Ngöôøi Cö Só [ Trôû Veà ] [ Trang chính ]ÑÒNH NGHIEÄP TRONG PHAÄT GIAÙO
HOØA THÖÔ ÏNG THÍCH THIEÄN SIEÂUPL. 2544 - TL. 2000
|
|
[07]
THAÙI ÑOÄ CAÀN COÙ KHI ÑOÏC KINH PHAÄT
-ooOoo- Söï phaân chia boä phaùi Ñaïi Tieåu thöøa neáu coù lôïi veà maët phaùt huy ñaïo lyù ñeán choã coù heä thoáng tinh vi thì cuõng ñaõ gaây ra khoâng ít söï caâu neä sai laàm laøm trôû ngaïi, thieät thoøi cho moät soá ngöôøi tham hoïc toaøn boä kinh giaùo Phaät ñaø. Thaät vaäy, coù nhöõng ngöôøi chæ quan taâm ñoïc kinh naøy maø lô laø vôùi kinh kia vì cho laø Tieåu thöøa, hay coù ngöôøi chæ quan taâm ñoïc kinh kia maø hôø höõng vôùi kinh naøy vì cho laø Ñaïi thöøa. Nhöng söï thaät neáu ñöùng ra ngoaøi thieân kieán ñaõ gaây neân bôûi caên tính, ñòa phöông, thôøi ñaïi, taäp truyeàn ñoù, thì ai cuõng nhaän thaùi ñoä treân laø thaùi ñoä chaáp neâ khoâng löu hoaït, töôûng laøm nhö theá laø hieåu ñuùng Phaät phaùp, naém ñöôïc yù Phaät, khoâng ngôø laøm nhö theá seõ khoâng hieåu troïn Phaät phaùp, khoâng naém ñöôïc yù Phaät, vì nhö chuùng ta ñaõ hieåu Phaät phaùp laø Phaät phaùp, Phaät phaùp khoâng coù ñaïi tieåu. Phaät phaùp nhaát vò.
Trong thieân kinh vaïn quyeån ôû ñaâu laïi thieáu nhöõng nguyeân lyù Voâ thöôøng, Voâ ngaõ, Giaûi thoaùt, Nieát-baøn, ôû ñaâu laïi thieáu Töù ñeá, Thaäp nhò nhaân duyeân, Baùt chaùnh ñaïo...? Neáu gaït boû nhöõng nguyeân lyù aáy ñeå chæ chaáp nhaän moät ñieàu laø kinh naøy kinh kia coù lòch söû keát taäp chöùng minh hay khoâng thì töôûng cuõng laø moät vieäc laøm sai leäch vaø eùp uoång! Nhaát laø ôû nhöõng thôøi ñaïi xöa, ngöôøi tu haønh chuù troïng ñeán giaùo lyù, ñeán söï tu chöùng hôn laø chuù troïng lòch söû. Vì quan nieäm lòch söû laø lòch söû, lòch söû chæ laø xaùc cheát maø giaùo lyù môùi laø phaàn linh hoaït, laø tinh thaàn soáng ñoäng bieán hoùa naåy nôû luoân. Giaùo lyù môùi giuùp cho con ngöôøi giaùc ngoä.
Sau khi nghe tuïng kinh Kim cang, ngaøi Luïc toå Hueä Naêng ñaõ chöùng ngoä vaø noùi moät caâu raát sieâu vieät: "con ngöôøi coù nam baéc, chöù Phaät taùnh khoâng baéc nam", nhö theá laø giaùc ngoä, nhôø giaùo lyù. Vôùi caâu noùi ñoù neáu ñöôïc ñem aùp duïng vaøo vieäc nghieân cöùu kinh ñieån thì töï nhieân chuùng ta bieát roõ ñieàu gì ñaùng thuû, ñieàu gì ñaùng xaû, ñeå ñi saâu vaøo tinh thaàn chung cuûa Phaät giaùo maø caùi quan nieäm Ñaïi thöøa Tieåu thöøa khoâng laøm caùch ngaïi ñöôïc.
Caùi tinh thaàn chung cuûa Phaät aáy laø gì? Laø tinh thaàn daét daãn, khuyeán hoùa chuùng sanh bieán ñoåi ñieàu döõ ra ñieàu laønh, meâ ra ngoä, khoå ra vui trong caûnh giaûi thoaùt Nieát-baøn. Vaäy baát cöù laø kinh naøo trong Tam taïng, duø moãi kinh vôùi moãi söï trình baøy khaùc nhau, nhöng neáu nhaän coù tinh thaàn giaûi thoaùt, coù muïc ñích Nieát-baøn trong ñoù töùc chuùng ta phaûi ñem heát tinh thaàn khoaùng ñaït maø coá coâng tham cöùu vaø hoïc hoûi, khoâng vì côù kinh naøy noùi Nieát-baøn vôùi caùc tính ñöùc Thöôøng, Laïc, Ngaõ, Tònh, coøn kinh kia noùi Nieát-baøn maø khoâng keøm theo caùc ñöùc tính ñoù roài pheâ phaùn kinh naøy laø ñaïi, kinh kia laø tieåu. Khoâng, Nieát-baøn töï noù ñaõ laø cöùu ñích giaûi thoaùt an laïc, voâ ngaïi tuyeät ñoái, duø coù caét nghóa Nieát-baøn theo maët tieâu cöïc hay tích cöïc Nieát-baøn cuõng khoâng vì ñoù maø giaûm giaù trò khoâng coøn laø muïc ñích cuûa ñaïo Phaät, cuûa ngöôøi tu Phaät, vaø ñöùc Phaät ñaõ khoâng khuyeân chuùng ta phaûi tinh tieán ñeå ñaït Nieát-baøn.
Caùi tinh thaàn khoaùng ñaït caàn thieát treân seõ giuùp cho chuùng ta tham hoïc kinh ñieån ñöôïc nhieàu lôïi ích, chuùng ta seõ ñoïc töø kinh naøy ñeán kinh khaùc maø khoâng coù gì laø vöôùng ngaïi, thaéc maéc.
Baây giôø ñeán löôït chuùng ta ñoïc kinh A Haøm. Ñaây laø boä kinh ñöôïc xem phoå caäp sôùm nhaát trong lòch söû truyeàn giaùo cuûa AÁn Ñoä vaø hieän nay vaãn thònh haønh taïi caùc nöôùc Phaät giaùo maø Taêng giaø soáng theo theå cheá khaát thöïc. ÔÛ caùc nöôùc Trung Hoa, Nhaät Baûn, Vieät Nam v.v... thöôøng goïi laø caùc nöôùc theo Phaät giaùo Ñaïi thöøa, thì kinh naøy ít ñöôïc phoå caäp, nhöng nhöõng ai muoán hieåu troïn tinh thaàn Phaät giaùo ñaõ khoâng queân nhöõng giaùo lyù thaâm traàm ñöôïc goùi gheùp trong caùc lôøi leõ giaûn dò maø A Haøm laø kinh troïng yeáu nhaát coù tính caùch ñoù.
Neáu khoâng chæ vì tìm hieåu trieát lyù sieâu huyeàn, lyù luaän xa xoâi, thì ñoïc A Haøm ai maø khoâng caûm kích tröôùc nhöõng lôøi daïy noàng haäu thuaàn khieát vaø caùch thöùc giaùo hoùa cuûa Phaät ñoái vôùi ñöông thôøi. Ñaây, chuùng ta thöû ñoïc moät ñoaïn Phaät thuaät laïi ñaïi nguyeän ñoä sanh cuûa Ngaøi:
"Naøy caùc Tyû-kheo! Ta nhôù xöa kia ñaõ khoâng bieát bao nhieâu laàn, Ta thöôøng qua laïi, noùi naêng vôùi haøng Saùt-ñeá-lôïi, Baø-la-moân, cö só, chö thieân... Nhôø ñònh löïc vaø tieân tieán maø nôi naøo ta hieän ñeán, hoï coù saéc ñeïp thì saéc Ta ñeïp hôn, hoï coù tieáng hay thì tieáng Ta hay hôn, hoï töø boû Ta maø lui, Ta khoâng töø boû hoï, ñieàu hoï noùi ñöôïc Ta cuõng noùi ñöôïc, ñieàu hoï khoâng theå noùi ñöôïc, Ta cuõng noùi ñöôïc. Sau khi ñaõ thuyeát phaùp daïy ñieàu ích lôïi, vui möøng cho hoï, Ta aån ñi choã khaùc, maø hoï chaúng bieát Ta laø trôøi hay laø ngöôøi".Xem ñoù thì Phaät ñaõ hoùa ñoä chuùng sanh trong nhieàu kieáp tröôùc vaø kieáp sau, chôù khoâng phaûi chæ moät ñôøi cuûa ñöùc Thích Ca taïi coõi Ta baø naøy. Vaø bieát ñaâu chuùng ta ñaõ khoâng moät laàn nhôø duyeân laønh nghe Ngaøi thuyeát phaùp maø vì u meâ khoâng nhaän ra Ngaøi laø ai, ñeå roài ngaøy nay cöù maõi tìm Phaät.Tieáp ñeán ñoaïn naøy laïi thaáy phaûng phaát moät ñaïo lyù khaùc, ñaïo lyù: "Heát thaûy chuùng sanh ñeàu coù tính Phaät" maø chuùng ta thöôøng gaëp ôû caùc kinh:
"Ta duøng Phaät nhaõn xem thaáy theá giôùi chuùng sanh, coù keû nghieäp chöôùng saâu daày, coù keû nghieäp chöôùng caïn moûng, coù keû caên taùnh lanh lôïi, coù keû caên tính chaäm luït, coù keû deã khai hoùa, coù keû khoù khai hoùa. Keû deã khaùi hoùa vì bieát sôï toäi loãi kieáp sau neân gaéng lo boû ñieàu aùc laøm ñieàu laønh. Hoï nhö caùc hoa sen xanh vaøng ñoû traéng, coù caùi leân khoûi buøn maø chöa ñeán maët nöôùc, coù caùi leân ngang maët nöôùc maø chöa nôû, nhöng caùi naøo cuõng khoâng bò nöôùc dính baån vaø ñeàu nôû ra ñöôïc caû. Caùc loaïi chuùng sanh cuõng nhö theá".Thaät laø moät lôøi daïy ñaày khích leä tinh thaàn tieán giaùc, naâng cao giaù trò con ngöôøi bieát bao. Neáu caøng ñoïc nhieàu, chuùng ta caøng nhaän thaáy qua lôøi daïy bình dò nhö theá, caùi tinh thaàn töø bi, bình ñaúng, thöïc teá, baát meâ tín... ñöôïc boäc loä ñaày ñuû, cuõng nhö loái öùng cô thuyeát phaùp raát kheùo leùo cuûa Phaät. ñoái vôùi caên cô tu taïi gia thì chæ daïy phaùp taïi gia, ñoái vôùi caên cô tu xuaát gia môùi daïy phaùp xuaát gia. Khoâng mang thuoác naøy trò cho beänh kia ñeå phaûi gaây thieät thoøi cho ngöôøi beänh.Ñeå yù thöùc ñaày ñuû söï ích lôïi khi ñoïc kinh A Haøm, ôû ñaây toâi nhaéc laïi maáy ñieåm cuûa nhaø hoïc giaû Löông Khaûi Sieâu ñaõ ghi:
1. A Haøm laø boä kinh ñöôïc thaønh laäp sôùm nhaát vôùi hình thöùc kieát taäp coâng coäng (khaùc vôùi nhöõng kinh kieát taäp ôû ñòa phöông), do ñoù, tuy khoâng daùm noùi noù ghi chöa troïn lôøi Phaät daïy nhöng chaéc chaén noù laø boä phaän troïng yeáu ñaõ ghi lôøi Phaät daïy.Tuy nhieân, beân bao nhieâu caùi hay, caùi quí ñoù khoâng khoûi keøm theo ñieàu ñaùng tieác, ñaõ laøm cho kinh A Haøm khoâng phoå caäp saâu roäng ôû caùc nöôùc theo Phaät giaùo Ñaïi thöøa, khoâng ñöôïc nhieàu ngöôøi ham ñoïc! Vaø ñaây laïi maáy lyù do khaùc chuùng ta phaûi ñoàng yù vôùi oâng Löông Khaûi Sieâu:2. Ñaïi boä phaän kinh Phaät laø taùc phaåm vaên hoïc. A Haøm tuy khoâng theå saùnh kòp caùc kinh khaùc veà maët naøy song chaéc chaén noù gaàn vôùi lyù thuyeát chaân thaät hôn. Do ñoù, khoâng daùm noùi moãi caâu moãi chöõ trong A Haøm toaøn ñuùng haún lôøi Phaät daïy luùc taïi theá, (buùt tích ngoân giaùo naøo khoûi naïn tam sao thaát boån) nhöng haún noù haøm chöùa ñöôïc ña phaàn lôøi Phaät daïy hôn.
3. A Haøm haún coù caùi theå taøi cuûa moät taäp saùch "Ngoân-haïnh-löïc", tính chaát gioáng nhö saùch luaän ngöõ cuûa Khoång giaùo. Neân neáu ai muoán theå nghieäm nhaân caùch cao thöôïng cuûa ñöùc Thích Toân maø khoâng ñoïc A Haøm thì khoâng laøm sao ñaït ñöôïc.
4. Caùc giaùo lyù caên baûn cuûa Phaät giaùo nhö Töù ñeá, Thaäp nhò nhaân duyeân, Nguõ uaån giai khoâng, Nghieäp caûm luaân hoài, Töù nieäm xöù, Baùt chaùnh ñaïo v.v... ñeàu coù thuyeát minh ôû A Haøm. Neáu ñoái nhöõng giaùo lyù naøy khoâng coù tröôùc moät quan nieäm minh xaùc thì raát deã laïc loái trong khi nghieân cöùu kinh luaän Ñaïi thöøa. Ñoïc A Haøm chuùng ta caøng hieåu theâm nhöõng giaùo lyù naøy Phaät ñaõ daïy trong caùc tröôøng hôïp naøo nöõa.
5. A Haøm chaúng nhöõng khoâng xung ñoät vôùi kinh Ñaïi thöøa, traùi laïi coøn chöùa nhieàu yù nghóa caên baûn cuûa Ñaïi thöøa.
6. A Haøm thuaät ñeán tình hình xaõ hoäi AÁn Ñoä thôøi baáy giôø raát nhieàu. Coù ñoïc noù chuùng ta môùi caûm thoâng noãi khoå taâm öùng cô khai hoùa cuûa Phaät trong moät hoaøn caûnh khoù khaên bieát chöøng naøo!
1. Quyeån ñieät quaù nhieàu. Noùi kinh A Haøm töùc laø noùi 4 boä A Haøm laø Taêng Nhaát A Haøm, Trung A Haøm, Tröôøng A Haøm vaø Taïp A Haøm (Anguttara Agama, Majjhima Agama, Digha Agama, Samyutta Agama), theo taïng Pali laø Taêng chi boä kinh, Trung boä kinh, Tröôøng boä kinh, Töông öng boä kinh vaø Tieåu boä kinh. Moãi boä A Haøm aáy coù tính caùch laø moät toøng thö goùp nhieàu kinh (baøi thuyeát phaùp) laïi taïo thaønh, trong ñoù kinh tröôùc kinh sau khoâng lieân laïc chaët cheõ nhö ôû caùc boä khaùc. Coù boä goàm 30 kinh nhö Tröôøng A Haøm, goàm 222 kinh nhö Trung A Haøm, goàm 72 kinh nhö Taêng nhaát A Haøm, laïi coù boä goàm tôùi 1.200, 1.300 kinh nhö Taïp A Haøm.Tuy nhieân ôû moät phöông dieän khaùc, chuùng ta hieåu raèng Phaät khai hoùa cho chuùng sanh tænh thöùc giaùc ngoä chöù khoâng coát vaên chöông, neân moät caâu noùi ñöôïc noùi ñi laëp laïi nhieàu laàn, nhaéc ñi nhaéc laïi nhieàu nôi, ñeå cho chuùng sanh nghe, nhôù, thaám vaøo loøng, haàu chuyeån caùi meâ thaønh caùi ngoä môùi thoâi.2. Chöông thieân truøng laëp. Coù nhöõng kinh ôû boä naøy coù ôû 3 boä kia cuõng coù. Hoaëc moät kinh maø coù tôùi 3, 4 laàn truøng trong moät boä, tuy vaên cuù hôi khaùc ñoâi chuùt.
3. Töø ngöõ truøng laëp. Nhieàu khi chæ moät chuyeän, moät caâu noùi maø nhaéc ñi nhaéc laïi nhieàu laàn töø khi môùi suy nghó, roài phaùt ra ôû mieäng ngöôøi hoûi, nhaéc laïi ôû mieäng ngöôøi traû lôøi... thaät laø phieàn phöùc! Nhö tuoàng ngöõ phaùp AÁn Ñoä thôøi xöa laø theá? Neân heã ñoïc sô yù moät chuùt laø khoù nhaän ra caâu naøo chính, caâu naøo phuï.
4. Vaên dòch chöõ Haùn do caùc cao taêng AÁn Ñoä, Taây Vöùc dòch quaù xöa, luûng cuûng, caùc thuaät ngöõ duøng khoâng xaùc ñaùng thaønh raát khoù laõnh hoäi cho nhöõng ai khoâng kieân chí.
Baáy nhieâu yù kieán thoâ sô, toâi xin neâu ra ñeå hieán quí vò saün coù loøng hoan hyû muoán hoïc hoûi, nghieân cöùu toaøn dieän giaùo lyù Phaät ñaø maø khoâng boû qua caùc kinh saùch chính yeáu vaø tieân khôûi.
-ooOoo-
Ñaàu trang | 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | Muïc luïc
[ Trôû Veà ]