uoáng röôïu.

[25] Noäi dung giôùi naøy khoâng coù trong Ñaïi Chaùnh Taïng. Ñaïi Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyû-kheo-ni tri nhö thò nhaân, döõ thoï cuï tuùc giôùi giaû, ba-daät-ñeà” nghóa laø neáu Tyû-kheo-ni bieát ngöôøi aáy nhö vaäy maø cho thoï giôùi cuï tuùc thì phaïm ba-daät-ñeà. Ngöôøi dòch nghó raèng, “ngöôøi nhö vaäy”, ôû ñaây muoán chæ tröôøng hôïp cuûa giôùi 126, nghóa laø caám cho thoï cuï tuùc giôùi ñoái vôùi moät phuï nöõ ñaõ cöôùi gaû ñöôïc 12 naêm, traûi qua 2 naêm  tu taäp Thöùc-xoa, nhöng khoâng ñöôïc Taêng ñoaøn ñoàng yù (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[26] Ñaïi Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyû-kheo-ni tri nöõ nhaân döõ ñoàng nam, nam töû töông kính aùi saàu öu saân nhueá nöõ nhaân, ñoä linh xuaát gia thoï cuï tuùc giôùi giaû, ba-daät-ñeà”; nghóa laø neáu Tyû-kheo-ni bieát ngöôøi nöõ aáy cuøng vôùi thieáu nieân, thanh nieân yeâu thöông, quyù troïng laãn nhau maø sanh saàu bi khoå naõo maø ñoä cho ngöôøi aáy xuaát gia, thoï cuï tuùc giôùi thì phaïm ba-daät-ñeà (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[27] Ñaïi Chaùnh Taïng ghi: “Nhöôïc Tyø-kheo-ni baát maõn nhaát tueá, thoï nhaân cuï tuùc giôùi giaû, ba-daät-ñeà” nghóa laø: neáu Tyø-kheo-ni chöa ñuû moät naêm maø  truyeàn giôùi cuï tuùc cho ngöôøi thì phaïm Ba-daät-ñeà. Taùc giaû dòch sang tieáng Anh nhö sau: “Not to ordain two Śīkṣamāṇas in the same year as a preceptor”  nghóa laø khoâng ñöôïc truyeàn giôùi cuï tuùc cho hai Thöùc-xoa-ma-na trong cuøng moät naêm (chuù thích cuûa  ngöôøi dòch).

[28] Ngaøy tuïng giôùi (Uposatha) vaøo ngaøy cuoái thaùng vaø 14 hoaëc 15 cuûa thaùng aâm lòch. Nghi thöùc chính trong ngaøy leã laø tuïng Giôùi Boån (prātimokṣa). Taát caû Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni phaûi coù maët trong ngaøy leã naøy. Trong luùc ñoïc Giôùi Boån, moãi Tyø-kheo vaø Tyø-kheo-ni phaûi töï mình thuù toäi. Theo Wijaratna, (p. 136), leã tuïng giôùi cuûa Tyø-kheo-ni ñöôïc toå chöùc trong giaûng ñöôøng, nôi  ñoù hoï ñöôïc toân xöng laø “Thaùnh Ni (Pāli: Arya).”

[29] Sa-di laø “chuù tieåu” hay coøn goïi laø “ñieäu”. Ñaây laø thöù lôùp thöù nhaát trong ba thöù lôùp trong Ni ñoaøn.

[30] Trong nguyeân taùc tieáng Anh, taùc giaû vieát: Observe the rainy season retreats which come twice a year except in case of illness; nghóa laø “Phaûi tuaân thuû vuõ an cö 2 laàn trong moät naêm, ngoaïi tröø khi beänh”. Caâu naøy deã laøm cho ñoäc giaû hieåu laàm laø moät naêm coù hai laàn an cö (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[31] Chöôùng naïn hay coøn goïi laø “giaø-naïn”. Neáu moät vò ni maéc vaøo moät trong 24 giaø naïn thì khoâng ñöôïc thoï ñaïi giôùi. Xem chi tieát trong Sacred Buddhist Books. Taäp XX, pp. 375-379 hoaëc baûn dòch cuûa Baø Horner, pp. 145-154. Caùc giaø-naïn khoâng ñöôïc thoï giôùi cuï tuùc cuûa Tyø-kheo, xem theâm taùc phaåm cuûa baø Wijayaratna, p. 120.

[32] Trong nguyeân taùc tieáng Anh, taùc giaû chæ duøng loái khuyeân “haõy”  (Greet….) chöù khoâng duøng caùch thöùc baét buoäc “not to…” (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[33] Jung Hee Kang, "The Buddhist View of Women: Women's Education Manifested in Bhik.su.nii-Vinaya "(Luaän aùn Cao hoïc) (Seoul: Tongguk University, 1983), pp. 48-9. Toâi coù tham khaûo  phaàn khaùi quaùt cuûa Kang veà caùc giôùi thuoäc Ba-daät-ñeà nhöng toâi ruùt ngaén phaàn phaân loaïi khaùc veà caùc toäi.

[34] Mizu, p. 709.

[35] Sacred Buddhist Books. Taäp XX, p. 385.

[36]Murcott, p. 67.

[37] Saùch ñaõ daãn, p. 4.

[38] Kabilsingh, p. 106.

[39] Sacred Buddhist Books. Taäp XI, p. 289; hoaëc Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, pp. 652-653.

[40] Saùch ñaõ daãn. Taäp XI, p. 293; hoaëc Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 652

[41] Saùch ñaõ daãn. Taäp XIII, p. 187; hoaëc Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p. 720

[42] Saùch ñaõ daãn. Taäp XIII, p. 189.

[43] Gross, p. 36.  

[44] Coù 33 laàn, 25 laàn trong phaàn Ba-daät-ñeà vaø 8 laàn trong Ba-daät-ñeà-ñeà-xaù-ni cuûa Tyø-kheo-ni.

[45] Sacred Buddhist Books. Taäp XX, p. xiv.

[46] Maëc duø khoâng coù thôøi gian coá ñònh cho caùc taäp söï nam, nhöng hoï phaûi hoaøn thaønh moät soá giai ñoaïn tu taäp tröôùc khi thoï cuï tuùc giôùi (Tyø-kheo). Wijayaratna (p.120) giaûi thích: “Theo caùc  giôùi naøy, ngöôøi taäp söï phaûi traûi qua thôøi gian chuaån bò vaø  ñöôïc daïy doã theo söï höôùng daãn cuûa vò Thaày. Giai ñoaïn tu taäp naøy ñöôïc thöïc hieän khoaûng tröôùc luùc thoï cuï tuùc giôùi hoaëc thôøi gian khoaûng giöõa thoï sa-di vaø cuï tuùc. Sa-di phaûi ñôïi ñeán khi ñuû 20 tuoåi môùi ñöôïc thoï cuï tuùc giôùi.

[47] Mizu, p. 707.

[48] I. B. Horner, Women Under Primitive Buddhism, p. 251.

[49] Sacred Buddhist Books. Taäp XX, p. 385.

[50] Saùch ñaõ daãn, Taäp XIII, p. 361, hoaëc Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, pp. 754-755.

[51] Saùch ñaõ daãn, p. 363, hoaëc cuøng trang vaø Saùch ñaõ daãn.

[52] Karma Lekshe Tsomo, "Prospects for an International Bhikṣuṇī Saṅgha," in Sakyadhītā: Daughters of the Buddha, ed. Karma Lekshe Tsomo (Ithaca, New York: Snow Lion Publications, 1988), pp. 237-8.

[53] Sacred Buddhist Books. Taäp XIII, p. 371.

[54] I. B. Horner, Women Under Primitive Buddhism, p. 141.

[55] Sacred Buddhist Books. Taäp XIII, p. 377, hoaëc Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, pp. 761-762.

[56] Saùch ñaõ daãn, p.377, hoaëc Saùch ñaõ daãn, 761-762.

[57] Kabilsingh, p. 103. Taùm ñöùc haïnh (Sacred Buddhist Books. Taäp XI, pp. 265-266, hoaëc Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, p.646): moät ngöôøi coù ñöùc haïnh, coù ñôøi soáng giôùi luaät tinh nghieâm, coù tö caùch vaø öùng xöû ñuùng phaùp, thaáy nguy hieåm trong caùc loãi nhoû nhaët, tu taäp ñuùng theo caùc ñieàu luaät, tinh thoâng, coù trí nhôù sieâu vieät, coù kieán thöùc roäng.

[58] I. B. Horner, Women Under Primitive Buddhism, p. 127.

[59] Nancy Auer Falk, "The Case of Vanishing Nuns: The Fruits of Ambivalence in Ancient Indian Buddhism," in Unspoken Worlds, ed. Nancy Auer Falk and Rita M. Gross (Belmont: Wadsworth Publishing Company, 1989), 159.

[60] Wijayaratna, pp. 161-162.

[61] Jampa Tsedroen, "The Significance of the Conference," in Sakyadhītā: Daughters of the Buddha (Ithaca, New York: Snow Lion Publications, 1988), p. 48.

[62] Sacred Buddhist Books. Taäp XI, p. 45.

[63] Saùch ñaõ daãn, p. 323.

[64] Saùch ñaõ daãn, Vol. XIII, p. 317.

[65] Saùch ñaõ daãn, p. 319.

[66] Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, pp. 647-695, 1018-1020.

[67] Giôùi naøy gioáng nhö giôùi thöù 8 cuûa Tyø-kheo-ni trong phaàn Ba-daät-ñeà-ñeà-xaù-ni. Luaät Pāli (Sacred Buddhist Books. Taäp XI, p. 341) ghi roõ 8 loaïi thöùc aên: ghee, chesse (laøm töø söõa), daàu, maät, ñöôøng, thòt, söõa vaø söõa chua.

[68] Nguyeân taùc baûn tieáng Anh, taùc giaû ñaõ duøng töø Sugata (chuù thích cuûa ngöôøi dòch).

[69] Ñaïi Chaùnh Taïng, Taäp XXII, pp. 678-679.

[70] Saùch ñaõ daãn, pp. 716-717.

[71] Prebish, p. 17.

[72] Kabilsingh, pp. 152-4.

[73] Sacred Buddhist Books. Taäp XX, pp. 378-379.


Giôùi thieäu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | Lôøi ngöôøi dòch

[ Trôû Veà ]